MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili, davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R -
Davacılar vekili, davalılar ...’nin sürücüsü ve ... A.Ş.’nin zorunlu trafik sigortacısı olduğu kamyon ile diğer davalıların sürücüsü, maliki ve zorunlu-ihtiyari trafik sigortacısı olduğu otobüsün kusurlu olarak çarpışmaları sonucu yaya murisin vefat ettiğini, müvekkillerinin murisin eşi ve çocuğu olup destekten yoksun kaldıklarını, çocuğun murisin vefatından sonra dünyaya geldiğini, müvekkillerinin elem çektiğini beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla davacı eş ... için 1.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi, davacı çocuk ... için 1.000,00 TL maddi, 25.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faizi ile davalılardan (sigorta şirketleri maddi tazminattan ve poliçe limitleriyle sorumlu) müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle maddi tazminat taleplerini davacı eş... için 40.639,00 TL, davacı çocuk ... için 39.624,06 TL’ye yükseltmiştir.Davalılar ayrı ayrı davanın reddini savunmuştur.Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 1-Davacıların maddi tazminat davalarının ayrı ayrı kabulü ile; a)-Davacı ... için 40.635,69 TL destekten yoksun kalma tazminatının(davalı ... şirketlerinin poliçe ve teminat altına aldığı miktarla sorumlu olmak üzere) haksız fiil tarihi olan 06/12/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, b)-Davacı ... için 39.624,06 TL destekten yoksun kalma tazminatının (davalı ... şirketlerinin poliçe ve teminat altına aldığı miktarla sorumlu olmak üzere) haksız fiil tarihi olan 06/12/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacı ... yönünden açılan manevi tazminat davasının reddine, davacı ..."ın açmış olduğu manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile; 10.000,00 TL manevi tazminatın davalı ... A.Ş ve ... A.Ş için dava tarihinden itibaren işleyecek, diğer davalılar yönünden ise haksız fiil tarihi olan 06/12/2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, davacıların fazlaya ilişkin taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verilmiş; hüküm davacılar vekili, davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından vefat edenin yakınlarına bağlanan aylığın niteliği ve bağlanan aylığın rücuya tabi ödemelerden olup olmadığının belirlenmesi, zararın tazmininden sorumlu olanların mükerrer ödeme yapmasının önüne geçilmesi ve zarar görenlerin gerçek zararlarının üzerinde sebepsiz zenginleşmemesi için önemlidir. 5510 sayılı Yasa’nın 21. maddesinde; “İş kazası ve meslek hastalığı, işverenin kastı veya sigortalıların sağlığını koruma ve iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmişse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereğince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin işverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca işverene ödettirilir. İşverenin sorumluluğunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır. İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücu edilir. İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık; kamu görevlileri, er ve erbaşlar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diğer kişilerin vazifelerinin gereği olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmiş ise, bu fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere, sigortalı veya hak sahiplerine yapılan ödemeler veya bağlanan gelirler için kurumuna veya ilgililere rücu edilmez. Ayrıca, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölümlerde, bu Kanun uyarınca hak sahiplerine bağlanacak gelir ve verilecek ödenekler için, iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde kusuru bulunan hak sahiplerine veya iş kazası sonucu ölen kusurlu sigortalının hak sahiplerine, Kurumca rücu edilmez.” düzenlemesi getirilmiştir.Somut olayda davalı ... A.Ş.’nin temyiz dilekçesinden sonra gönderdiği dilekçeye göre, SGK tarafından 25.4.2014 tarihinde ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) 2014/181 Esas, 2015/372 Karar sayılı dosyası ile murisin kazada ölümü nedeniyle eşi ve çocuğu olan işbu dava davacılarına cenaze yardımı ve ilk peşin sermaye değerli gelir bağlandığı belirtilerek, rücuen tahsil için işbu dava davalılarından ... A.Ş., ... A.Ş., ... ve ... aleyhine dava açıldığı, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verildiği ve UYAP ortamından yapılan sorgulamada davacı SGK, davalılar ... A.Ş. ve ... tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine hükmün bozulmasına karar verildiği, 2016/1530 Esas numarasını alan dosyada bozma ilamına uyulmasına karar verilerek davanın kısmen kabulüne karar verildiği, davacı SGK ve davalı ... A.Ş. tarafından temyiz yoluna başvurulması üzerine bu kez Yargıtay İlgili Dairesi’nce 3.7.2017 tarihinde hükmün düzeltilerek onanmasına karar verildiği anlaşılmıştır. Mahkemece işbu davada hükme esas alınan 2.1.2014 tarihli bilirkişi raporunda hesaplanan tazminattan peşin sermaye değeri konusunda mahsup yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin (İş Mahkemesi Sıfatıyla) 2016/1530 Esas, 2016/6728 Karar sayılı dosyası bulunduğu yerden getirtilerek, hesap bilirkişisinden iş davası ve yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda peşin sermaye değeri konusunda mahsup için ek rapor aldırılması gerektiğinden, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
2- Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi (TBK md 56) hükmüne göre hakimin özel halleri göz önüne alarak manevi tazminat adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği para tutarının adalete uygun olması gerekir. Tazminatın amacı zarara uğrayanda bir huzur duygusu doğurmaktır.Somut olayda davacı ... eşini davaya konu trafik kazasında kaybetmiş, kendisi için 25.000,00 TL manevi tazminat talep etmiş, mahkemece davacı eş Serap için 10.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmiştir. Desteğin ölümü yanında, desteğin kusursuz oluşu, kaza (ölüm) tarihi (6.12.2006), tarafların ekonomik ve sosyal durumu, duyulan acı gibi nedenler dikkate alındığında, davacı eş Serap için hükmedilen manevi tazminat miktarı, duyulan acıyı, çekilen sıkıntıyı hafifletebilecek düzeyde değildir. Hükmedilen manevi tazminat miktarı davacı ... için az olup, daha üst düzeyde manevi tazminat takdiri için hükmün bozulması gerekmiştir.
3- Somut olayda davacı çocuk Selcan için babasının ölümü nedeniyle manevi tazminat talebinde bulunulmuş, mahkemece davacı Selcan"ın olay tarihinde ana rahminde olduğunun doktor raporu ile sabit olup, babasının vefatından sonra dünyaya geldiğinden bahisle ... yönünden açılan manevi tazminat davasının reddine karar verilmiştir. Oysa ki babasını hiç göremeyen, babasız büyüyecek olan çocuk ... için de makul düzeyde manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçeyle manevi tazminat isteminin tamamen reddine karar verilmesi doğru değildir.
4- Karayolları Trafik Kanunu’nun 92. maddesinin f bendi ile Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası Genel Şartları’nın A.3 maddesinin e bendi uyarınca manevi zararların bu sigorta teminatının dışında olduğu ve somut olaydaki ihtiyari mali mesuliyet poliçesinde de açıkça manevi tazminat klozu bulunmadığı gözetilmeden, davalı ... şirketlerinin de manevi tazminat ve ferilerinden sorumlu tutulması doğru olmamıştır.
5- Kabule göre de;
a) Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının 1. maddesine göre, sigortacı, zorunlu mali sorumluluk sigortası poliçe limitinin dışında (üstünde) kalan miktardan başlayıp, ihtiyari mali sorumluluk sigortası teminat limitine kadar sorumludur. Davalı ... A.Ş. aynı otobüsün hem zorunlu trafik sigortacısı, hem ihtiyari mali mesuliyet sigortacısıdır. Zorunlu trafik sigorta poliçesinde kaza tarihi itibariyle teminat limiti ölüm halinde kişi başına 57.500,00 TL’dir. Aynı poliçede ihtiyari mali sorumluluk sigortası olarak bedeni-maddi ayrımı yapılmaksızın olay başına azami 5.000,00 TL teminat verilmiştir. İhtiyari mali mesuliyet poliçesinde ise kaza tarihi itibariyle teminat limiti bedeni zararda şahıs başına 75.000,00 TL’dir. Mahkemece aynı murisin ölümü nedeniyle davacı eş Serap için 40.639,00 TL, davacı çocuk Selcan için 39.624,06 TL maddi tazminata hükmedilerek davalı ... şirketinin poliçe ve teminat altına aldığı miktarla sorumlu olduğu belirtilmiş ise de, birden fazla poliçe olduğu da gözetildiğinde hükmün gerekçesinde davalı ... A.Ş. yönünden hangi poliçe nedeniyle, ne kadar sorumluluğu bulunduğunun belirtilmemesi doğru değildir.
b) Davadan önce yaptığı 43.638,00 TL ödeme de gözetildiğinde davalı ... A.Ş. yönünden hükmolunan maddi tazminat sigorta bedelini geçtiğinden ve mahkemece davalı ... A.Ş.’nin poliçe ve teminat altına aldığı miktarla sorumluluğuna karar verildiğinden, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.2.b maddesi uyarınca, davalı ... şirketine yükletilecek yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin sorumlu olduğu miktara oranlanarak hüküm altına alınması gerekirken, davalı ... A.Ş.’nin yargılama gideri, harç ve vekalet ücretinin tamamından müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması da doğru görülmemiştir.
c) 2918 Sayılı KTK"nin 99/1 maddesi ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.2.b maddesi gereğince trafik sigortacısının zarar giderim yükümlülüğünün süresi, rizikonun ihbarı ve gerekli belgelerin sigortacıya iletildiği tarihten itibaren 8 işgünü olarak belirlenmiştir. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirlenen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muacceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden söz edilemez.Somut olayda mahkemece davalı ... şirketleri bakımından da kaza tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir. Bu durumda mahkemece, davacı tarafından davalı ... şirketlerine dava tarihinden önce yapılmış bir ihbar bulunup bulunmadığının tespiti ile yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda temerrüt tarihinin belirlenmesi, ihbar bulunmadığı taktirde davalı ... şirketlerinin dava tarihinde temerrüde düşürülmüş olduğunun kabulü gerekirken, yazılı şekilde davalı ... şirketlerinin de kaza tarihinden itibaren faizden sorumlu tutulması doğru değildir.
6- Davalı ... şirketleri ile davalı malik şirketin unvanlarının gerekçeli karar başlığında tam olarak yazılmaması mahallinde düzeltilmesi mümkün maddi hata olarak değerlendirilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... A.Ş. vekilinin, (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (5-a) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... A.Ş. vekilinin, (5-b,c) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile maddi ve manevi tazminata ilişkin hükümlerin BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılar ... A.Ş. ve ... A.Ş."ye geri verilmesine, 20/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.