MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı Belediyede temizlik işçisi olarak çalıştığını, ücretlerinin düzenli ödenmediğini, fazla çalışma yapmasına, hafta tatili ve ulusal genel tatil günlerinde çalışmasına rağmen toplu iş sözleşmesinin ilgili maddelerinde belirtildiği şekilde hesaplama yapılarak ödenmediğini belirterek fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram genel tatil, yıllık izin, ücret, toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan yakacak yardımı, giyim yardımı, izin harçlığı yardımı, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraflarca temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-İşçinin işyerinde yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesi (TİS) hükümlerinden faydalanabilmesi TİS’e taraf sendikaya üye olması ya da dayanışma aidatı ödemesi koşuluna bağlıdır. Dosya kapsamına göre davalı işyerinde TİS hükümlerinin uygulandığı ancak davacının TİS’e taraf sendikaya üye olup olmadığı, dayanışma aidatı ödeyip ödemediği, üye ise üyeliğinin davalıya hangi tarihte bildirildiği hususları tespit edilememektedir. Bu nedenle öncelikle davacının TİS’e taraf sendikaya üye olup olmadığı, dayanışma aidatı ödeyip ödemediği, üye ise üyeliğinin davalıya hangi tarihte bildirildiği hususları tespit edilmeli ve davalının ... 1. İş Mahkemesi 2012/280 esas sayılı dosyasında bulunduğu belirttiği davacının 15.03.1998-2002 yılları arası döneme ilişkin ücret bordroları da dosya arasına alınmalıdır. Eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
3-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı, ulusal bayram genel tatil günlerinde çalışıp çalışmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Genel tatil alacakları bakımından da aynı ilkeler geçerlidir.
Somut olayda, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücret alacakları konusunda, kendileri de işverene karşı dava açmış olan tanıkların anlatımı ile sonuca gidilmiştir. Söz konusu edilen alacaklar için sadece işverene dava açan tanıklarla ispat yoluna gidildiğinde bu durumdaki tanıkların beyanını destekleyen başkaca somut deliller veya işin mahiyetinin gerektirdiği durumlar ve yahutta herkesçe bilinecek maddi olguların bulunup bulunmadığının dikkate alınması gerekir. Açıklanan bu durum karşısında işverenle husumetli durumda bulunan tanıklar dışında bir delil bulunmadığından, somut olarak fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil alacağı ispat edilemediğinden reddi yerine mahkemece kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozma sebebidir.
4-Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının ücret alacağına ilişkin tespiti denetime elverişli değildir. Mahkemece yukarıda belirtilen araştırma sonucuna göre denetime elverişli yeni bir bilirkişi raporu tanzim ettirilmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir.
5-Somut olayda davacının yakacak yardımı, giyim yardımı, izin yardımı, ilave tediye, bayram ikramiye alacakları davalı Belediyenin Hesap İşleri Müdürü tarafından davacının 30.04.2013 tarihi itibari ile 2.695,25 TL sosyal hak alacağı olduğuna dair kabulü esas alınarak davacının anılan talepleri ayrı ayrı değerlendirilmeksizin tamamı için davalı tarafından belirtilen miktarla sınırlı olarak kabul edilmesi isabetli olmamıştır. Yukarıda belirtilen araştırma sonucunda davacının Tis’ten faydalandığının tespiti halinde her bir alacak kalemi için ayrı ayrı karar verilmelidir.
6-Yukarıda belirtilen araştırma sonucunda davacının Tis’ten faydalandığının tespiti halinde, yakacak ve giyim yardımı taleplerine ilişkin olarak Dairemiz incelemesinden geçen emsal işçilerin dosyalarında(Dairemiz 2015/19579 esas 2017/2424 karar ve 2016/22613 esas 2017/2427 karar sayılı dosyalar) Belediye gider hesaplarının incelenmesi sonucunda yakacak ve giyim yardımının işçilere ayın olarak ödendiğinin tespit edildiği belirtilmiştir. Saptanan bu durum karşında; yakacak ve giyim alacaklarına ilişkin davalı Belediyenin ayın olarak ödeme yapıp yapmadığı bakımından Belediye kayıtları incelenmeli ve tüm deliller yeniden değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.