Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2016/18186 Esas 2019/3436 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi


KARAR


Davacı murisi davalılardan Beşiri Belediyesine ait işyerinde 1972/7.aydan 1974/8. ayına kadar aralıksız olarak çalışmasına rağmen çalışmalarının Kuruma bildirilmediğini beyanla bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilâmında belirtildiği şekilde isteğin kabulü ile davacı murisinin ... tarihleri arasında davalı ... işyerinde kesintisiz çalıştığının tespitine karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum avukatı ile davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
Davanın 5510 sayılı Kanunun 4/I-a bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin olduğu, geçiş hükümlerini içeren aynı Kanunun Geçici 7. maddesi hükmü gözetildiğinde, davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Yasanın 6. maddesinde ifade edildiği üzere “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve feragat edilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi karşısında, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olduğu, bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğunun gözetilmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak her türden kanıtın toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Dava konusu somut olayda; Çalışmaların geçtiği iddia edilen işyeri bir yerel yönetim Kuruluşu olan Belediye’ye ait işyeridir. Bu tür kamu kuruluşlarında çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıldır. Bu nedenle öncelikle tespiti talep edilen sürelerle ilgili hak düşürücü süre irdelenmeli,bu kapsamda, davacı murisi adına düzenlenmiş olan işe giriş bildirgesi, prim kesintisi vb belgeler bulunup bulunmadığı araştırılmalı, prim kesintisi varsa bunların kuruma intikali aranmaksızın hakdüşürücü süreyi keseceği düşünülmeli, aksi halde hak düşürücü sürenin varlığı kabul edilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı biçimde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalılardan Kurum avukatı ile davalı ..."nin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..."ne iadesine, 15.4.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.