19. Hukuk Dairesi 2015/18386 E. , 2016/8118 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili şirketle aynı şirketler topluluğuna ait... Yat. A.Ş. arasında, ... Belediyesi"nin maliki olduğu taşınmazdaki akaryakıt istasyonu için 03/08/2006 tarihli bayilik sözleşmesi akdedildiğini, daha sonra bayilik sözleşmesinin müvekkili şirkete devredildiğini, ayrıca müvekkili lehine 15 yıl süreli intifa hakkı tesis edildiğini, intifa bedeli olarak 20.000-USD karşılığı 28.758,96-TL ödendiğini, ancak bayilik sözleşmeleri ve bağlantılı sözleşmelerin ...tebliğleri uyarınca 5 yıl ile sınırlı tutulmasından dolayı davalı tarafından sözleşmenin 02.08.2011 tarihi itibariyle sona erdiğinin ve yenilenmeyeceğinin bildirildiğini, ödenen bedelin intifa tesis tarihi olan 30.06.2008"den, hakkın geçersiz hale geldiği 02.08.2011"e kadarki süre düşüldüğünde kalan süre bakımından karşılıksız hale geldiğini, yine sözleşmeye göre ariyet malların iadesi davalıya ait olduğu halde müvekkilince demontaj işlemleri gerçekleştirildiğinden bu hizmetin bedeli olan 708-TL"lik fatura alacakları da olduğunu ileri sürerek, 15.785,03 USD+KDV tutarındaki bakiye intifa ivazının, bu tutarın davalı tarafından iktisap edildiği tarih olan 11.07.2008"den itibaren, 708-TL tutarındaki fatura alacağının ise fatura tarihinden itibaren ..."nin değişen oranlarda avans faizi uygulanması sonucu hesaplanacak faizleriyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, intifa bedelinin istenemeyeceğini, zira bu bedelin belediye için değil istasyon için harcandığını, 708-TL"lik hizmet faturasının ödendiğine dair dekontu sunduklarını, ayrıca kabul anlamına gelmemek üzere ödenen bedeller TL iken USD üzerinden talepte bulunulmasının mümkün olmadığını ve hesaplamanın da hatalı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, taraflar arasındaki protokolün 6. maddesinde 15 yıl için intifa ivazı olan 20.000-USD"nin tesis tarihindeki ...döviz alış kuru üzerinden TL"ye çevrilerek ödeneceği, 12. maddenin b-bb bendinde de işlememiş olan intifa süresine tekabül eden bakiye intifa ivazının geri ödeme tarihindeki... döviz satış kuru üzerinden TL olarak ödeneceği, bayilik sözleşmesinin 02.08.2011 tarihinde sona erdiği ve intifa hakkının konusuz hale geldiği, 03.08.2011 tarihinden intifanın normalde sona ereceği tarihe kadarki sürenin 4347 gün olduğu, bakiye intifa süresi için davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talepte bulunabileceği, alınan ikinci ek rapordaki hesaplama da dikkate alınarak, bakiye ivaz bedelinin 15.867 USD olduğu, ancak davacı tarafın 15.785,03 USD talep ettiği, talepten fazlaya karar verilemeyeceği, davadan önce davalı temerrüde düşürülmediğinden dava tarihinden itibaren faiz istenebileceği, davacı ve iştiraki olan... Petrol A.Ş."nin aynı ekonomik bütünlük içinde yer aldığı, 708-TL tutarındaki hizmet bedelinin davalı tarafından... Petrol A.Ş."ye 21/12/2011 tarihinde ödendiği anlaşıldığından, bu faturaya dair talebin yerinde olmadığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne, 15.785,03 USD"nin dava tarihi olan 04/10/2012"den itibaren dolar cinsi ile Devlet Bankalarında açılacak bir yıllık banka mevduatına uygulanan en yüksek faiz oranıyla davalıdan alınıp davacıya verilmesine, KDV"ye ve 708-TL tutarındaki alacağa ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, bayilik sözleşmesi uyarınca tesis edilen intifa hakkına istinaden ödenen intifa bedelinin sözleşmenin intifa süresinden önce sona ermesi nedeniyle sebepsiz zenginleşilen bakiye süreye isabet eden kısım bakımından iadesine ve ayrıca bir adet demontaj hizmet bedeli faturasının tahsili istemine ilişkindir. Dava tarihi 04.10.2012 olup, dava konusu taşınmazdaki intifa hakkının terkin tarihinin ise davanın açılmasından sonraki bir tarih olan 24.06.2013 olduğu gerek dava dosyasındaki tapu kayıt belgelerinden ve gerekse de bizzat davacı vekilinin 24.06.2013 tarihli dilekçesinden anlaşılmaktadır. İntifanın tesis edildiği taşınmaz ile ilgili olarak ödenen intifa bedelinin kullanılmayan kısmına tekabül eden bölümün istenebilmesi için öncelikle somut olay bakımından dava tarihi itibariyle intifa hakkının tapudan terkin edilmiş olması gerekir. Dava şartı olan ve re"sen gözetilmesi gereken bu şart yerine getirilmeden intifa bakiye süre bedeliyle ilgili olarak talepte bulunulamayacağı gözetilerek, davanın bu istem bakımından da reddine karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 03/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
