Danıştay 10. Daire 1990/938 Esas 1992/1611 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 1611
Esas Yılı : 1990
Esas No : 938
Karar Tarihi : 27/04/992

İLGİLİ YASAL DÜZENLEMEYE GÖRE BAKANLAR KURULUNCA KARAR ALINMADAN ŞEKER FİYAT FARKI TAHSİL EDİLEMEYECEĞİ HK.
Toptan ve parekende gıda maddeleri satışı yapan davacıdan yapılan fiyat ayarlaması uyarınca mevcut şeker stoku nedeniyle şeker fiyat farkı istenilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava sonunda İdare Mahkemesince, 12.6.1989 tarih ve 20193 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı ortak tebliğinde, şeker bulundurması muhtemel gerçek ve tüzel kişilerin şeker fiyatlarının belirlendiği günde eklerinde mevcut şeker stokunun saptanmasının hedeflendiği, kaydi envanter incelemesi sonucunda şeker stoku olabileceği varsayımından hareketle şeker fiyat farkının belirlenebileceği yolunda bir düzenlemeye yerverilmediği, davacının defter ve belgeleri incelenmek suretiyle vergi incelemesine dayalı olabilecek inceleme raporu esas alınmak suretiyle şeker fiyat farkı istenilmesine ilişkin işlemin mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, anılan idare mahkemesince verilen kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
22.6.1956 gün ve 6747 sayılı Şeker Kanununun 8.maddesinde, şeker hammaddesinin müstahsilden mubayaa fiyatı ve şartları ile gerek hariçten ithal, gerek dahilde istihsal edilecek küp ve kristal şekerlerinin satış fiyatının 9-12.maddeler nazara alınarak İcra Vekilleri Heyeti Kararıyla ve icabında tadil olunacağı hükme bağlanmıştır. 10.10.1983 gün ve 118 sayılı Türkiye Şeker Sanayi Kurumu Kuruluşu Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 12.maddesinin 3.fıkrasında, gerek yurt dışından ithal edilecek, gerek yurt içinde üretilecek küp kristal, rafine ve her nevi şekerlerin satış fiyatının Teşekkülün bağlı ortaklığı olan Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. tarafından tesbit edileceği açıklanarak 17.maddesinde de, 6747 sayılı Şeker Kanunu ile ek ve değişikliklerinin bu kanun hükmünde kararnameye ve 60 sayılı Kanun hükmünde Kararnameye aykırı hükümlerinin yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiş ise de, 10.9.1960 tarih ve 79 sayılı Milli Koruma Suçlarının Affına, Milli Koruma Teşkilat, Sermaye ve Fon Hesaplarının Tasfiyesine ve Bazı Hükümler İhdasına Dair Kanunun 8.maddesinde, satış fiyatlarının Bakanlar Kurulunca tesbitine hususi kanununda yetki verilmiş olan şeker fiyatında bir değişiklik olduğu takdirde, bunu beyana tabi tutmaya veya fiyat farklarını tahsil veya tadiye ettirmeye Hükümetin yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Olayda, toptan ve parakende gıda maddeleri satışı yapan davacı adına 12.6.1989 tarih ve 20193 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Maliye ve Gümrük Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı tebliğine istinaden şeker fiyat farkı tahukkuk ettirilmiştir.
79 sayılı Yasanın anılan 8.maddesi uyarınca, Satış fiyatının Bakanlar Kurulunca tesbitine hususi kanunda yetki verilmiş olan şeker fiyatında bir değişiklik olduğu takdirde, bunu beyana tabi tutmak ve fiyat farklarını tahsil ve tediye ettirmek yetkisi hükümete (Bakanlar Kuruluna) ati bulunmaktadır.
Bu durumda, İdare Mahkemesince anılan Tebliğe ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı bulunup bulunmadığı araştırıldıktan sonra karar verilmesi gerekirken bu husus araştırılmaksızın işin esasına girilerek karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, davalının temyiz isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın bozulmasına karar verildi.