Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2016/13839 Esas 2019/8147 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu,... Mahallesi çalışma alanında bulunan 172 ada 6 parsel sayılı 818,01 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, hükmen davalı Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazın 3367 sayılı Yasa ve Köy Yerleşme Alanı Uygulama Yönetmeliği uyarınca dağıtılarak kendisine satıldığını ve bedelinin tarafından ödendiğini ileri sürerek, tapu iptali ve adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın davalı Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile, davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın 3367 sayılı Yasa ve Köy Yerleşme Alanı Uygulama Yönetmeliği uyarınca davacıya temlik edildiği ve bedelinin davacı tarafça ödendiğinin yerel bilirkişi ve tanık beyanlarıyla doğrulandığı, dosyada bulunan komisyon kararı ve köy ihtiyar heyeti kura listesinden de bu hususun anlaşıldığı gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına ve yasal düzenlemelere uygun düşmemektedir. Mahkemece, davacının aktif dava ehliyeti bulunup bulunmadığı açısından bir değerlendirme yapılmaksızın hüküm kurulmuştur. Bilindiği üzere; davada sıfat, dava konusu subjektif hak ile taraflar arasındaki ilişkidir. Bir subjektif hakkı dava etme yetkisi, kural olarak o hakkın sahibine aittir. Bu nedenle o hakka ilişkin bir davada davacı olma sıfatının da o hakkın sahibine ait olması gerekir. Hakkın bulunduğu yerde sıfatın varlığı da kuşkusuzdur. Subjektif hakkın sahibinin ve o hakka uymakla yükümlü olan kişinin kimler olduğu maddi hukuka ilişkin bir sorundur. Diğer bir anlatımla sıfat maddi hukuka göre belirlenir.
Somut olayda davacı, 3367 sayılı Yasa ve Köy Yerleşme Alanı Uygulama Yönetmeliği uyarınca taşınmazı idareden satın aldığı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetlikle edinim koşullarının lehine oluştuğu iddiasına dayanarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece beyanlarına başvurulan yerel bilirkişiler ve tanıklar; çekişmeli taşınmazı davacının 1980’li yıllarda Hazine"den satın aldığını ve 15-20 yıl önce de ... adlı kişiye sattığını, taşınmaz üzerinde bulunan taş duvarın da... tarafından yapıldığını beyan etmişlerdir. Açıklanan bu duruma göre, davacının çekişmeli taşınmaz üzerinde hakkı bulunmadığı anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.12.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.