MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gereklerinin yerine getirilmediği ve taraf teşkili sağlanmadığı belirtilerek karar tarihinden önce yürürlüğe girmiş 6360 sayılı Kanun uyarınca ... Büyükşehir Belediyesi ve Yayladağı Belediyesinin davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması, delillerini bildirmek için süre tanınması ve gösterecekleri delillerin toplanmasından sonra yöreyi iyi bilen yaşlı ve tarafsız yerel bilirkişi, taraf tanıkları ile bir fen, üç ... bilirkişi eşliğinde yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, imar ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınması, ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını, ne kadar süredir tarım arazisi oalrak kullanıldığını bildirir komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınması, fen bilirkişisine keşfi takibe elverişli rapor ve kroki düzenlettirilmesi, dosya arasında bulunan hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak taşınmaz bölümünün sınırlarını ve niteliklerini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınması ve yerel bilirkişi ile tanık beyanlarının bilimsel nitelikli bilirkişi raporları ile denetlenmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli Hisarcık Köyü çalışma alanında bulunan ve 10.04.2018 tarihli fen bilirkişi raporunda (TH) harfleriyle gösterilen 4.828,64 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Hükmüne uyulan bozma ilamında; çekişmeli taşınmaza ilişkin dava tarihinden 20-30 yıl öncesine ait hava fotoğrafları temin edilerek mahallinde keşif yapılması ve yöntemince zilyetlik araştırması yapılması gereğine işaret edilmesine rağmen, hava fotoğraflarından yöntemine uygun biçimde yararlanılmamış; bu kapsamda belirtilen dönemi kapsayacak yalnızca 1985 yılına ait hava fotoğrafı incelemesi ile yetinilmiş ve taşınmazın niteliği ile imar ihya durumu hakkında kanaat vermeye yeterli olmayan ... bilirkişi raporu hükme esas alınmıştır. Öte yandan taşınmaz bölümü Antakya – Yayladağı Karayolu sınırında bulunduğu halde Karayolları Genel Müdürlüğü ilgili kamu tüzel kişisi olarak davada taraf konumuna getirilmediği gibi çekişmeli taşınmazın kamulaştırma sahasında kalıp kalmadığı da belirlenmemiştir. Her ne kadar önceki bozma ilamında Karayolları Genel Müdürlüğü’ne davanın yöneltilmesi gereğine değinilmemiş ise de taraf teşkili dava şartı olup, bu koşul yerine getirilmeden davanın esası hakkında hüküm kurulması hukuken mümkün bulunmamaktadır. Taraf teşkili sağlanmadan, eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonucu ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, davacıya, davasını Karayolları Genel Müdürlüğü"ne yöneltmesi için süre ve imkan tanınmalı, bu şekilde taraf teşkilinin sağlanması halinde Karayolları Genel Müdürlüğünden savunma ve delilleri sorulmalı, bildirildiği takdirde delilleri toplanmalı, karayoluna ait kamulaştırma evrakı ile komşu parsel tutanak ve dayanak belgeleri ilgili yerlerden getirtilmeli, Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek, taşınmaz bölümünün bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava tarihi olan 2012 yılından 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile fen bilirkişi, 3 kişilik ziraatçı bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı; yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmaz bölümünün öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman tamamlandığı hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanları arasında çelişki ortaya çıkması halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle bu çelişkiler giderilmeye çalışılmalı; komşu parsel tutanakları ve varsa dayanak kayıtları uygulanmak suretiyle yerel bilirkişi ve tanık sözleri bu yolla denetlenmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılmak suretiyle, çekişmeli taşınmazın sınırını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarihi ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, çekişmeli taşınmazın konumunun hava fotoğrafları üzerinde gösterilmesi istenmeli; fen bilirkişisine, kadastro paftası ile karayolları kamulaştırma haritasının çakıştırılması suretiyle çekişmeli bölümün kamulaştırma alanında kalıp kalmadığını belirleyen ve taşınmaz içerisinde varsa kullanılamayan bölümü gösterecek biçimde keşfi izlemeye ve denetlemeye elverişli ayrıntılı harita ve rapor düzenlettirilmeli; ... mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı ve bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek, eksik araştırma ve incelemeyle hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; ilk karar ile 4.700,27 metrekare yüzölçümlü taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline karar verilmiş olup bu hüküm davacı tarafından temyiz edilmediğinden davalı lehine usulü kazanılmış hak oluşmasına rağmen temyiz konusu hükümde davacı lehine 4.828,22 metrekare yüzölçümlü taşınmazın tesciline karar verilmesi de isabetsiz olup temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.