MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
(FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ SIFATIYLA)


Taraflar arasında görülen davada Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 16.03.2016 tarih ve 2012/608-2016/367 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, ...-99 ekmeklik buğday çeşidinin 5042 Sayılı Kanun kapsamında ıslahçı kuruluş... Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü adına koruma altına alındığını, tescilinin yapıldığını, müvekkili idarece bu çeşidin üretim hakkının "İnhisari Lisans" niteliğindeki 09/05/2005 tarihinde "Üretim Hakkı Satış Sözleşmesi" ile beş yıl için devralındığını, sözleşmenin 4. maddesi çerçevesinde beş yıllık sözleşme süresinin 2 yıl daha uzatıldığını, sözleşmenin 5.1/c.ı hükmü gereğince Enstitünün sözleşme döneminde bir başkasına lisans vermeyi yasakladığını, üçüncü kişiler yönünden sözleşmenin 6/r hükmü gereğince inhisari lisans hakkının içeriğine uygun olarak müvekkili idarenin yetkilendirildiğini, üretim hakkı lisans bedeli olarak müvekkili idarece tekel niteliğinde alınan lisans için ürün satış fiyatının %3"ü üzerinden bedel ödendiğini, .... Yönetim Kurulunun kararı ile 2011-2012 yılları için ... 99 sertifikalı buğday tohumu çeşidinin satış bedellerinin usulünce belirlenerek satış işlemlerinin bu rakam üzerinden gerçekleştiğini, kamuoyuna bu rakamların ilgili tarım sezonunda duyurulduğunu, yapılan araştırmalar sonucunda ... Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğünden gelen 20/03/2012 tarihli yazı ile davalının inhisari lisans hakkı kapsamında bulunan çeşidi sertifikalandırmak sureti ile satış yaptığının öğrenildiğini, müvekkili idarenin elde edeceği gelirden mahrum kalmasına yol açtığını iddia ederek müvekkili idarenin ...ekmeklik buğday tohumu üzerindeki inhisari üretim lisans hakkına tecavüzünün tespitine, lisans hakkı ihlal edilerek haksız sertifikalandırılıp piyasaya sürülen 3.008,450 Kg. tohumluk miktarı üzerinden hesaplanan şimdilik 82.040,43 TL üretim hakkı tazminat bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 26/01/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 106.348,70 TL’ye çıkarmıştır.
Davalı vekili, asıl hak sahinin .... Enstitüsü olduğunu, davacının dava açma hakkının olmadığını, 5402 sayılı Kanunda belirtilen sürelerin geçtiğini, zamanaşımına uğradığını, ıslahçı hakkı verilen tohumun yeni olmadığını, davacının izni ile üretim yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davaya konu edilen ...ekmeklik buğday çeşidinin 5042 Sayılı Kanun kapsamında ıslahçı kuruluş .... ... Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü adına tescilinin yapıldığı, davacı idarece bu çeşidin üretim hakkının "İnhisari Lisans" niteliğindeki 09/05/2005 tarihinde imzalanan 1. Noterliğinin 03790 yevmiyesinde kayıtlı "Üretim Hakkı Satış Sözleşmesi" ile beş yıl için devralındığı, sözleşmenin 4. maddesi çerçevesinde beş yıllık sözleşme süresinin 2 yıl daha uzatıldığı, sözleşmenin 5.1/c.ı hükmü gereğince Enstitünün sözleşme döneminde bir başkasına lisans vermeyi yasakladığı, üçüncü kişiler yönünden sözleşmenin 6/r hükmü gereğince inhisarı lisans hakkının içeriğine uygun olarak davacı idarenin yetkilendirildiği, üretim hakkı lisans bedeli olarak davacı idarece tekel niteliğinde alınan lisans için ürün satış fiyatının %3’ü üzerinden bedel ödendiği, .... Yönetim Kurulu kararı ile 2011-2012 yılları için ... 99 sertifikalı buğday tohumu çeşidin satış bedellerinin usulünce belirlenerek satış işlemlerin bu rakam üzerinden gerçekleştirildiği, ... Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü 20/03/2012 tarihli yazısı ile davalının satış yaptığının öğrenildiği, davalı tarafın ürünü piyasaya sürerek davacı idarenin elde edeceği gelirden mahrum kalmasına yol açtığı, davacının lisans sahibi olarak üçüncü kişilere vereceği izin bedelinin 106.348,70 TL olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 106.348,70 TL tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ve davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekili ile davalı vekilinin aşağıdaki bentler dışındaki sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Dava, tohum üretimine ilişkin ıslahçı hakkına dayalı lisans sözleşmesinin ihlali nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkin olup, mahkemece yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda .... tohumluk buğday fiyatının 1,05 TL olduğu, davalı tarafından 3.008.450 kg buğdayın ticarete konu olduğu, toplamda davalının bu ticaretten 3.158.872,50 TL kazandığı, bu kazanç üzerinden %3 royalty bedelinin 105.295,75 TL hesaplandığı ve 1.052,95 TL KDV miktarı eklenerek ödenecek miktarın 106.348,70 TL olarak hesaplandığı, mahkemece bu miktar üzerinden davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Ancak, elde edilen kazanç üzerinden %3 royalty miktarı hesaplandığında sonucun 94.766,17 TL olduğu, bilirkişi raporunda elde edilen kazanç üzerinden %3 royalty miktarı 105.295,75 TL olarak hesaplanmasının maddi hata olduğu gözetilerek mahkemece yeniden hesap yapılmak suretiyle sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bilirkişi raporunun aynen kabul edilerek hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu yönüyle bozulmasını gerektirmiştir.
3- Davacı vekili, dava dilekçesinde avans faizi talep etmiş olmasına rağmen mahkemece yasal faize hükmedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu yönüyle davacı yararına bozulmasını gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 21.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.