9. Hukuk Dairesi 2014/36354 E. , 2016/7815 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, asıl davada kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı ile yıllık izin ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının, birleşen davada ise fazla mesai ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, asıl dava ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, bildirimlerinin gerçek ücreti üzerinden yapılmaması nedeniyle .... şikayette bulunması üzerine, iş akdinin davalı işveren tarafından haksız ve ihbarsız olarak kötüniyetle feshedildiği iddiasıyla kıdem, ihbar ve kötüniyet tazminatları, yıllık ücretli izin ile fazla çalışma ücreti alacaklarının ödetilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının izinsiz ve mazeretsiz olarak devamsızlık yapması nedeniyle iş akdini haklı olarak feshettiklerini savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davalı taraf devamsızlığa dayansa da davacıya mazeretini bildirmesi için keşide edilen ihtarnameden 1 gün önce çıkışının verildiği, davalının iş akdini haklı nedenle feshettiğini ispatlayamadığı gerekçesiyle, kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık ücretli izin alacağı taleplerinin kabulüne, fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti taleplerinin kısmen kabulüne, kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar vermiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf avukatları temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Belirsiz süreli iş sözleşmesinin taraflarca ihbar öneli tanınmak suretiyle ya da ihbar tazminatı ödenerek her zaman feshi mümkün ise de, bu hakkın da her hak gibi Medenî Kanunun 2 nci maddesi uyarınca dürüstlük ve objektif iyiniyet kurallarına uygun biçimde kullanılması gerekir. Aksi takdirde fesih hakkının kötüye kullanılmış olduğundan söz edilir.
Fesih hakkını kötüye kullanan işveren, 4857 sayılı İş Kanununun 17 nci maddesi uyarınca, bildirim sürelerine ait ücretin üç katı tutarında tazminat ödemek zorundadır. Bahsi geçen tazminata uygulamada kötüniyet tazminatı denilmektedir.
1475 sayılı Yasada, “işçinin sendikaya üye olması, şikâyete başvurması” gibi sebepler ileri sürülerek iş sözleşmesinin sonlandırılması, kötüniyetin varlığı açısından örnekseme biçiminde sayıldığı halde, 4857 sayılı Yasada genel anlamda fesih hakkının kötüye kullanılmasından söz edilmiştir. Maddenin gerekçesinde de belirtildiği üzere, işçinin işvereni şikâyet etmesi, aleyhine dava açması veya tanıklık yapması nedenlerine bağlı fesihlerin kötüniyete dayandığı kabul edilmelidir.
Tazminat miktarının belirlenmesi de kanun ile açıklığa kavuşturulmuş, “kötüniyet tazminatının” ihbar önellerine ait ücretin üç katı tutarında olacağı belirtilmiş ve ayrıca ihbar tazminatının da ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
Yasanın 17 nci maddesinin son fıkrasındaki düzenleme kötüniyet tazminatını da kapsamakta olup, bu tazminatın hesabında da işçiye ücreti dışında sağlanmış para veya para ile ölçülebilir menfaatler dikkate alınmalıdır (Yargıtay 9.HD. 12.6.2008 gün 2007/21422 E, 2008/ 15336 K).
Diğer taraftan 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17/5 maddesi uyarınca “18. maddenin 1. fıkrası uyarınca bu kanunun 18, 19, 20 ve 21. maddelerinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işçiye bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat ödenir”. Bu açıklamaya göre, iş güvencesi kapsamında kalan işçi, kötüniyet tazminatı olan, bildirim süresinin üç katı tutarında tazminat isteyemez.
Dosya içeriğine göre davacı ... işvereni Sosyal Güvenlik Kurumu’na şikayeti nedeniyle iş akdinin kötüniyetli olarak feshedildiğini iddia etmiştir. Dosya içinde bulunan ... durum tespit tutanağı 18.06.2012 tarihinde düzenlenmiş olup, davacının iş akdi ise; denetim tutanağından 1 gün sonra 19.06 .2012 tarihinde feshedilmiştir. Davacı tanıkları davacının işvereni şikayet etmesi nedeniyle iş akdinin feshedildiğini doğrulamıştır. Bu deliller karşısında işveren tarafından feshin dürüstlük kuralına uymadığı, fesih hakkını kötüye kullandığı anlaşılmaktadır. Davalı işyerinde 30 kişiden az işçi çalıştığının tespiti halinde kötüniyet tazminatının kabulü gerekir. Gerekçe belirtilmeden bu tazminatın reddine karar verilmesi hatalıdır.
3-Hükmedilen miktarların net mi, yoksa brüt mü olduğunun kararda belirtilmemesinin infazda tereddüde yol açacağının düşünülmemesi ayrı bir bozma nedenidir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 30/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi