Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 2020/9565 Esas 2020/10495 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) ile ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

- K A R A R -
Dava iflasın ertelenmesi istemine ilişkindir.
... 3. Asliye Hukuk Mahkemesince (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla), Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nin 14/07/2014 tarihli ilanına göre, davacı şirketin merkezinin “... Yolu Üzeri ... Mah. ... Köyü ...” adresinden “... Mahallesi ... Caddesi no:.../... ...” adresine taşındığının ilan edildiği, dava tarihinin ise 10/07/2014 olduğu, dava tarihinde ... Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 2. Asliye Ticaret Mahkemesince ise, davacı şirketin ticari sicil kayıtları temin edilip dosya arasına alındığında adres değişikliğinin 07/07/2014 tarihinde yapıldığı, harcının aynı tarihte yatırıldığı ve 07/07/2014 tarihi itibarıyla davacı şirket adresinin ... ... adresine nakledildiğinin görüldüğü, ticaret siciline tescil esas itibarıyla açıklayıcı olup, tescil edilen hususun hüküm ifade etmesinin, tescile bağlı olmadığı, işlemin hukuken tescilden önce de mevcut olduğu, ticaret sicilinin kurucu etkisine göre bir hakkın ancak sicile kayıt ile doğacağı, değişiceği yahut sona ereceği, kurucu etkinin ticaret siciline tescil ile doğacağı, dolayısıyla tescilin ilanı sadece bildirici nitelikte olduğu, buna göre davacı şirketin merkezi 07/07/2014 tarihinde ..."deki adrese nakledildiği ve bu tarih itibarıyla sicile tescil de yapıldığı, ilanın 14/07/2014 tarihinde yapılmasının sonuca etkili olmadığı, kaldı ki dosya incelendiğinde kesin yetki kuralı olan bu durumun Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 15/05/2017 tarihinde verdiği kararda ve Bölge Adliye Mahkemesinin 29/03/2019 tarihinde verdiği kararda değerlendirme konusu da yapılmadığı gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
İflas davası veya iflas erteleme talebinde, tacirin muamele merkezinde bulunan Asliye Ticaret Mahkemesi kesin yetkilidir (İİK m. 154/3, TTK m. 5/1).
Şirketlerin muamele merkezi ticaret siciline kayıtlı oldukları yerdir. Anasözleşmede geçerli muamele merkezi değişikliği ticaret sicilinde ilan edilmesi ile kesinlik kazanır.
6102 sayılı TTK"nın 36/1-1. cümlesi "Ticaret sicili kayıtları nerede bulunurlarsa bulunsunlar, üçüncü kişiler hakkında, tescilin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği; ilanın tamamı aynı nüshada yayımlanmamış ise, son kısmının yayımlandığı günü izleyen iş gününden itibaren hukuki sonuçlarını doğurur " hükmünü içermektedir.
Dosya içeriğinden, Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 14/07/2014 tarihli ilanına göre, davacı şirketin muamele merkezinin “... Yolu Üzeri ... Mah. ... Köyü ...” adresinden “... Mahallesi ... Caddesi no:.../... ...” adresine naklinin ilan edildiği, davanın 10/07/2014 tarihinde açıldığı, dava açıldığı tarihte davacı şirketin muamele merkezinin ...’da bulunduğu anlaşılmaktadır. Muamele merkezinin taşınmasına ilişkin tescil işlemi alacaklılar yönünden ilan ile aleni hale geleceğinden ilan tarihi itibariyle yetkili mahkemenin belirlenmesi gerekeceğinden uyuşmazlığın, ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nun 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 30/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.