• ALACAK
• YENİ HÜKÜM NİTELİĞİ
• DİRENME KARARI

• BORÇLAR KANUNU(MÜLGA) (818) Madde 32
• YARGI HİZMETLERİNİN HIZLANDIRILMASI AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN (6217) Madde 30
• HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU (HMK) (6100) Geçici Madde 3
• HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) (1086) Madde 429

Taraflar arasındaki “alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Kemalpaşa 1.Asliye Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 12.03.2010 gün ve 2009/57 E.-2010/80 K. sayılı kararın incelenmesi davalılardan İ.. Ö.. vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 01.03.2011 gün ve 2010/11215 Esas-2011/2976 Karar sayılı ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmiş; davalı İ.. Ö.. vekilinin karar düzeltme talebi üzerine, Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 14.09.2011 gün ve 2011/9358 Esas-2011/12191 Karar sayılı ilamı ile;
(...Davacı, kiraz üreticisi olduğunu, davalı İsmail’in de davalı şirket adına kiraz topladığını, teslim ettiği kiraz bedelinin ödenmediğini ileri sürerek kiraz bedeli olan toplam 16.632.00 TL’nin faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı İ.. Ö..lı davanın reddini savunmuş diğer davalı davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; davalı İ.. Ö..’ın temyizi üzerine dairemizce onanmış; davalı bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme istemlerinin reddi gerekir.
2-Kiraz üreticisi olan davacı ile davalı şirket arasında kiraz satışına ilişkin ihtilaf bulunmamaktadır.Bu davada davalı İ.. Ö..’ın davacıdan hangi sıfatla kiraz alımı yaptığı çekişme konusu olup öncelikle bu hususun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.Öncelikle bütün yazılı belgelerin davalı şirket adına tanzim edildiği sabittir.Bu belgeler dışında her iki taraf tanıklarının davalı İsmail’in şirket adına alım yaptığını söyledikleri anlaşılmaktadır.Ayrıcı dosya kapsamı ile davalı İsmail’in davacıdan kendisi adına kiraz aldığına ilişkin herhangi bir belge veya delil ibraz edilmemiştir.Borçlar Kanunu’nun 32. maddesinde,” Salahiyettar bir mümessil tarafından diğer bir kimse namına yapılan akdin alacak ve borçları, o kimseye intikal eder. Akdi yaparken mümessil sıfatını bildirmediği takdirde akdin alacak ve borçları kendisine ait olur. Şu kadar ki kendisiyle akdi yapan kimse, bir temsil münasebeti mevcut olduğunu halden istidlal eder yahut bunlardan biri veya diğeri ile akit icrası kendisince farksız bulunur ise akdin hakları temsil olunan kimseye ait olur.” açıkça belirtilmiş olup, az yukarıda açıklandığı üzere davalı İsmail’in şirketi temsilen davacıdan kiraz aldığı anlaşılmış olmakla açıklanan nedenle dairemiz onama kararı kaldırılmalı, mahkeme kararı bozulmalıdır...)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davalılardan İ.. Ö.. vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, alacak istemine ilişkindir.
Davacı; kiraz üreticisi olduğunu, davalı İsmail’in de davalı şirket adına kiraz topladığını, teslim ettiği kiraz bedelinin ödenmediğini ileri sürerek kiraz bedeli olan toplam 16.632.00 TL’nin faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar; davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece; davalı şirketin davayı kabul ettiği, davalı İsmail’in diğer davalı Dönüş şirketinin maaşlı çalışanı olmadığı, davalı İsmail tarafından cinsi, kalitesi ve bedeli tespit edilerek üreticiden alınan kiraz ürün bedellerinin davalı Dönüş şirketi tarafından gönderilen parayla davalı İsmail tarafından üreticiye ödendiğinin anlaşıldığı, davalı İsmail’in ifa ettiği alım satım işinde BK.32. maddesinde düzenlenen yetkili temsilci olmayıp kendi namına ve müvekkili hesabına hareket ettiği ve BK.nun 416 vd. maddelerinde düzenlenen alım satım komisyoncusu olduğu kanaatine varıldığı, davalı İsmail’in ürün bedellerinin davalı Dönüş şirketi tarafından ödenmemesi halinde kendisi tarafından ödeneceği yolunda beyanda bulunmak suretiyle davalı şirketin borcuna kefil olduğu ve bu nedenle dava konusu borçtan sorumlu olduğu gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davalı İ.. Ö.. vekilinin temyizi üzerine Özel Dairece önce hükmün onanmasına karar verilmiş ise de davalı İ.. Ö.. vekilinin karar düzeltme isteği üzerine; hüküm yukarıya metni aynen alınan gerekçe ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma sonrası, dosya içerisine ibraz edilen icra takip dosyaları incelenerek dava konusu borcun ödendiğinden bahisle davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek direnme kararı verilmiş; hükmü, davalı İ.. Ö.. vekili temyize getirmiştir.
Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında, işin esasının incelenmesinden önce, direnme kararının gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı; dolayısıyla, temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulunca mı, Özel Dairece mi yapılması gerektiği hususu ön sorun olarak tartışılıp, değerlendirilmiştir.
Bilindiği üzere; direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için, mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanun"un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 429. maddesi). Eş söyleyişle; mahkemenin yeni bir delile dayanarak veya bozmadan esinlenerek gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek karar vermiş olması halinde, direnme kararının varlığından söz edilemez.
Somut olayda mahkemece ilk kararda direnildiği belirtilmiş ise de; bozmaya konu önceki kararın gerekçeleri yanında, ilk kararda davanın kabulüne şeklinde hüküm fıkrası oluşturulmasına rağmen bozma ilamından sonra dosya içerisine ibraz edilen icra takip dosyaları incelenerek, dava konusu borcun ödendiğinden bahisle davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulmuş ve anılan icra dosyalarını hükme gerekçe yapılarak direnme kararı verilmiştir.
Sonuca etkili olması karşısında Mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu karar bu haliyle, Özel Daire denetiminden geçmeyen tamamen yeni gerekçeye dayalı yeni bir hüküm niteliğindedir.
Hal böyle olunca; bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil Özel Daireye aittir.
Bu nedenle, yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.
S O N U Ç : Yukarıda gösterilen nedenlerle davalılardan İ.. Ö.. vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 13.HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 06.05.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.