MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TAZMİNAT

Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil ve tazminat davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı, davalı ve katılma yoluyla müdahil tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."nün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;
-KARAR-
Dava, inançlı işlem hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tazminat isteğine ilişkindir.
Davacı, ortağı olduğu şirketin borçları nedeniyle maliki olduğu taşınmazlara ipotek konulduğunu, aralarındaki anlaşma gereği taşınmazlarından ..."ya pay devredeceğini, ..."nın şirkete ve bankalara olan borçlarını ödeyeceğini ve ipotekleri fek edeceğini, ..."nin sözleşmeye aykırı davranan olursa kimsenin hakkının zayi olmaması için güvenilir kişi olarak tespit edildiğini, buna ilişkin protokoller düzenlendiğini bu aşamadan sonra ... ve şirketinin faaliyetlerinin durduğunu ve gerek kendisinin gerek şirketin borçlarını ödememeye başladığını ve sözleşmedeki yükümlülükleri ihlal ettiklerini bunun üzerine alacaklı bankaların ipoteklere müracaat ederek alacaklarını tahsil etmeye başladıklarını, şirketin borçları nedeniyle evinin ve bağının satıldığını, borçlar nedeniyle risk kalmadığını ileri sürerek yediemin olarak davalıya devredilen ... ada ... parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile adına tescile, olmazsa tazminata karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediğini, belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddianın kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, çekişme konusu ... ada ... parsel sayılı 5.067m2 miktarlı tarla nitelikli taşınmazın 225/288 payı davacı ... adına kayıtlı iken 02.09.2008 tarihli akitle 180/1152 payını 80.000TL bedelle davalı ...’e, 45/1152 payını 20.000TL bedelle dava dışı ...’ye temlik ettiği, davalı ...’in payında ... 1. İcra Müdürlüğünün 2011/4568Esas sayılı yazısı ile Halkbankası lehine şerh bulunduğu, T. Halkbankası’nın feri müdahil olarak davada yer aldığı anlaşılmaktadır.
İddianın ileri sürülüş biçimi itibarıyla davada inançlı işlem hukuksal nedenine dayanıldığı anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere inanç sözleşmeleri, tarafların karşılıklı iradelerine uygun bulunduğu için, onlara karşılıklı borç yükleyen ve alacak hakkı veren geçerli sözleşmelerdir. (6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 97. maddesi) Anılan sözleşmelerde, taraflar, sözleşmenin kendilerine yüklediği hak ve borçları belirlerken, inançlı işlemin sona erme sebeplerini; devredilen hakkın inanılan tarafından inanana iade şartlarını, bu arada tabii ki süresini de belirleyebilirler. Bunun dışında, akde aykırı davranışın yaptırımına da sözleşmelerinde yer verebilirler. Buna dair akit hükümleri de 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 26. ve 27. maddelerine aykırılık teşkil etmediği sürece geçerli sayılır.
05.02.1947 tarih 20/6 sayılı İçtihadı Birleştirme kararının sonuç bölümünde ifade olunduğu üzere, inançlı işleme dayalı olup dinlenilirliği kabul edilen iddiaların ispatı, şekle bağlı olmayan yazılı delildir. İnanç sözleşmesi olarak adlandırılan bu belgenin sözleşmeye taraf olanların imzasını içermesi gereklidir. Bunun dışındaki bir kabul, hem İçtihadı Birleştirme kararının kapsamının genişletilmesi, hemde taşınmazların tapu dışı satışlarına olanak sağlamak anlamını taşıyacağından kendine özgü bu sözleşmelerle bağdaştırılamaz.
Somut olaya gelince; davalı ...’in de imzasını içeren 01.09.2008 tarihli sözleşme başlıklı belgenin 5.2.1947 tarih 20/6 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının aradığı anlamda yazılı delil olduğu, bu belgenin 4 numaralı bendinde “...’nin yediemin olarak sorumlulukları: a-Bekir Yağcı’nın Yapateks’in üzerindeki Leasing, banka kredileri,bağ,ev ipotekleri ve riski kalkana kadar ... de olan %20lik tapu ...’nin uhdesinde kalacak riskler sıfırlandığında tapu ... Yağcıya devredilecektir. Masrafların muhatabı ... ve ...dır. b-... çırçırın arsa ve binasını satmış olup çırçır makinaları, pres ve elavatörler kısaca çırçırla ilgili tüm aksam ...’ya aittir. c-... çırçırı satma işlemini devam ettirecek. Müşteri bulunup satıldığında ... ve ... çırçırı alana hiçbir itiraz etmeden tapuyu verecektir. d-C maddesinde bahsolunan satış işlemi gerçekleştiğinde ... da %25lik hissesinin karşılığını Zeki Yağlıcaya ödenecektir. e-... 01.09.08 tarihi itibarı ile halen Yapateks üzerinde yaklaşık 250.000YTLlik riski vardir. ... bu parayi ödeyemeyip Yapateks veya ... her kim öderse ödenmiş olan borcu kadar tapuyu ..."ya verecektir bu devir işlemlerinde de masrafların muhatabı alıcıdır." şeklinde davalının sorumluluklarına ilişkin düzenlemeye yer verildiği açıktır.
Ne var ki, mahkemece bahsi geçen sözleşmedeki hususların yerine getirilip getirilmediği üzerinde durulmamıştır.
Hâl böyle olunca, 01.09.2008 tarihli sözleşme uyarınca risk kalkana kadar taşınmazın davalı ...’te kalması kararlaştırıldığına göre, tüm deliller toplanarak riskin kalkıp kalmadığı yönünde inceleme ve araştırma yapılması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere hüküm tesisi isabetsizdir.
Tarafların, temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 20.06.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.