MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.12.2011 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20.04.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK"nın 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacıya ait 15 parsel lehine davalılara ait 16 ve 20 parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulmasına dair verilen kararın davalılar vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizce hükmün onanmasına karar verilmiş; davalılar vekilinin karar düzeltme istemi üzerine Dairemizin 07.10.2015 günlü 2015/9192 Esas, 2015/8545 Karar sayılı ilamı ile fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi uyarınca yüzölçümü daha büyük olan taşınmazdan geçit hakkı kurulması gerektiği, tapu kayıtlarına göre kuzeydeki 13 parsel ile güneydeki 20 parselin yüzölçümlerinin aleyhine geçit kurulan 16 parselden fazla olduğu, bilirkişi raporunda da 2. alternatiften geçit kurulmasının uygun olmadığının belirtilmediği, raporda bu konuda bazı tespitlerde bulunarak hangi seçeneğin tercih edileceğinin mahkemeye bırakıldığı, bilirkişinin belirlediği hususların 2 no"lu sarı renkle gösterilen seçenekten geçit kurulmasına engel olmadığı, 16 parsel aleyhine A harfiyle gösterilen seçenekten geçit kurulmasının zaten küçük olan bu parseli ekonomik olarak daha fazla zarara uğratacağı, bu nedenle mahkemenin sarı renkle gösterilen 1 no"lu alternatif ve 20 sayılı parselin B ile gösterilen kısmından sonra 16 parseli çevreleyen kısmından geçirilmek suretiyle güneydeki yola ulaşacak şekilde diğer alternatif incelenerek en uygun seçenekten geçit kurulması gerektiği gerekçesiyle onama kararının kaldırılarak hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulü ile davacıya ait 15 parsel lehine fen bilirkişilerinin 24.02.2016 tarihli raporu ve ekli krokisinde 3 no"lu alternatif olarak 16 parselde A harfiyle gösterilen 161,26 m2"lik kısım ile 20 parselde B harfiyle gösterilen 104,92 m2"lik kısım üzerinde geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar vekili temyiz etmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- Saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Bu bedel de hükümden önce depo ettirilmelidir. Hemen belirtmek gerekir ki bedelin belirlenmesinden sonra hüküm tarihine kadar taşınmazın değerinde önemli derecede değişim yaratabilecek uzunca bir süre geçmiş veya bedel tespitinden sonra yörede taşınmazın değerini artıracak değişiklikler meydana gelmiş olabilir. Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılmalıdır.
Somut olaya gelince, mahkemece bozma kararı doğrultusunda yeniden keşif yapılarak alınan bilirkişi raporuna göre 150 ada 15 parsel yararına en uygun güzergah olan 150 ada 16 ve 20 parseller üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmesi yerinde ise de, bozma kararı öncesinde alınan 15.11.2013 tarihli ziraat bilirkişi raporunda bu parseller üzerinde kurulacak geçit bedeli toplam 3.684,50 TL olarak hesaplanmış ve bunun 2.999,00 TL"lik kısmının 16 parsel malikine, 324,00 TL"lik kısmının ise 20 parsel malikine ödenmesinin gerektiği bildirilmiş; bozma kararı sonrası alınan 29.02.2016 tarihli ziraat bilirkişi raporunda ise bu parseller üzerinde kurulacak geçit bedelinin toplam 805,20 TL olduğu belirtilerek bunun 487,80 TL"lik kısmının 16 parsel malikine, 317,40 TL"lik kısmının ise 20 parsel malikine ödenmesi gerektiği bildirilmiş olup belirtilen sebeplerle bahsi geçen raporlar arasında çelişki bulunduğu, mahkeme tarafından da bozma kararı sonrası alınan ziraat bilirkişi raporuna göre depo edilen 3.684,50 TL"den 487,80 TL"lik kısmının 16 parsel malikine, 317,40 TL"lik kısmının ise 20 parsel malikine ödenmesine, bakiye kısmın ise karar kesinleştiğinde davacıya iadesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece, ilk karar davacı tarafça temyiz edilmemiş olup artık davalı taraf lehine usulü hak oluştuğu ve geçit bedeli olarak daha az miktara hükmedilemeyeceği de göz önünde bulundurularak yeniden keşif yapılmak suretiyle geçit bedelinin yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda keşif tarihi itibariyle belirlenmesi gerekirken bilirkişi raporları arasındaki çelişki giderilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu nedenle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bent uyarınca davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02.03.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.