15. Hukuk Dairesi 2012/5959 E. , 2013/6190 K.
"İçtihat Metni"...
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı-k.davalı vekili ile davalı-k.davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Asıl ve karşı dava eser sözleşmesi, ek sözleşme ve protokolden kaynaklanmış olup, asıl dava bu sözleşme, ek sözleşme, protokol nedeniyle yüklenici namına taşeronlara yapılan ödeme, ara hakedişlerde fazladan yapılan ödeme, gecikme cezası, nefaset farkı, eksik iş bedeli vs. alacaklarının tahsili, karşı dava ise aynı sözleşmeler ve protokol sebebiyle haksız olarak kesilen gecikme cezasının istirdadı, ödenmeyen iş bedeli, sözleşme kapsamında maliyete dahil ödenmeyen bedeller, ara hakedişlerde yapılan haksız kesintiler sebebiyle oluşan alacağın tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece asıl ve karşı davanın kısmen kabulüne dair verilen karar davacı-karşı davalı iş sahibi vekili ile davalı-karşı davacı yüklenici .... vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı-karşı davacı ....’nin tüm, davacı-karşı davalı iş sahibi vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Asıl davada diğer alacak kalemleri yanında .....isimli firmadan aldığı malzeme bedeli karşılığı borcu için 16.000$’ın davacı yanca ödendiği ve .....Şti’nin yüklenici şirketin taşeronu olduğu belirtilerek ödenen bedelin tahsili de talep edilmiştir. Dosya kapsamı ve bilirkişi raporlarından 16.000$’ında davacı tarafından, davalı yüklenici şirketin taşeronu ....firmasından aldığı malzemeler için ...... şirketine ödendiği sabittir. Bilirkişiler ilk rapordaki hukukçu bilirkişi hariç rapor ve ek raporlarında ....Şartnamesi’nin 33. maddesi kapsamında olmadığından iş sahibinin yaptığı bu ödemeyi talep edemeyeceği konusunda görüş bildirmişlerdir. Sözkonusu ödeme .... Şartnamesi’nin 33. maddesindeki yüklenici ve taşeronların işçilerinin alacakları ile ilgili olmadığından kural
olarak talep edilemez ise de 02.05.1996 tarihli protokolün 4. maddesinde “..... tarafından istendiği takdirde sözleşme konusu iş ile ilgili ödenmesi gerekli her türlü paranın .... tarafından .....adına ödenmesi” kararlaştırılmıştır. Yapılan 16.000 $’lık ödeme de sözleşme konusu işle ilgilidir.
Bu durumda davacı iş sahibi davalı yüklenici şirket adına dava dışı 3. kişiye ödediği 16.000 $ malzeme bedelini de talep etmekte haklıdır.
....
Öte yandan iş sahibi ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmenin 17. maddesinin 2. bendinde ....sözleşmenin ekleri arasında sayılmıştır. Anılan Şartnamenin 39. maddesinde yüklenicinin ara hakedişlere itirazı olduğu takdirde karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen ... tarihli dilekçemde yazılı itirazî kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması, itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı belirtilmiştir. Şartnamenin bu hükmü sözleşme, dava ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 1086 Sayılı HUMK’nın 287. maddesi gereğince delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan görevi gereğince mahkemelerde, temyiz aşamasında da Yargıtay’ca kendiliğinden göz önünde tutulur.
Somut olayda 50.000 $ gecikme cezasının kesildiği 51 nolu ara hakediş yüklenici tarafından dava evvelki tüm hakedişlerdeki kesintilere itiraz kaydı ile kelimeleri yazılarak imzalanmış olup, idareye verilen dilekçe ve tarihinden bahsedilmediğinden usulüne uygun itirazî kayıt niteliğinde değildir. Usulüne uygun itirazî kayıt konulmadığından da davalı yüklenici ..... 51 nolu ara hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılması gerekir.
Bu durumda mahkemece asıl davada iş sahibi yüklenicinin taşeronunun aldığı ve kendisinin ödediği 16.000 $ malzeme bedelini de yükleniciden istemekte haklı olduğundan asıl davada bu kalem alacakla ilgili istemin de kabulüne, karşı davadaki yüklenici taleplerinden olan 50.000 $’lık gecikme cezası kesintisi ile ilgili olarak bu kesintinin yapıldığı 51 nolu ara hakediş usulüne uygun itiraz edilmemiş olması sebebiyle kesinleştiğinden, karşı davadaki 50.000 $’lık gecikme cezası ile ilgili istemin reddine karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile asıl ve karşı davada yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı-karşı davacı....’nin tüm, davacı-karşı daval...ın diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün davacı-karşı davalı iş sahibi .....yararına BOZULMASINA, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacı-k.davalı ..... Başkanlığı’na geri verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 24.104,30 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı-k.davacı ....den alınmasına, 22.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.
....