23. Hukuk Dairesi 2015/6541 E. , 2016/3124 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kooperatifin feshi davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacılar vekili, davalı kooperatifin kuruluş aşamasında yasal prosedüre uyulmadığını, işletme kooperatifi olarak kurulan kooperatifin işletecek tesisinin bulunmadığının .... 2. Asliye Ceza Mahkemesi"nin 2005/114 esas sayılı dosyasında saptandığını, buna rağmen kooperatif yönetim kurulunun kooperatifi feshederek site yönetimine geçmeyerek, yasal olmayan şekilde aidat toplamaya devam ettiğini, aidat ödemeyenlere yaptırım uygulandığını ileri sürerek, ... Kooperatifinin feshine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... kurul üyeleri ..., ... vekili, kooperatif ortaklığından istifa eden davacıların aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, anasözleşmenin ortaklara fesih davası açma yetkisi vermediğini, kooperatifin işletilecek malı olduğu gibi anasözleşmenin 6’ncı maddesinde tesis işletmekten başka amaçların da belirlendiğini, anasözleşme ve yasada belirlenen dağılma nedenlerinin gerçekleşmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabülüne dair kararın Dairemiz"in 2012/1745 E.- 2012/4250 K. sayılı ilamı ile bozulması üzerine, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda; kooperatif üyesi olan davacıların dava açma haklarının bulunduğu, kooperatifin yöntemince oluşturulmadığı gibi işletilecek bir tesis veya malının da bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, davalı kooperatifin feshine ve tasfiye memurlarının yapılacak genel kurulda atanmasına karar verilmiş, kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemiz"in 2013/6662 E., 2013/8272 K. sayılı ilamı ile davacılardan ..., hakkında daha önce kooperatifçe açılan alacak davasında üyelikten ayrıldığını savunduğu ve bu davada davacı kooperatif de ortaklıktan ayrıldığını ileri sürdüğü ..."ın 15.11.1998 tarihinde kooperatif ortaklığından ayrılmış olduğu ve fakat kooperatif hizmetlerinden yararlandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşıldığından davacı ..."in kooperatif genel kurullarına katılıp katılmadığı, aidat ödeyip ödemediği, ortaklıktan ayrılmış olduğu hususunda az yukarıda bahsedilen dava dosyasında bir çekişme
bulunmamasına göre o tarihten sonra kooperatifçe ortaklığının açık veya zımnen benimsendiğine dair bir eyleminin olup olmadığnın araştırılması ve ayrıca daha önce diğer davacı ... tarafından 06.09.2001 tarihinde davalı kooperatifin usulüne uygun kurulmadığının tespit istemiyle açılan davanın reddine karar verildiği, karar gerekçesinde .... 2.Asliye Ceza Mahkemesi"nin 2005/114 esas sayılı dosyasına dayanılmışsa da ceza mahkemesi kararının kural olarak hukuk hakimini bağlamayacağı belirtilerek bozulmuştur. Bozma ilamına uyyularak yapılan yargılama sonucu,davacılardan ..."ın davalı kooperatifin ortağı bulunmadığı dosya içerisindeki kesinleşmiş yargı kararı ile belli olduğu, diğer davacı ..."in ise yargılamanın devamı sırasında vefat etmiş olması, davalı kooperatifin yapı kooperatifi olmaması nedeniyle vefat eden üyenin mirasçılarının doğal yoldan üyelik kayıtlarının yapılmasının mümkün olmadığı, zaten davacının davalı kooperatif üyesi olduğuna ilişkin üyelik kaydının da bulunmadığı gerekçesi ile aktif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Dava, kooperatifin feshi istemine ilişkin olup, daha önce verilen karar davacılardan ..."ın üye olup olmadığı yönünde araştırma yapılması gerektiği belirtilerek bozulmuş, mahkemece bozmaya uyulduğu halde gerekli araştırma ve inceleme yapılmadan karar verildiği anlaşılmıştır. Davacı ... kendisinden kooperatif tarafından aidat istendiği ve kooperatif genel kurullarına katıldığı yönündeki iddiası karşısında, koopetatifin defter ve kayıtları, genel kurul kararları ve varsa banka kayıtları ile tüm bilgi ve belgeler ilgili yerlerden celp edilip, uzman bir bilirkişi heyeti seçilerek, davacı ..."ın genel kurul toplantılarına katılıp katılmadığı, adiat ödeyip ödemediği husuları ile .... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 15.03.2006 tarihli kararından sonra kooperatifçe davacı ..."in ortaklığının açık veya zımnen benimsendiğine dair bir eyleminin olup olmadığı üzerinde durularak açıklamalı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınıp, ..."ın dava açma hakkının olup olmadığının tereddüte yer vermeyecek şekilde belirlenmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.05.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.