MAHKEMESİ . Asliye Hukuk Mahkemesi

Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak taşınmaz bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın ... Belediye Başkanlığı yönünden husumetten reddine, ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden ise kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmışsa da alınan rapor hüküm kurmaya elverişli değildir.
Şöyle ki;
1-Dava konusu taşınmaza hangi tarihte fiilen el atıldığının tespit edilmediği anlaşılmıştır. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"nun 6487 sayılı Yasa ile değiştirilen Geçici 6.maddesi uyarınca kamulaştırmasız el atma davalarında taşınmazın el atma tarihindeki veya dava tarihindeki nitelikleri esas alınarak değerinin tespit edilmesi gerekir. Buna göre; dava konusu taşınmaza ne zaman el atıldığının (gün-ay-yıl olarak) taraflardan sorularak tespitiyle, el atma olgusunun 04.11.1983 tarihinden önce gerçekleşmiş olması halinde el atma tarihi itibariyle, 04.11.1983 tarihinden sonra olduğu tespit edilirse bu defa dava tarihi itibariyle; dava konusu taşınmazın imar planı içinde olup olmadığının, imar planı içinde ise imara alınış tarihi, ölçeği ve türü (nazım-uygulama), belediye ve diğer altyapı hizmetlerinden (yol, su, elektrik, çöp toplama, kanalizasyon, aydınlatma gibi) yararlanma durumunun, etrafının meskûn bulunup bulunmadığının, nazım imar planı içinde ise bu plandaki konumu, hangi amaçla plan kapsamına alındığı, yerleşim merkezine uzaklığı ile belediye sınırları içinde bulunup bulunmadığının, beldenin gelişme yönünde olup olmadığının ilgili belediye başkanlığından sorulup ve taşınmazın ilk tesisinden itibaren tedavüllü tapu kaydı getirtilip, gerektiğinde tanık beyanlarına başvurulup tarafların tüm delilleri incelenerek dava konusu taşınmazın el atma tarihindeki vasfı belirlendikten sonra, taşınmazın belirlenen niteliğine göre alanında uzman üç kişilik bilirkişi kurulundan Kamulaştırma Kanunu"nun değer biçmeye ilişkin 11. maddesindeki düzenlemeler doğrultusunda rapor alınarak bedelin tespit edilmesi gerekirken mahkemece, dava konusu taşınmazın niteliği belirlenmeksizin düzenlenen rapora itibar edilerek hüküm kurulması,
2-Kabule göre de; kamulaştırmasız el atma davalarına da kıyasen uygulanan
Kamulaştırma Yasası"nın 10. maddesi ile bedelin tespiti esaslarını düzenleyen 11. maddenin (g) bendi hükmüne göre; kamulaştırılacak taşınmazın arsa olarak kabulü halinde kamulaştırma (değerlendirme) gününden önceki özel amacı olmayan emsallerin satış değeri esas alınarak değerinin tespit edilmesi gerekir.
Bu esaslara göre gerçekçi ve doğru sonuçlara ulaşılabilmesi için; emsal alınan taşınmazın satış tarihinin değerlendirme tarihinden önce ve değerlendirme tarihine yakın bulunması, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek nitelikte, dava konusu taşınmaz ile aynı veya yakın semtlerde bulunması, topografik yapısı, manzarası, konumu, üzerinde yapılabilecek inşaat ve katlar için izin ve ruhsat sınırları, yüzölçümleri, imar uygulamasına konu edilmiş olup olmadıkları, sokak, cadde veya şehir alanlarına cepheleri ve mesafeleri gibi yönlerden benzer ya da yakın özelliklere sahip bulunması ve özel satış olmaması gereklidir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal alınarak incelenen Demirciyazısı Mahallesi 5370 ada 1 parsel sayılı taşınmazın dosyada mevcut 10.09.2003 tarihli satışına ilişkin tapu kütük fotokopisinin incelenmesinde, taşınmazın 2942 sayılı Yasa"nın 8 ve 26. maddeleri gereği Melikgazi Belediye Başkanlığı"na yapılan satış olup, emsal taşınmazın niteliği itibariyle serbest satış olarak değerlendirilemeyeceği, emsalin uygun emsal olmadığı intibası uyanmaktadır.
Bu nedenle mahkemece, taraflara yeni emsal bildirmeleri için imkan tanınması, gerektiğinde re"sen emsal getirtilmesi, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek uygun emsal satışlar esas alınmak suretiyle değer biçilmesi için bilirkişi kurulundan rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.