MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Hüküm tarihinden önce 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun uyarınca ... ve taşınmazın sınırları içerisinde bulunduğu ilçe belediyesinin davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanması, yöreyi iyi bilen yaşlı ve tarafsız yerel bilirkişi, taraf tanıkları ile bir fen, üç ziraat, bir jeodezi ve fotoğrametri uzmanı bilirkişi eşliğinde yapılacak keşifte bilirkişilerce taşınmazın hava ve uydu fotoğraflarındaki konumunun gösterilmesi ve stereoskop aletiyle inceleme yapılarak taşınmazın öncesinin ne olduğunun ve davacı tarafından ne şekilde kullanıldığının belirlenmesi, ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını, taşınmazın ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullanıldığını bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınması, fen bilirkişisine keşfi takibe elverişli rapor ve kroki düzenlettirilmesi, yerel bilirkişi ile tanık beyanlarının bilimsel nitelikli bilirkişi raporları ile denetlenmesi ve sonrasında tüm deliller birlikte değerlendirilerek bir karar verilmesi"" gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 25.04.2017 havale tarihli bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen 2.119,82 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkeme bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Oysa ki bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşacağından bozma gereklerinin tam ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde hükme esas alınan bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen taşınmaz bölümü üzerinde, davacı yararına iktisap koşullarının oluştuğu kabul edilerek yazıl şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Şöyleki, dava tarihi olan 2012 yılı itibariyle zilyetlik süresinin belirlenmesi açısından kanaat vermeye elverişle olmayan 1999 tarihli hava fotoğrafının incelemesi ile yetinilmiş, taşınmaz bölümünün tescil harici bırakılma sebebi araştırılmamış, çifte tapu oluşumunun önüne geçmek bakımından çekişmeli taşınmaz bölümünün tapulu alanda kalıp kalmadığı hususu kadastro müdürlüğünden sorulmamış ve ziraat bilirkişi raporunda soyut ve genel bir ifadeyle taşınmaz bölümü üzerinde imar ihyanın tamamlandığı belirtildiği halde, imar ihyanın hangi tarihte tamamlandığı ve taşınmaz bölümü üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü somut verilere dayalı olarak açıklanmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmaz bölümünün hangi nedenle tescil harici bırakıldığı Kadastro Müdürlüğünden sorularak belirlenmeli, taşınmaz bölümüne komşu taşınmazların kadastro tutanakları ve varsa dayanakları olan kayıt ve belgeler celp edilerek dosya arasına konulmalı, çekişmeli taşınmaz bölümüne ait en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmaz bölümünün bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, bu şekilde dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile teknik bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu ve jeolog bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı taşınmaz bölümünün öncesinin devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte tamamlandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; ziraat mühendisleri bilirkişi kurulundan, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde, çekişmeli taşınmaz bölümünün toprak yapısını, eğimini, bitki desenini açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmaz bölümü imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın tamamlandığı tarihi ve üzerinde bir zilyetlik mevcut ise zilyetliğin şeklini ve süresini açıklayan, taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden, hava fotoğrafları üzerinde stereoskopik inceleme yaptırılarak, taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, imar-ihya gerektiren yerlerden ise imar ihyanın tamamlandığı tarihi, üzerinde sürdürülen zilyetlik mevcut ise zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü ve süresini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; fen bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; fen bilirkişinin rapor ve krokisi eklenmek suretiyle çifte tapunun önlenmesi açısından çekişmeli taşınmaz bölümünün tapuda kayıtlı bulunup bulunmadığı Kadastro Müdürlüğünden sorulmalı ve bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 26.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.