
Esas No: 2018/3864
Karar No: 2018/5315
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2018/3864 Esas 2018/5315 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Mahkemeye sunulan kısıtlı adayı hakkında vesayet hukukuna ilişkin dava, önce Sulh Hukuk Mahkemesinde daha sonra da başka bir Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmüştür. Yargı yerinin belirlenmemesi nedeniyle bu dosya da 20. Hukuk Dairesi'ne gönderilmiştir. Daire, yargı yerini belirleyerek kararını vermiştir. Ancak kararda yazı ve hesap hataları bulunması nedeniyle düzeltme yapılmıştır. Kararda bahsi geçen kanun maddeleri şunlardır: HMK 304/..., 183/..., 370/... ve HUMK m. 438/8.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Kısıtlı adayı hakkında vesayet hukukuna ilişkin olarak açılan davada ... .... Sulh Hukuk ve ... Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosyada Dairemizin 31.05.2018 tarih ve 2018/2472 E. - 2018/4204 K. sayılı kararı ile yargı yeri belirlenmiş, Dairemizin mezkur kararında maddî hata mevcudiyetinden bahisle bu hatanın düzeltilmesi mahkeme hâkimi tarafından istenilmiş olmakla, söz konusu karar ve dosya incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
K A R A R
Dairemizin 31.05.2018 tarih ve 2018/2472 E. - 2018/4204 K. sayılı yargı yeri belirleme kararında;
... İlçe Emniyet Müdürlüğünce yapılan araştırmaya göre kısıtlı adayının “... Mah. ... ... Cad. No: 60D İç Kapı No:... .../...” adresinde ikamet ettiği anlaşıldığından uyuşmazlığın "... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir." denilerek, sonuç kısmında;
"SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın ... ve .... maddeleri ile 5235 sayılı Kanunun 36/.... maddesi gereğince ... Sulh Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine" karar verilmiştir.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir (HMK m.304/...). HMK"nın 304/.... maddesi hükmü, 1086 sayılı Kanunun 459. maddesinin “İki tarafın isim ve sıfat ve neticei iddialarına mütaallik hatalar ve esas hükümdeki hesap hataları kendilerinin istimaından sonra mahkeme tarafından tashih olunur” şeklindeki birinci cümlesindeki düzenlemeye karşılık gelmekte olup, bu düzenlemeyle, karardaki açık hataların mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine tashih edilebileceği esası getirilmiştir.
HMK"nın 304. maddesine göre düzeltilebilecek “yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar”, olayın gelişinden ve dosyanın incelenmesinden bir maddî hata olduğu kolayca anlaşılabilen ad veya soyaddaki harf hataları, rakamlardaki eksik yazımlar vs. hatalardır. Tabir-i diğerle, hükümlerin tashihi yoluna, tarafların kimlik bilgilerindeki hatalarla, yazı, hesap ve diğer açık ifade hatalarının mevcudiyeti hâlinde başvurulabilir.
Tashihin nasıl yapılacağı ise HMK"nın 304/.... maddesinde belirtilmiştir. Buna göre, tashih kararı verildiği takdirde, düzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesi, hükmün icrasına (yerine getirilmesine) kadar istenebilir.
HMK"nın 304. maddesinde söz konusu olan düzeltme (tashih), hüküm verildikten sonraki dönemde, hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesidir. Hükümden önceki dönemde maddî hataların düzeltilmesi, HMK"nın 183. maddesi hükmü uyarınca yapılır. Buna göre, hükümden önceki dönemde, tarafların veya mahkemenin dava dosyasında bulunan belgelerdeki açık yazı ve hesap hataları, karar verilinceye kadar düzeltilebilir. Taraflardan birinin yazı veya hesap hatasını düzeltmesi sonucu yargılama uzamışsa, yargılama giderlerinin belirlenmesinde bu durum da dikkate alınır.
Kanun yolu incelemesinde, esas yönünden kanuna uygun görülen hüküm, tarafların kimliklerine ait yanlışlıklarla, yazı, hesap veya diğer açık ifade yanlışlıklarından dolayı bozulamaz; hüküm, bu maddî hatalar düzeltilmek suretiyle onanır (m. HMK 370/...; HUMK m. 438/8). Kural olarak, her mahkemenin kendi kararındaki maddî hataları düzeltmesi gerekir ise de Yargıtayın temyiz incelemesi sonucunda karardaki maddî hataları düzelterek onama yetkisi de “hükümlerin tashihi” kurumunun somut planda bir uygulanma şeklini oluşturmaktadır.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesine ilişkin hükümler kanun yolu incelemesi sonucunda verilen kararlar bakımından da uygulanır. Diğer bir deyişle, hükümlerin tashihi istemi, hükmün tavzihinde olduğu gibi hem ilk derece hem de Yargıtay kararlarına karşı istenebilir. Yargıtay onama ve bozma kararlarında açıkça maddi hatanın bulunması hallerinde dosyanın yeniden incelenmesi mümkündür. Zira maddi yanılgıya dayanılarak verilmiş olan onama ve bozma kararları ile hatalı biçimde hak sahibi olmak evrensel hukukun temel ilkelerine ters düştüğünden karşı taraf yararına sonuç doğurmamalıdır. Diğer bir deyişle, Yargıtayın istikrar kazanmış görüşüne göre maddî hata kazanılmış hak oluşturmaz.
Dairemizin 31.05.2018 tarih ve 2018/2472 E. - 2018/4204 K. sayılı yargı yeri belirleme kararının gerekçe kısmının son paragrafının "... İlçe Emniyet Müdürlüğünce yapılan araştırmaya göre kısıtlı adayının “... Mah. ... Sk. No:...İç Kapı No:... .../...” adresinde ikamet ettiği anlaşıldığından uyuşmazlığın ... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir." olması gerekirken maddi hata sonucunda "... İlçe Emniyet Müdürlüğünce yapılan araştırmaya göre kısıtlı adayının “... Mah. ... Cad. No: 60D İç Kapı No:... .../...” adresinde ikamet ettiği anlaşıldığından uyuşmazlığın ... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir." yazıldığı anlaşılmıştır. Karardaki maddi hataların düzeltilmesi mümkün bulunduğundan, Dairemizin sözkonusu kararındaki maddi hatanın düzeltilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 31.05.2018 tarih ve 2018/2472 esas, 2018/4204 karar sayılı yargı yeri belirleme kararının gerekçe kısmının son paragrafının "... İlçe Emniyet Müdürlüğünce yapılan araştırmaya göre kısıtlı adayının “... Mah. ... Sk. No:...İç Kapı No:... .../...” adresinde ikamet ettiği anlaşıldığından uyuşmazlığın ... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir." olarak düzeltilmesine 04.07.2018 günü oy birliği ile karar verildi.