MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle; duruşma için belli edilen 28.11.2019 gün ve saatte temyiz eden ... vekili Avukat ... ile aleyhine temyiz istenilen Hazine vekili Avukat ... geldiler. Gelenlerin yüzlerine karşı duruşmaya başlandı. Tarafların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. Süresi içinde inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... vekili, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 106 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 1.720,80 metrekare yüzölçümlü olarak davacı ve kardeşi ... adına tespit ve tescil edildiğini, bilahare davacının kardeşinin payını kayden satın aldığını söz konusu taşınmazın tespiti belgesiz olarak yapılmışsa da, aslında Mart 1927 tarih 210,218 ve 219 numaralı 4 dönümlük tapu kapsamında kaldığını, tapunun eksik olan kısmının dere yatağı olarak bırakıldığını öne sürerek, tapu kaydının uygulanarak kapsamı içinde kalan kısmının 4 dönüm (3676 metrekare) olarak davacı adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda 6100 sayılı HMK"nın 114/1-d bendi gereğince davacının tek başına dava açmakta aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacının murislerinden intikal eden iştirakli taşınmaz için tek başına dava açmakta aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmadığı gibi; herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmaksızın hüküm kurulmasında da isabet bulunmamaktadır.
Davacı, kadastro tespiti sırasında kendisi ve kardeşi adına 106 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tespit ve tescil edildiğini, bilahare kardeşinin payını satın aldığını, adlarına tespit edilen taşınmazın öncesinde 4000 metrekare yüzölçümlü olarak tapuda kayıtlı olmasına rağmen bu tapunun uygulanmayarak adlarına eksik yer tespit edildiğini öne sürerek, tapu kaydı kapsamında kalan kısmın adına tescili istemiyle eldeki davayı açtığı halde Mahkemece, davacı adına tescil edilen 106 ada 1 parsel sayılı taşınmaza ait tespit tutanağı (varsa dayanağı kayıtlarıyla birlikte) ve kadastro sonucunda oluşmuş tapu kaydı, taşınmaz ve çevresini gösterir geniş harita, komşu parsel tutanakları ile davacının dayandığı Mart 1927 tarih 210, 218 ve 219 nolu tapu kayıtlarının tedavülleri dosya arasına getirtilmemiş ve davacının dayandığı tapu kayıtlarının paylı olarak kayıt maliki olan şahıslarla davacı arasındaki akdi ve ırsi ilişki araştırılmadığı gibi, bu hususu açıklaması için davacıya süre de verilmemiş, aradaki hukuki bağ tespit edilmemiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için mahkemece öncelikle, davacının dayandığı tapu kayıtları tesisinden itibaren tüm tedavülleriyle birlikte getirtilmeli, tesisinin eski yazı olması halinde Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünden tesis kaydı getirtilmeli; kadastro tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları istenilmeli; kayıt malikleri ile arasındaki akdi veya ırsi bağı açıklaması için davacıya süre verilmeli; 106 ada 1 parsel sayılı taşınmazı komşu parsellerle birlikte gösterir haritası Kadastro Müdürlüğünden getirtilip komşu taşınmazları belirlenmek suretiyle tespit tutanaklarının onaylı örnekleri ile varsa dayanağı kayıtlar Tapu Sicil Müdürlüğünden istenmeli, bu şekilde eksikllikler tamamlandıktan sonra, ziraat mühendisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve jeolog bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyeti ile birlikte taşınmaz başında keşif yapılmalı, ve bu keşifte davacıdan dava konusu ettiği taşınmazı göstermesi istenilmeli; davacının dayandığı tapu kayıtları tüm tedavülleriyle birlikte yöntemine uygun şekilde uygulanmak suretiyle kayıtların kapsamının belirlenmesine çalışılmalı; 3 kişilik yerel bilirkişi kurulundan ve taraf tanıklarından, taşınmazın öncesinde kime ait olduğu, kim tarafından, hangi sürelerle ve nasıl kullanıldığının olaylara dayalı açıklanması istenilmeli; keşif sonucunda jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiden, keşfi izlemeye elverişli renkli en eski ve yeni uydu fotografları ile taşınmaz ve çevresindeki komşu taşınmazları, dayanılan ve keşifte uygulanan tapu kayıtlarının sınırlarını birlikte gösterecek şekilde rapor ve harita düzenlemesi, getirtilen hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmazın öncesinin imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığını (öncesinin dere yatağı niteliğinde olup olmadığı), imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, bu yolla dava edilen taşınmazın tesis kadastrosu sırasında tespiti yapılıp hakkında tespit tutanağı düzenlenen yer mi olduğu, yoksa tescil harici mi bırakıldığı belirlenmeli; ziraat bilirkişisinden, çekişmeli taşınmazların eğimini, niteliğini, toprak yapısını ve bitki örtüsü kesin olarak belirleyen, bilimsel verilere dayalı, gerekçeli ve taşınmazı değişik yönlerden gösterir şekilde renkli fotografları içerir şekilde rapor alınmalı; jeolog bilirkişisinden taşınmazın öncesinde ya da halen dere yatağı olup olmadığı, değilse dere yatağının etkisi altında bulunup bulunmadığı hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı; bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek öncelikle davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı tartışılmalı ve aktif dava ehliyetinin bulunduğunun anlaşılması halinde, tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece, davanın kapsamı belirlenmeksizin, getirtilen tapu kaydının nitelendirilmesinde hataya düşülerek ve eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacının temyiz itirazlarının bu nedenlerle kabulü ile usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, Yargıtay duruşması için belirlenen 2.037,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, duruşmada kendisini vekil ile temsil ettiren davacı tarafa verilmesine, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.