MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.06.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine dair verilen 06.04.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili, davalılar ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, Türk Medeni Kanunu"nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, davacıya ait 104 ada 51 ve 52 parsel sayılı taşınmazların geçit ihtiyacının bulunduğunu belirterek davalının 104 ada 55 parsel sayılı taşınmazından geçit hakkı tesis edilmesini talep etmiştir.
Davalı, taşınmazında organik ceviz tarımı yaptığını, davacıya geçit tesis edilmesi halinde taşınmazına kimyevi gübre vs. dökülebileceğinden organik tarım özelliğini yitireceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece ilk olarak, davanın kabulüyle 104 ada 51 ve 52 parsel sayılı taşınmazlar lehine 104 ada 55 parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı tesisine karar verilmiş, davalının temyiz talebi üzerine hükmün, Dairemizin 2013/16238 Esas, 2014/4395 Karar sayılı ilamıyla bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak, davanın kısmen kabul kısmen reddiyle, 104 ada 52 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulması talebinin reddine 104 ada 51 parsel sayılı taşınmaz lehine geçit hakkı kurulması talebinin kabulü ile; 104 ada 51 parsel sayılı taşınmaz lehine, 104 ada 44 parsel sayılı taşınmaz aleyhine, 07/05/2015 tarihli kadastro bilirkişisinin raporunda kırmızı kalemle boyalı A harfi ile gösterilen 3 metre genişliğinde 163,75 m2"lik alanda geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili en uygun güzergahın C harfiyle gösterilen güzergah olmasına rağmen mahkemece başka güzergahtan geçit tesis edilmesi yönünde, davalılar ... ve ... ise aleyhine geçit tesis edilen 104 ada 44 parsel sayılı taşınmazda geçit verilen yerde dere yatağının bulunması sebebiyle 104 ada 44 parsel sayılı ve komşu taşınmazların zarar göreceğini, geçit verilen güzergahın uygun olmadığını, diğer davalıların taşınmazlarından geçen güzergahların daha uygun olduğubelirterek temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Türk Medeni Kanunu"nun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir. Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Uygun güzergah saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir.
Somut olaya gelince, dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden en uygun güzergahın 07/05/2015 tarihli kadastro bilirkişisinin raporunda C harfi ile gösterilen 3. alternatif olmasına rağmen mahkemece diğer güzergahtan geçit tesis edilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekili ve davalılar ... ve ..."ın temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.02.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.