
Esas No: 2015/25301
Karar No: 2018/5235
Karar Tarihi: 28.02.2018
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2015/25301 Esas 2018/5235 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının Orman Genel Müdürlüğüne bağlı ... İl Çevre ve Orman Müdürlüğü AGM, ... İl Çevre ve Orman Müdürlüğü DKMP şubesinde, ... İl Çevre ve Orman Müdürlüğü DKMP şubesinde ve ... Orman İşletme Müdürlüğünde görev yaptığını, davacının ... Orman İş ve Orman İş Sendikası üyesi olduğunu, davacıya 2004 yılı 2. Altı ay asgari ücret tutarının altında ücret ödenmemesi gerekirken TİS"e aykırı davranılarak birinci altı ay asgari ücret tutarı olan 14,10-TL üzerinden yevmiye ödemesi yapıldığını, bu surette başlangıç yevmiyesinin hatalı belirlendiğini, sonrasında 14, 1, 2, 3. Dönem TİS ücret artışlarının davacının ücretine tam olarak yansıtılmadığını, kurum tarafından sendika üyesi olup olmamasına bakılmaksızın 31.12.2004 tarihinden günümüze davacı yevmiyesinin çerçeve anlaşma protokolleri kapsamında iyileştirildiğini, ancak davacının yevmiyesinin bu çerçeve anlaşma protokolleri de eksik uygulanmak sureti ile belirlendiğini, davacının 31.12.2004 tarihi sonrasında imzalanan toplu iş sözleşmelerinden yararlandığını, işe giriş tarihindeki yevmiyesinin eksik belirlenmesi ve 14,1, 2,3. Dönem TİS ile yapılan iyileştirmelerin eksik uygulanması sonucu davacı ile diğer işçiler arasmda ücret farkı oluştuğunu öne sürerek fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının ilk defa 23.11.2004 tarihinde vasıfsız işçi özürlü kadrosunda Mülga ... İl Çevre ve Orman Müdürlüğünde işe başladığım, 23.01.2012 tarihinde ... Orman İşletme Müdürlüğünden ... İşletme Müdürlüğü emrine atamasının yapıldığını, aym kadro ile görevine devam ettiğini, 2012 yılında ÖSYM tarafından yapılan Önlisans ÖMS sınavı 2012/1 sonuçlarına göre ... SGK İl Müdürlüğü emrine memur olarak atandığımdan 10.10.2012 tarihinde SGK e-bildirgesi çıkışı yapıldığını, aynı gün kurumla ilişiğinin kesildiğini, davacının sendikaya üye olduğunu, TİS hükümlerinden ve TIS"de yapılan iyileştirmelerden ve çerçeve anlaşması protokollerinden tam olarak yararlandırıldığını, 1., 2., 3. Dönem TİS"nin kısmen ya da tamamen geriye doğru yürürlük süresi getirdiğinden sözleşmelerin geçici 2. maddeleri uyarınca fark ödemelerin yapıldığını, ücret ve sosyal haklarının tamamının ödendiğini, daimi kadroya geçişinden itibaren daimi işçi teşvik primi ödemesinin de yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, 20/05/2014 ve 19/11/2014 tarihli rapordaki gerekçe ve hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle temyiz nedenlerine göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 14.,1.,2. ve 3. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinden yararlanma hakkı bulunduğu kabulüne göre, davacının ücreti ve buna bağlı fark alacakları belirlenmiş ise de; davacının sözü edilen Toplu İş Sözleşmelerinden yararlanma hakkı bulunduğunu gösteren belgelere dosya içerisinde rastlanılmamıştır.
Gerek mülga 2822 sayılı toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu"nun 9. maddesine, gerekse yürürlükteki 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 39. maddesine göre, ‘Toplu İş Sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanırlar. Toplu İş Sözleşmesinin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanırlar. Toplu İş Sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye bulunmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye bulunup da ayrılanlar veya çıkarılanların Toplu İş Sözleşmesinden yararlanabilmeleri. Toplu İş Sözleşmesinin tarafı işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır.Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma talep tarihinden geçerlidir.“
1. Toplu İş Sözleşmesinin TİS"in 4/5 Maddesi düzenlemesine göre, Toplu İş Sözleşmesinin imzalandığı tarihte sendika üyesi olmayan ve dayanışma aidatı ile de geriye doğru Toplu İş Sözleşmesinden yararlanma imkanı bulunmayan işçilerin yararlandırılması mülga 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu"nun 36.maddesine uygun olarak taraf işçi sendikasının yazılı muvafakatine bağlı tutulmuştur.
Belirtilen ilkeler de gözönünde tutularak, davacının 14., 1., 2. ve 3. Dönem Toplu İş Sözleşmelerinden hangi tarihlerden itibaren yararlanma hakkı bulunduğu araştırılarak belgeler dosya arasına alındıktan sonra sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksiz inceleme ve değerlendirme ile karar verilmiş olması bozma nedenidir.
3- Kabul şekline göre, taraflar arasında 14. Dönem Toplu İş Sözleşmesi"nin 40. maddesinde düzenlenen %5 zammın davacının ücretine uygulanıp uygulanamayacağı da uyuşmazlık konusudur.
Davacının ücret başlangıcının tespitinde uygulanması gereken EK 1-b cetvelinin "" V-yukarıdaki pozisyonlar dışında kalan işçilere sendika üyesi iseler günlük 13.734,00 TL yevmiye ödenir. "" düzenlemesi olup yevmiye cetveli ekinde komisyonca yeniden belirlenecek asgari ücretin giriş ücretinden fazla olması halinde ücretin asgari ücret olacağı belirlendiğinden, 23.6.2004 tarihli Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı ile asgari ücret 1.7.2004-31.12.2004 arası için günlük 14.805,00 TL olarak belirlenen asgari ücretin 23.11.2004 tarihinde işe giren işçinin ücreti günlük ücreti olarak belirlenmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
1.1.2003-31.12.2004 tarihleri arasında yürürlükte bulunan 14. Dönem Toplu İş Sözleşmesi 30.07.2003 tarihinde imzalanmıştır. 40. maddesinde ücret zammı düzenlenmiş olup, maddenin E bendinde; 1.7.2004 tarihinde işyerinde çalışmakta olan işçilerin 30.06.2004 tarih itibariyle almakta oldukları günlük çıplak ücretine 1.7.2004 tarihinden itibaren %5 zam oranında zam yapılacağı, ancak Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü"nün 1994:100 temel yıllı Kentsel Yerler Tüketici Fiyatları Türkiye Geneli Aralık 2004 indeks sayısına göre değişim oranının %5 i aşması halinde aşan kısmın 31.12.2004 tarihindeki ücrete ilave edileceği belirtilmiştir. Maddenin devamında yürürlük tarihinden sonra işe ilk defa giren işçiler ile yürürlük tarihinden önce işe girmekle birlikte yürürlük tarihinden sonra taraf sendikaye üye olan işçilere, üyeliklerinin işverene tebliğ tarihinden itibaren pozisyon ve gruplarına göre Ek 1-b sayılı cetvelde belirlenen dönemlere göre tespit edilmiş olan işe giriş ücretinin verileceği, işçilere işe girdiği dönemin ücret zamlarının ayrıca uygulanmayacağı, takip eden dönemlerin ücret zamlarının uygulanacağı belirtilmiştir.
Belirtilen madde düzenlemesi dikkate alındığında, 23.11.2004 tarihinde işe giren davacının ücretine, 1.7.2004 tarihinde işe giren işçilere uygulanması kararlaştırılan %5 zammın uygulanması mümkün değildir. Açıklanan nedenle hükme esas alınan bilirkişi raporunda ücret ve buna bağlı olarak talep edilen fark alacaklar hatalı hesaplandığından bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 28/02/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.