Danıştay 10. Daire 1990/3968 Esas 1992/1573 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 1573
Esas Yılı : 1990
Esas No : 3968
Karar Tarihi : 22/04/992

BİR TRENLE KAMYONUN ÇARPIŞMASI SONUCU TRENDE GARDÖFREN OLARAK GÖREVLİ KİŞİNİN ÖLÜMÜ OLAYINDA, KAZANIN KAMYON SÜRÜCÜSÜNÜN KUSURUNDAN KAYNAKLANDIĞI ANLAŞILDIĞINDAN, DAVALI TCDD GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN TAZMİN SORUMLULUĞU OLMADIĞI HK.
Yük treninin hemzemin geçitte kamyonla çarpışmasından meydana gelen kaza sırasında, trende gardifren olarak görevli bulunan murislerinin bulunduğu furgan'ın kapışına sıkışarak ölmesi yüzünden, davacıların uğradıkları maddi ve manevi zararlarının yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açtıkları dava sonunda; dosyada mevcut bilgi ve belgelerden kazanın tamamen kamyon şöforünün kusurlu hareketinden kaynaklandığının anlaşıldığı, öte yandan olayın meydana geldiği furgon'un benzeri üzerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapordan, ani fren ve çarpmaların tesiriyle kapının kendiliğinden açılıp kapanabileceğinin açıklandığı, buna göre olayda davalı idareye yükletilebilecek hiç bir hizmet kusuru bulunmadığı, idarenin tazminle sorumlu tutulabilmesi için hizmet kusurunun açık olması veya olayın öbjektif sorumluluk esaslarına göre idarenin sorumlu tutulmasını gerektirir nitelikte olması gerektiği, dolayısıyla tazminat isteğinin hukuki dayanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesince verilen … sayılı kararın, davacı tarafından yerinde olmadığı öne sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
İdare ve Vergi Mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 3622 sayılı Kanun ile değişik 49.maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bozulması istenen karar, usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen temyiz sebepleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden temyiz isteminin reddi ile bozulması istenen kararın onanmasına karar verildi.

AYRIŞIK OY:
TCDD Genel Müdürlüğünde gardofren olarak görevli olan davacılar murisi yük treninde görevli olduğu sırada, trenin hemzemin geçitte kamyonla çarpışması sonucu olmüştür. Murislerinin maddi ve manevi desteğinden yoksun kalan davacıların, uğradıkları zararın tazmini istemiyle açtıkları dava, İdare Mahkemesince ölüm olayına neden olan kazada, komisyonun ehliyetsiz sürücünün 8/8 kusurlu olduğu, ayrıca davacılar murisini merak savkiyle furgon kapısından uzanması üzerine düşerek öldüğü, dolayısıyla olayda davacılar murisinin kusurlu hareket ettiği, idarenin hizmet kusuru bulunmadığı gerekçesiyle reddedilmiştir. Davacılar, anılan kararın temyizen incelenip bozulmasını istemektedirler.
Yürütülen kamu hizmetinin işleyişinden kaynaklanan bir olay sonucu kamu görevlisinin ölümü hizmet kusuru olmasa bile, kusursuz sorumluluk ilkesine göre hizmetin sahibi idarenin tazmin sorumluluğunu doğurur.
Kamu görevlisinin kişisel kusur sayılabilecek bir durum dışında, hizmet sırasında, hizmetin işleyişinden kaynaklanan bir olayda ölümü üzerine, ölenin desteğinden yoksun kalanların uğradıkları olağan dışı zararın hizmetin sahibi idarece karşılanmak suretiyle kamuya pay edilmesi, hakkaniyet ve nasafet ilkeleri gereğidir.Üçüncü kişinin kusur nedeniyle zararla yürütülen hizmet arasında nedensellik bağının kurulamadığı hallerde idarenin tazmin sorumluluğundan söz edilmez. Ancak üçüncü kişinin kusuru nedeniyle idarenin tazmin zorumluluğunun bulunmaması zarara yol açan olayla yürütülen hizmet arasında herhangi bir bağlılık olmaması, olayın hizmetin işleyisinden kaynaklanmaması halinde mümkündür. Hizmet sırasında, hizmet işleyişinden kaynaklanan olayda, üçüncü kişinin kusuru idarenin idare hukuk ilkelerine göre tazminle sorumlu tutulmasına engel oluşturmamaktadır.
Davacılar murisi, görevli olduğu yük treninde bir kamyonun ehliyetsiz sürücüsünün kusuru sonucu meydana gelen kazada ölmüştür. Ancak ölüm olayının, görev sırasında, Demiryolu hizmetinin işleyisinden kaynaklanan bir kaza sonucu meydana gelmiş olması karşısında, kamyon sürücüsünün kazaya yol aşan kusurlu davranışı, idarenin idare hukuku ilkelerine göre tazmin sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Kamyon sürücünün kusuru, sadece idareye idare hukuku ilkelerine göre tazminat ödemesi halinde kusurlu kişiye rücü hakkı doğurur.
Öte yandan temyizen incelenen kararda belirtilenin aksine, ölüm olayında davacılar murisinin kişisel kusuruda bulunmamaktadır. Davacılar murisinin kazanın meydana gelişi sırasında, furgon kapısından dışarıya bakması görevi gereği olup, söz konusu davranış, idarenin tazmin sorumluluğunu ortadan kaldıran kişisel kusur olarak değerlendirilmesine olanak görülmemektedir.
Murisinin görevi sırasında meydana gelen kazada ölümü nedeniyle davacıların uğradıkları maddi ve manevi zararların, kusursuz sorumluluk ilkesine göre idarece tazmini gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle davacıların temyiz isteminin kabulü, davanın reddine ilişkin yerinde olmayan idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği görüşüyle aksi yoldaki karara katılmıyorum.