Adam Çalıştıranın Sorumluluğu - Eser Sözleşmesi - Müteselsil Sorumluluk - Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2008/6736 Esas 2009/1124 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi 2008/6736 E., 2009/1124 K.

7. Hukuk Dairesi 2008/6736 E., 2009/1124 K.

• ADAM ÇALIŞTIRANIN SORUMLULUĞU
• ESER SÖZLEŞMESİ
• MÜTESELSİL SORUMLULUK

• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 51 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 56 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 355 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı ve davalılardan B... Sağ. Eğit. Tıbbi Malz. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti. tarafından istenilmiş olup, temyiz isteminin süresinde olduğu an-laşılmakla; dosya incelendi, dosyadaki belgeler okundu, tetkik hakiminin açıklamaları dinlendi. Gereği görüşüldü:

Dava, niteliği ve içeriği itibarıyla tacir ya da tacir sayılan taraflar arasında haksız fiilden kaynaklanan maddi tazminat alacağının tahsili istemine ilişkindir.

1- İddia ve savunmaya, duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere, bu yolla saptanan dava niteliğine ve özellikle iddia ve savunmanın kıymetlendirilmesi yönünden bilgilerine başvurulan ve hükme dayanak yapılan uzman bilirkişi raporunun niteliği, içeriği ve dosya kapsamında toplanıp değerlendirilen delillere, delillerin takdir, tahlil ve tartışımına ilişkin hükümde gösterilen gerekçelere, hükmedilen vekalet ücretinin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine uygun bulunmasına göre, davacı tarafın hükmedilen tazminat miktarına ve vekalet ücretine yönelik yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE,

2- Davacı tarafın hükmedilen faizin niteliğine, davalı tarafın da hükmün esasına yönelik temyiz itirazlarına gelince;

Mahkemece davalıların meydana gelen zarardan müteselsilen sorumlu oldukları gerekçe gösterilerek davanın kısmen kabulüne, hükmedilen tazminatın hasar tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmiş ise de, varılan sonuç davanın niteliğine, tarafların sıfatına ve dosya kapsamında toplanan delillere uygun düşmemiştir.

Toplanan delillerden davalı şirketler arasında hastane ek inşaatının temel kazısı ve hafriyatı işinin yapılması için "Hafriyat Sözleşmesi" imzalandığı, davaya konu zararın bu işin yapımı sırasında yüklenici davalı Ö... K... Hafriyat Ltd. Şti. tarafından meydana getirildiği anlaşılmaktadır.

Eser sözleşmelerinde kural olarak, iş sahibi ile yüklenici arasında bağımlılık ilişkisi bulunmamakta, yüklenici iş sahibinden bağımsız olarak üstlendiği işi sözleşme koşullarına uygun olarak tamamlayıp teslim etmeyi üstlenmektedir. Bu özellik dikkate alındığında, eser sözleşmelerinde bağımlılık ilişkisi, bir başka deyişle iş sahibinin adam çalıştıran sıfatı bulunmadığından sözleşme ile üstlenilen işin yerine getirilmesi sırasında yüklenicinin üçüncü kişilere zarar vermesi halinde iş sahibinin zarardan sorumlu tutulamayacağı kabul edilmektedir. Ancak, bu kesin bir kural değildir. İş sahibi ile yüklenici arasındaki sözleşmede iş sahibine yükleniciye emir ve talimat verme, yapılan işi kontrol ve denetleme yetkisinin tanınmış olması halinde, iş sahibi ile yüklenici arasında bağımlılık ilişkisi kurulmuş olacağından iş sahibinin "adam çalıştıran" sıfatıyla zarardan sorumlu tutulması gerekeceği ve sorumluluk türünün de aynı Kanun"un 51/2. maddesi hükmü uyarınca müteselsil (zincirleme) sorumluluk olacağı kuşkusuzdur.

Somut olaya gelince; davalı şirketler arasında düzenlenen sözleşme niteliği bakımından eser sözleşmesi olmakla birlikte, sözleşmede iş sahibi olan davalı B... Sağ. Eğit. Tıbbi Malz. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti.Ve sözleşme konusuna giren işleri kontrol, denetleme ve yükleniciye talimat verme yetkisinin tanınmadığı görülmektedir. Bu olgu dikkâte alındığında, davalı iş sahibinin işin yapımı sırasında yüklenici olan davalı tarafından üçüncü kişilere verilecek zararlardan dolayı zincirleme (müteselsil) sorumluluğunun bulunmadığının kabul edilmesi gerekir.

Hal böyle olunca mahkemece açıklanan maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak davalı B... Sağlık Eğitim Tıbbi Malz. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti."nin husumete yönelik itirazının kabulü ile bu davalı hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerekirken, sözleşmenin niteliğinde ve sözleşme hükümlerinin yorumunda yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, 3095 sayılı Yasa"nm 2/3. maddesi uyarınca gerçek veya tüzel kişi tacirler arasında haksız eylem dahil her türlü nedenden kaynaklanan alacaklarda istek halinde T.C. Merkez Bankası"nın kısa vadeli kredilere uyguladığı avans faizi oranında temerrüt faizine hükmedilmesi zorunlu olup, davanın niteliği, tarafların sıfatı, dava dilekçesindeki istem dikkate alındığında haksız fiil tarihinden. itibaren değişen oranlarda avans faizine hükmedilmesi gerekirken yasal faize hükmedilmesi dahi isabetsiz, davacı ve davalı B... Sağ. Eğit. Tıbbi Malz. Teks. Tur. Tic. Ltd. Şti."nin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), peşin ödenen temyiz harçlarının istek halinde ilgilisine iadesine, 07.04.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.