9. Hukuk Dairesi 2015/36524 E. , 2016/2060 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalı ... nin faaliyet gösterdiği tesislerde diğer davalı işveren kadrosunda çalıştığını, iş akdi feshedilen müvekkil ve arkadaşlarının personel müdürü ile görüşmelerinde; davalıların işyerinde sendikal faaliyette bulunan sendikaya üye olan işçiler ile çalışmak istemediklerinden iş akitlerinin feshedildiğini sözlü olarak öğrendiklerini, müvekkilinin davalı işyerinde herhangi bir ihtara gerek duymadan yüksek performansla çalışan birisi olduğunu belirterek feshin geçersizliği ile müvekkilinin işe iadesine, işverenin müvekkilini işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın feshin sendikal sebebe dayanması nedeniyle 6356 sayılı yasanın 25. Maddesi uyarınca 1 yıllık ücret tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı .... vekili; müvekkilinin 01/09/2004 tarihli sözleşme ile tarım ilaçları dolum ve paketleme bölümlerindeki iş ve hizmetleri alt işveren olarak ... den aldığını, işe alım ve çıkarımlarda asıl işverenin herhangi bir müdahalesi yada yetkisi bulunmadığını, davacı tarafın feshin sendikal nedene dayandığını ispat etmesi gerektiğini belirterek davacının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı ... vekili; davacının iş akdinin kanuna uygun olarak ve sebep belirtilerek feshedildiğini, davacının fesih sonrası tüm tazminat ve işçilik alacaklarını aldığını, davacının iş akdinin işyeri kurallarına aykırı hareketleri nedeniyle feshedildiğini, davacının olumsuz davranışları nedeniyle öncesinden de sözlü olarak da uyarıldığını ancak bu hareketlerine devam etmesi sonucu müvekkil işverenin güvenini sarstığını, feshin sendikal nedenle yapıldığı iddialarının gerçek ve mantık dışı olduğunu, davacının iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğinin kabulü ile haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiğini savunduğu anlaşılmıştır.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece; davalının fesih bildirimiyle davacının davranışlarının şirket kural ve çalışma disiplinine uygun olmadığını belirtmişse de sunulan işyeri dosyasında davacının şirket kural ve çalışma disiplinine aykırı davranışlarını gösterir herhangi bir tutanak bulunmadığı davacının bu hususta uyarı, ihtar ve benzeri disiplin cezasına muhatap olmadığı bu nedenle davalının fesih bildiriminde belirttiği nedenlerin ispatlanmadığı, davacı da feshin sendikal nedenle yapıldığını iddia etmişse de, sendikanın çoğunluk sayısına ulaşmadığından yetki başvurusu olmadığı, işyerinde toplu iş sözleşmesinin bulunmadığı, feshin sendikal nedenle yapıldığını gösterir davacı tanıklarının soyut beyanlarından başka delil bulunmadığı gerekçesiyle davacının alt işveren.... nezdinde işe iadesine, işe başlatmama tazminatının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca belirlenmesine ve bundan her iki davalının birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına, yine 4 aylık boşta geçen süre alacağından davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Somut uyuşmazlıkta davacının iş sözleşmesi 12.06.2014 tarihinde daha önce gösterdiği davranışlarının şirket kural ve çalışma disiplini uygun olmadığından dolayı uyarı aldığı, bu ve benzeri davranışlara devam ettiği gerekçesiyle kıdem ve ihbar tazminatı ödeneceği bildirilerek feshedilmiştir.
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayandığı davalı tarafından ispatlanmadığından feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir.
Davacı davalının iş sözleşmesini sendikal nedenle feshettiğini, sendikal örgütlenme arayışına girdiğini bu kapsamda öncü olduğunu, arkadaşlarıyla sendikaya üye olduktan sonra iş sözleşmesinin feshedildiğini iddia etmiştir. Davacı 11.06.2014 tarihinde sendikaya üye olmuş, iş sözleşmesi bir gün sonra 12.06.2014 tarihinde feshedilmiştir. Yine aynı mahkemede seri halde görülen, sendikal fesih iddiasıyla işe iade davası açılan ve temyiz incelemesi aynı gün Dairemizce yapılan diğer dört dosyanın (Dairemizin 2015/36530, 2015/36531, 2015/36533, 2015/36534 esas sayılı dosyaları) ikisinde iş sözleşmeleri sendikaya üye olduktan bir gün sonra davacıyla aynı gün, diğer ikisinde ise sendikaya üyeliklerinden iki gün sonra 20.06.2014 tarihinde benzer şekilde feshedilmiştir.
Davacı tanıklarından ... davacıların iş sözleşmelerinin sendikal nedenle feshedildiğini, sendikal faaliyetlerde bulunduklarını, aralarında toplanıp konuştuklarını, idare tarafından bunun duyulduğunu davalı ... Türkkan’ın kendilerini odasına tek tek çağırıp neden böyle yaptıklarını, buna gerek olmadığını söyleyerek kendisini de işten çıkardıklarını beyan etmiştir. Diğer davacı tanığı ... da davacılar çıkarıldıktan sonra 18.08.2014 tarihinde işten kendisinin ayrıldığını, davacıların tamamının sendikal hak talebinde bulunduklarını buna bağlı olarak örgütlenme çalışması başlattıklarını, aralarında toplantılar yaptıklarını, kendisinin toplantılara katılmadığını ancak tanık olduğunu, davacı gibi toplantı yapanları tek tek yönetime çağırdıklarını içerde ne görüşüldüğünü bilmediğini ancak içerden çıkan arkadaşlarının sendikal faaliyetlerden caydırılmaya çalışıldığını söylediklerini beyan etmiştir.
Davacı tanığı ...’in sendikal tazminat talepli açtığı Kocaeli 5. İş Mahkemesi’nde görülen (2014/462 Esas, 2015/109 Karar) yargılama sonunda feshin sendikal nedene dayandığına karar verilen temyiz incelemesi aynı gün Dairemizce yapılan (Dairemiz 2015/17804 Es.) işe iade davasında davalı tanığı ..., işveren yetkilisi Doğan Türkkan’ın Mustafa Bayır’a sendika üyesi olup olmadığını sorduğunu, başka kişilere sorup sormadığını bilmediğini beyan etmiştir.
Dosyadaki deliller, davacının sendikaya üyelik tarihi, fesih tarihi ve davacı tanıklarının anlatımları birlikte değerlendirildiğinde davacının iş akdinin sendikal faaliyetlerde bulunduğu için feshedildiği, feshin sendikal nedene dayandığı anlaşıldığından yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının davalı .... nezdinde İŞE İADESİNE,
3. Davacının başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın tazminat miktarının sendikal fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE, bu tazminattan her iki davalının müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 311.20 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.800 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 27.01.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.