8. Hukuk Dairesi 2009/6666 E. , 2010/612 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali tescil ve katkı payı alacağı
... ile ... ve birleşen davanın davalısı ... aralarındaki katkı payı alacağı ve tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Kuşadası 2. Asliye Hukuk Hâkimliğinden verilen 13.02.2009 gün ve 343/31 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay’ca incelenmesi davalı ... vekili, duruşmasız olarak incelenmesi ise davacı vekili taraflarından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 09.02.2010 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı ... vekili Avukat ... karşı taraftan davacı ... bizzat ve vekili Avukat ... geldiler. Başka gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde alınarak davalı eş adına kaydedilen 3014 parsel 2 nolu bağımsız bölüm ile içindeki eşyaların edinilmesinde vekil edeninin katkısının bulunduğunu açıklayarak malların taksimini veya tespit edilecek değeri üzerinden ½ oranında katkı payının davalıdan alınarak vekil edenine verilmesini istemiş ve yargılama sırasında belirlenen değer dikkate alınarak değerin ½ sine denk gelecek miktar üzerinden gerekli harç ikmali yapılmıştır.
Davalı ... vekili ise, dava konusu taşınmazın edinilmesinde davacının hiç bir katkısının bulunmadığını, zira taşınmazın edinilmesinde kısmen vekil edenine miras yolu ile intikal eden değerlerin kısmen de vekil edeninin çalışmaları karşılığında edinilen değerlerin kullanıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuş, ayrıca davacıya vekil edeni tarafından hibe edilen 1648 ada 2 parsel 7 nolu bağımsız bölümün değerinin katkı payı alacağından mahsup edilmesini istediğini bildirmiştir.
Dava konusu taşınmazın 26.11.2001 tarihinde dava dışı ... isimli kişiye devredildiğinin anlaşılması üzerine yeni kayıt maliki Kemal aleyhine tapu iptali ve tescil istemli olarak açılan 2002/764 Esas sayılı dava dosyası eldeki dava ile birleştirilmiştir.
Mahkemece; katkı payı alacağına ilişkin davanın kabulü ile 22.000 YTL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, birleşen dava ile açılan tapu iptal ve tescil davasının reddine karar verilmesi üzerine; katkı payı alacağına ilişkin bulunan hüküm bölümü davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına ve davalı ... tarafından evlilik birliği içinde davacı ...’e devredilen 1648 ada 2 parsel 7 nolu bağımsız bölümün davacı ...’e devir nedeninin hibe olduğu hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığına, hibeye konu bir taşınmazın bedelinin mahsup adı altında geri istenemeyeceğinin açık bulunmasına ve davada açıkça belirlenecek değerin ½ si oranında katkı payı alacağı istenmiş olup, yargılama sırasında belirlenen değer ve bu değerin ½ si dikkate alınarak davacı tarafından harç ikmali sağlanmış olduğuna göre;davalı vekilinin bu hususları amaçlayan temyiz itirazları yerinde bulunmamakta ise de; taraflar, 26.9.1988 tarihinde evlenmişler, 10.11.2000 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün kesinleşmesiyle 28.5.2002 tarihinde boşanmışlardır. Taraflar arasındaki mal rejimi boşanma davasının açıldığı 10.11.2000 tarihinde sona ermiş olduğuna ve bu tarih 743 sayılı TKM’nin 170. maddesine göre eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu döneme ilişkin bulunduğuna göre, taraflar arasındaki uyuşmazlığın Borçlar Kanununun genel hükümlerine göre çözüme kavuşturulması gerekmektedir.
Dosya arasında bulunan kayıt ve belgelere göre; dava konusu taşınmazın 16.8.1994 tarihinde davalı tarafından edinilerek tapuya tescil edildiği ve dava tarihi itibariyle değerinin 75000 YTL olduğunun doğru şekilde belirlendiği anlaşılmaktadır. Ancak, mahkemece taşınmazın edinilme tarihindeki değeri belirlenmemiş olup, taraflar arasında görülen ve başka bir taşınmaza ilişkin bulunan dolayısıyle eldeki dava için hiç bir geçerliliği bulunmayan Karşıyaka 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/758 Esas sayılı dava dosyasında belirlenen katkı oranı esas alınarak uyuşmazlığın çözümü yoluna gidilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş; önce öğretmen daha sonra öğretim görevlisi olarak çalıştıkları anlaşılan tarafların 26.9.1988 olan evlenme tarihinden taşınmazın edinildiği 16.8.1994 tarihine kadar geçen dönemde çalışmaları karşılığında elde ettikleri gelirlerini ayrıntılı olarak belirlemek, taşınmazın edinildiği tarihteki değerini tespit etmek ve davalı kocanın TKM’nin 152. maddesinden kaynaklanan iaşe yükümlülüğü de gözetilerek davacının kazancından tasarruf edebileceği miktarı bilirkişinin de görüşünü alarak saptamak ve buna göre katkı oranını açıklığa kavuşturmak ve taşınmazın dava tarihinde belirlenmiş olan değeri ile bulunan oranın çarpımı sonucu davacının katkısını belirlemek olmalıdır.Tüm bunlar yapılmadan ve davacının katkısının ne olduğu tam olarak belirlenmeden ve bundan ayrı kabule göre de; dava konusu taşınmazın dava tarihi itibariyle değerinin 75.000 YTL olduğu açık iken davalının mahsup isteğine konu ettiği taşınmaz için belirlenen 55.000 YTL değer üzerinden hüküm verilmesi de doğru olmamıştır.
Davacı vekili ile davalı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde olduğundan kabulüyle yetersiz incelemeye dayalı usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün katkı payı alacağına ilişkin bölümünün HUMK.nun 428.maddesi uyarınca BOZULMASINA, 312,60 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya ve 297,00 TL peşin harcın da istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 09.02.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.