Mahkemesi : Adana 5. İş Mahkemesi
Tarihi : 11/06/2014
Numarası : 2012/155-2014/456

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevi noktasında toplanmaktadır.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1"inci maddesi uyarınca, İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında, iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözüm yeri iş mahkemeleridir.
4857 sayılı İş Kanununun 1"inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, 4"üncü maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, işverenler ile işveren vekillerine ve işçilerine, çalışma konularına bakılmaksızın bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir.
Davanın, İş Kanunu kapsamı dışında kalması halinde, mahkemenin görevsizliğine ve dosyanın görevli hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir.
İş Kanununun 4"üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, 50"den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde bu Kanun hükümleri uygulanmaz. İşçi tarım ve orman işlerinin yapıldığı bir işyerinde çalışıyor ise, bu işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine görevli hukuk mahkemesine çözümlenmesi gerekir.
Ancak, tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerinde 50 dahil daha az işçi bulunmasına rağmen, işyerinde sendika örgütlenmesi sonucu Toplu İş Sözleşmesi bağıtlanmış ise, üye sendika üyesi işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 66"ncı maddesi uyarınca iş mahkemesinde görülmesi gerekir.
Bunun dışında 4857 sayılı İş Kanununun 4"üncü maddesinde tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde çalışanların kanun kapsamına girmeyeceği açıklandıktan sonra aynı madde de ayrık durumlara yer verilmiştir.
Buna göre;
1.Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işlerde,
2.Tarım işlerinde yapılan yapı işlerinde,
3.Halkın faydalanmasına açık park ve bahçelerde
4.Bir işyerinin eklentisi durumundaki bahçe işlerinde, çalışanların, İş Kanunu kapsamında olacakları belirtilmiştir.
Sonuç olarak tarım ve orman işletmelerindeki bitki ve hayvan üretimi, bakım ve yetiştirmesi dışında kalan işler İş Kanununa tabidir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 23.05.1960 gün ve 11-10 ile 10.05.1974 gün ve 3-44 sayılı kararları uyarınca, özellikle iş hukukunda istisnaî hükmün genişletilerek değil, dar yorumlanması gerekir. İşçiler yararına getirilen düzenlemelerin yine işçiler yararına yorumlanması asıldır.
Somut olayda; davacı dava dilekçesinde davalının yanında çalıştığını belirtmiş, davalı ise cevap dilekçesinde davacının tarım işletmesi olan işyerinde tarım işçisi olarak çalıştığını ve iş mahkemelerinin görevli olmadığını beyan etmiştir. D.. K.. davacının bahçede budama, gübreleme, sulama gibi işlerde çalıştığını, traktör kullanmadığını belirtmiş, davacı tanığı M.. G.. davacının sulama işi, bahçelerindeki ilaçlama işlerinde çalıştığını, davacının aynı zamanda işçilerin getirilmesi götürülmesi, işin başında durulması gibi geniş kapsamlı bir işi olduğunu beyan etmiş ve diğer davacı tanığı Hüseyin ise davacının traktör şoförlüğü, arazide traktörle çalışma, işçilerin getirilmesi götürülmesi gibi işlerde çalıştığını, davalının yanında sürekli çalışan işçi sayısı toplam 4 kişi olduğunu beyan etmiştir.
Dinlenen davacı ve davalı tanıklarının beyanlarına göre davacının bahçede budama, gübreleme, sulama işini yaptırma, ilaçlama gibi işyerindeki tarım işlerinde çalıştığı anlaşılmaktadır. Davacının çalışmalarının İş Kanunu kapsamında olduğu kabul edilmiş ise de tanık beyanlarına göre davacının tarım işletmesinde yaptığı işin sürüm, ekim ve hasat gibi bitki üretimi kapsamında yapılan tarım işleri olduğu anlaşılmaktadır. SGK tarafından gönderilen belgelerden işyerinde 50 kişiden az işçi çalıştığı anlaşıldığından mahkemece davaya bakmaya genel hükümlere göre genel mahkeme görevli olduğundan görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasını inceleyerek karar verilmiş olması hatalı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde taraflara iadesine, 16.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.