Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2015/44 Esas 2015/4882 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, derneğin feshi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı derneğin amacının kanuna ve ahlaka aykırı olduğunu, aynı adla aynı şehirde iki ayrı dernek kurulamayacağını ileri sürerek Türk Medeni Kanunu"nun 89. maddesi uyarınca derneğin feshine karar verilmesini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 89.maddesinde; "Derneğin amacı, kanuna veya ahlâka aykırı hâle gelirse; Cumhuriyet savcısının veya bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneğin feshine karar verir. Mahkeme, dava sırasında faaliyetten alıkoyma dahil gerekli bütün önlemleri alır." hükmü yer almakladır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun görevin belirlenmesi ve niteliği başlıklı 1. maddesinde, mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu husus mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir. Aynı Yasanın 2. maddesinde ise; şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkemenin aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesi olduğu ve HMK"da ve diğer kanunlarda aksine düzenleme bulunmadıkça, asliye hukuk mahkemesinin diğer dava ve işler bakımından da görevli olduğu, 4. maddesinde de sulh hukuk mahkemelerinin görevinin neler olduğu hükme bağlanmıştır.
Somut olayda; davacı tarafından davalı derneğin amacının kanuna ve ahlaka aykırı olduğu, aynı adla daha önce kurulmuş bir dernek bulunduğu, aynı şehirde aynı adı taşıyan iki ayrı dernek kurulamayacağı ileri sürülerek Türk Medeni Kanunu"nun 89. maddesi uyarınca derneğin feshine karar verilmesinin istendiği, mahkemece işin esası incelenerek davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Dava şahıs varlığına ilişkin çekişmeli olarak açılan Türk Medeni Kanunu"nun 89. maddesine dayalı derneğin feshi istemine yönelik olup, asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girmektedir. Mahkemece işin esası incelenerek davanın reddine karar verilmiş ise de, varılan sonuç davanın niteliğine ve yasal düzenlemelere uygun düşmediğinden, mahkemece, davaya bakma görevinin kendisine ait olmadığı kabul edilerek dava dilekçesinin görev yönünden reddine, dosyanın görevli asliye hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi yerine işin esası incelenerek davanın reddi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Davacının temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile şimdilik diğer yönleri incelenmeksizin, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı 6217 sayılı Kanunla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununa eklenen Geçici 3. maddesindeki atıf nedeniyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428. maddesi gereğince hükmün BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 31.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.