Esas No: 2015/6029
Karar No: 2017/5329
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2015/6029 Esas 2017/5329 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda kurulan 02/12/2014 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... Yat. A.Ş. Vekili Av. ... tarafından istenilmekle, tayin olunan 13/06/2017 günü için yapılan tebligat üzerine, temyiz eden davalı vekili Av. ... ... ve davacı ... vekili Av. ... geldiler, başka gelen olmadı, açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Daha sonra dosya içindeki tüm belgeler incelenip, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili, 10.10.2003 tarihli dava dilekçesi ile davalı şirket tarafından ... Genel Müdürlüğüne karşı açılan ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/1088 sayılı dosyasında, çekişmeli ... Köyü 310 numaralı parselin tapu kaydının beyanlar hanesine ... Yönetimince 15.12.1998 gün ve 9436 yevmiye sayısı ile "177.738 m2 bölümü için ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/489 Esasında dava açıldığı" şeklinde şerh koydurulduğunu, ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1998/489 sayılı dosyasında ... Yönetiminin açtığı yargılamanın iadesi davasının reddine karar verilip kesinleştiği halde; ... Yönetiminin şerhi kaldırtmamakta ısrar ettiğini, davalı şirketin daha sonra aynı mahkemede 2002/271 sayılı dosyada şerhin kaldırılması davasını açtığını, davaların birleştirildiğini, ... Yönetiminin bu davalar devam ederken 14.12.2001 tarihinde taşınmaza "... ile ilişkilidir" şeklinde şerh konulmasını sağladığını, mahkemece her iki şerhin kaldırılması istemiyle açılan davanın kabulü yolunda verilen ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/1088 - 2002/271 sayılı kararının 20. Hukuk Dairesinin 2003/4263 - 5491 sayılı kararı ile bozulduğunu, bozma gerekçesinde " ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/670-382 sayılı dosyasında bulunan 05.11.1976 tarihli krokide (A) harfi ile gösterilen 170732 m2 yüzölçümündeki taşınmazın özel ... olarak sınırlandırılmasına ilişkin ... kadastro komisyonu işleminin bu davanın tarafları yönünden kesinleştiği, ... Yönetiminin talebi ile tapunun beyanlar hanesine konulan çekişmeli parselin özel ... ile ilgisi olduğu yönündeki şerhin bu şekilde kanunî dayanağının bulunduğu, bu nedenle şerhe yönelik davanın reddinin gerektiği, ancak; 170732 m2 bölümün 301 sayılı parsel ile birleştirilerek davacı şirket adına tesciline karar verilmesinin kanunî dayanağı bulunmadığından ... tarafından her zaman tapunun iptalinin istenebileceğinden sözedildiğini" 301 sayılı parselin mesahasının 148488 m2"den 319220 m2"ye çıkarılmasının hukukî dayanağının bulunmadığını, ... kadastrosuna itiraz davasına bakan mahkemenin tescil hükmü veremeyeceğini bildirerek (A) harfi ile işaretli bölümün tapu kaydının iptalini istemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm ... tarafından temyiz edilmekle bozulmuştur.
Hükmüne uyulan Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 02.11.2012 gün 4002 - 11998 sayılı bozma kararı özetle; "
1) Çekişmeli 310 parselin geldisini oluşturan ... köyü 68 sayılı parsel sayılı taşınmaz
tarla niteliği ve 149080 m2 yüzölçümüyle Aralık 1303 tarih 15 numaralı sicilden gelen Mayıs 1959 tarih 2 sıra numaralı tapu kaydı esas alınarak ... TAO adına 22.07.1961 tarihinde tesbit edilip 11.05.1962 - 15.06.1962 tarihleri arasında askı ilânının yapıldığı ... Yönetimince taşınmazın ... sayılan yerlerden olduğu; tesbit maliki şirket tarafından ise taşınmazın tesbitine esas alınan tapu kaydının miktarına göre eksik ölçüldüğü, bir bölümünün tesbit harici bırakıldığı iddiasıyla, tesbit harici yerin tapuya tescili istemi ile açılan dava sonucu tapulama mahkemesinin 10.07.1967 gün ve 1967/5-33 sayılı kararıyla 68 sayılı parselin tesbit gibi tesciline karar verildiği ve taraflarca temyizi üzerine Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 02.03.1967 gün ve 1966/6790-1676 sayılı kararı ile ... Yönetiminin temyiz itirazları reddedilerek 68 sayılı parsele ilişkin hükmün onandığı ve 68 sayılı parsele ilişkin tapu kaydının oluştuğu ... TAO"nın kadastro harici bırakılan bölüme ilişkin temyiz itirazı kabul edilerek, bu bölümde dava sırasında yapılan ... kadastrosu nedeniyle davanın aynı zamanda ... kadastrosuna itiraza dönüştüğü, ... kadastrosuna itiraz davasına bakma görevinin de genel mahkemelere ait olduğu gerekçesiyle tapulama mahkemesi kararının bozulduğu, bundan sonra görevsizlik kararı ile aktarılan dava sonucunda ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.1978 gün ve 1977/670-382 sayılı kararıyla, "davacı şirketin tutunduğu Aralık 1303 tarih 15 sıra numaralı sicilden gelen tapu kaydının 68 sayılı parsel ile birlikte, krokide (A) harfi ile gösterilen 170.732 m2 bölümü de kapsadığı ve ... Bakanlığı (... ve ...Bakanlığı) mütalaasıyla bu bölümün ... sayılmayan yerlerden olduğunun bildirildiği" gerekçesiyle ... sınırlamasına itiraz davasının kabulüne ve bu bölümün ... sınırları dışına çıkarılmasına karar verilip, hükmün Yargıtay 1. Hukuk Dairesince onanarak 22.03.1979 tarihinde kesinleştiği, bundan sonra 68 sayılı parselin 18.05.1979 tarihinde ifraz edilerek, 300 (592 m2) ve 301 (148488 m2) parsellere ayrıldığı, 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.1978 gün ve 1977/670-382 sayılı kararında tapuya tescile ilişkin hiçbir hüküm yer almadığı halde 301 numaralı parsel ile 05.11.1976 tarihli krokide (A) ile gösterilen 170732 m2 bolüm birleştirilip, 301 sayılı parselin 319.220 m2 olan yeni yüzölçümüyle ... TAO adına tapuya tescil edildiği, daha sonra 301 sayılı parselin de 08.03.1985 tarihinde yola terk nedeniyle ifraz edilerek 311 (63248 m2) ve 310 (248012 m2) sayılı parsellerin oluştuğu, 310 sayılı parselin ... TAO adına kayıtlı iken 10.10.1997 tarihinde tashihen ... Yatırım A.Ş. adına tescil edildiği,
2) Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 1938, 1969 ve 1981 yılında yapılıp kesinleşen ... kadastrosu ve 1980 yılında yapılıp kesinleşen aplikasyon ve 2/B madde uygulamalarının bulunduğu, 1938 yılında yapılan ... tahdidinde, çekişmeli yerin ... olarak sınırlandırılmasına ilişkin komisyon kararının iptali için tapu maliklerince açılan davada hiçbir krokiye dayanılmadan ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.09.1940 gün ve 39/14 sayılı kararı ile Aralık 1303 tarih 15 numaralı, 348 dönüm yüzölçümlü tapu kaydı kapsamındaki yer yönünden ... Yönetiminin el atmasının önlenmesine karar verildiği ve bu kararın 1. Hukuk Dairesinin 1941/3426-1014 sayılı kararıyla onandığı,
3) Yörede 4785 sayılı Kanun gözetilerek 1969 yılında yapılan ... kadastrosunda çekişmeli taşınmazın eylemli ... niteliğinde olduğunun belirlendiği, ancak; daha önce kesinleşen mahkeme kararları gözönünde bulundurularak "özel ..." olarak sınırlandırıldığı ve bu işlemin 07.05.1981 tarihinde ilân edildiği, 4 numaralı ... Kadastro Komisyonunca yapılan özel ... olarak sınırlamasına, tapu sahibi ... TAO tarafından Danıştay"a iptal davası açıldığı, Danıştay"ın görevsizlik kararı üzerine bu kez, çekişmeli taşınmazın ... olarak sınırlandırılması suretiyle ... Yönetiminin yarattığı muarazanın önlenmesi istemiyle dava açıldığı, bu dava sırasında, davacı şirket vekilinin, 94 numaralı ... Kadastro Komisyon Başkanı ..."in kendilerine yazdığı "Taşınmazın ... sınırları dışına çıkarılmasına ilişkin kesin yargı kararı bulunduğu ve bir daha ... olarak sınırlanamayacağı, özel ... olarak sınırlandırılmasına ilişkin işlemin yerinde olmadığı" yönündeki ... Yönetimini bağlamayan mektup şeklindeki yazısı üzerine 26.10.1989 tarihli celsede davadan vazgeçmesi üzerine Kadastro Mahkemesinin 05.12.1989 gün ve 1989/3-2 sayılı kararı ile davanın konusu kalmadığı ve muarazanın sona erdiği gerekçesiyle "Dava hakkında
karar verilmesine yer olmadığına" hükmedildiği ve bu kararın da Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 15.10.1990 gün ve 1990/1687-8191 sayılı onama kararı ile kesinleştiği,
4) ... Yönetimince, 27.08.1998 tarihinde ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.1978 gün ve 1977/670-382 sayılı kararının yargılamanın iadesi yoluyla kaldırılmasının istendiği, talebin reddine ilişkin 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.07.1999 gün ve 98/489-348 sayılı kararının Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin 06.06.2000 gün ve 2000/5047-5480 sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği,
5) Yörede 94 numaralı ... Kadastro Komisyonunca, 1988 yılında aplikasyon, ... kadastrosu ve 2/B madde uygulaması yapılarak 20.07.1988 tarihli mahkeme kararlarının uygulanmasına ilişkin tutanak başlığı altında ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 19/07/1978 gün ve 1977/670-382 sayılı kararı ile çekişmeli (A) harfi ile gösterilen 170732 m2 yüzölçümündeki taşınmazın ... sınırları dışına çıkarıldığından söz edilip, bu mahkeme kararı uygulanarak, ... dış sınırlarının yeniden belirlendiği, bu işlemin 09.01.2003 tarihinde ilân edildiği kadastro mahkemesinde davacı şirket tarafından ... ve ... Yönetimine karşı açılan ... kadastrosuna itiraz davasının, mahkemenin 2003/1 - 2008/2 sayılı kararıyla reddedildiği ve dairece 2009/3573-8499 sayılı kararla onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Sonuç olarak gelinen aşamada, çekişmeli 310 parselin, ifraz edildiği ana parsel olan 68 sayılı parselin tespitine esas alınan Aralık 1303 tarih 15 numaralı tapu kapsamında kaldığı kabul edilmekteyse de; 1962 yılında yapılan arazi kadastrosunda tescil harici bırakılan (A) harfi ile işaretli 170732 m2 taşınmaz bölümü hakkında mahkemelerce verilen bir tescil kararı bulunmadığı, bu bölümle ilgili ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 1977/670-382 sayılı ... kadastrosuna itiraz davası sonucu verilen kararla yalnızca ... sayılmayan yer olduğunun hükme bağlandığı halde, bu karar dayanak gösterilmek suretiyle 1979 yılında tapuda tescil işleminin yapıldığı, daha sonra yapılan özel ... sınırlamasının da yukarıda anlatıldığı şekilde kesinleşerek tapu kaydına "Özel ..." şerhi konulduğu açıktır. Kural olarak; tescil işleminin mahkeme hükmüne dayanması gerekir. 1515 sayılı Kanuna ilave hükümler getiren 5519 sayılı Kanunun 1. maddesine göre tapuya tescil hükmü olmaksızın idarî yoldan sicil kaydı oluşturulamaz, sicillerde mülkiyet değişikliğini gerektiren düzenlemeler yapılamaz. Somut olayda tescilin kanunî dayanağı bulunmamaktadır. TMK"nın l025. maddesi anlamında yolsuz tescil sözkonusudur. Çekişmeli taşınmazın, davalı tarafın dayandığı tapu kapsamında olup olmadığı, ... sayılan yerlerden olup olmadığı konuları ancak usulünce açılacak bir tescil davasında tartışılarak karara bağlanabilir. O halde, mahkemece davanın kabulüne ve yolsuz tescil sonucu oluşan 310 sayılı parselin (05.11.1976 tarihli krokide (A) harfi ile işaretli bolüm) tapu kaydının iptaline karar verilmesi gerekirken, delillerin değerlendirilmesinde hata sonucu yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir" denilmiştir.
Mahkemece, bozma kararına uyulduktan sonra, davanın kısmen kabulü ile ..., ..., ... mevkii 310 parsel sayılı davalı adına kayıtlı taşınmazın (05.11.1976 tarihli krokide (A) harfi ile işaretli bölüm olan) 170732 m2"lik kısmının tapu kaydının iptaline, davacı tarafın tescil talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
1) Davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazları bakımından; mahkemece bozma kararına uyularak yazılı şekilde çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptaline karar verilmesinde ve dava dilekçesinde değer belirtilmeden dava açıldığından, uzman bilirkişi raporuyla keşfen belirlenen değer üzerinden davalıdan nispi harç alınmasına karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığından davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2) Davacı ... vekilinin temyiz itirazlarına gelince; mahkemece bozma kararına uyulmasına rağmen, bozmanın gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Oysa bozma kararına uyulmakla, taraflar lehine usulü kazanılmış hak ve mahkemeye de karar gereklerini yerine getirme yükümlülüğü doğar.
Çekişmeli 310 sayılı parselin geldisini oluşturan ... köyü 68 parsel sayılı taşınmazın tarla niteliği ve 149080 m2 yüzölçümüyle Aralık 1303 tarih 15 numaralı sicilden
gelen Mayıs 1959 tarih 2 sıra numaralı tapu kaydı esas alınarak ... TAO adına 22.07.1961 tarihinde tesbit edildiği, ... Yönetimince taşınmazın ... sayılan yerlerden olduğu; tesbit maliki şirket tarafından ise, taşınmazın tesbitine esas alınan tapu kaydının miktarına göre eksik ölçüldüğü, bir bölümünün tesbit harici bırakıldığı iddiasıyla, tesbit harici yerin tapuya tescili istemi ile açılan dava sonucu tapulama mahkemesinin 10.07.1967 gün ve 1967/5-33 sayılı kararıyla 68 sayılı parselin tesbit gibi tesciline karar verildiği ve taraflarca temyizi üzerine Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 02.03.1967 gün ve 1966/6790-1676 sayılı kararı ile ... Yönetiminin temyiz itirazları reddedilerek hükmün onandığı ve 68 sayılı parsele ilişkin tapu kaydının oluştuğu ... TAO"nın kadastro harici bırakılan bölüme ilişkin temyiz itirazı kabul edilerek, bu bölümde dava sırasında yapılan ... kadastrosu nedeniyle davanın aynı zamanda ... kadastrosuna itiraza dönüştüğü, davaya bakma görevinin de genel mahkemelere ait olduğu gerekçesiyle tapulama mahkemesi kararının bozulduğu, bundan sonra görevsizlik kararı ile aktarılan dava sonucunda ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.1978 gün ve 1977/670-382 sayılı kararıyla, "davacı şirketin tutunduğu Aralık 1303 tarih 15 sıra numaralı sicilden gelen tapu kaydının 68 sayılı parsel ile birlikte, krokide (A) harfi ile gösterilen 170.732 m2 bölümü de kapsadığı ve ... Bakanlığı (... ve ...Bakanlığı) mütalaasıyla bu bölümün ... sayılmayan yerlerden olduğunun bildirildiği" gerekçesiyle ... sınırlamasına itiraz davasının kabulüne ve bu bölümün ... sınırları dışına çıkarılmasına karar verildiği, hükmün Yargıtay 1. Hukuk Dairesince onanarak 22.03.1979 tarihinde kesinleştiği, bundan sonra 68 sayılı parselin 18.05.1979 tarihinde ifraz edilerek, 300 (592 m2) ve 301 (148488 m2) parsellere ayrıldığı, 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.07.1978 gün ve 1977/670-382 sayılı kararında tapuya tescile ilişkin hiçbir hüküm yer almadığı halde 301 numaralı parsel ile 05.11.1976 tarihli krokide (A) harfi ile gösterilen 170732 m2 bölüm birleştirilerek, 301 numaralı parselin 319.220 m2 yeni yüzölçümüyle ... TAO adına tapuya tescil edildiği, yine çekişmeli taşınmaz hakkında, ... Yönetimi aleyhine açılan özel ... şerhinin silinmesine ilişkin davaların, özel ... işleminin kesinleştiği gerekçesiyle reddi yolunda verilen kararların dairece onandığı (20. HD 2006/15226-14777, 2009/3573-84999), (A) harfli bölümüne ilişkin tescilin yolsuz olduğu belirlenerek davacı Hazinenin bu bölüm hakkındaki tapu iptal davasının kabulüne karar verildiği, ancak davacı Hazinenin tescil talebi bulunduğu ve mahkemece bozma kararına uyulmuş olduğu halde tescil yönünde hüküm kurulmadığı anlaşılmaktadır.
O halde, mahkemece (A) harfli bölümü ile ilgili olarak, yukarıda açıklanan olgular gözönünde bulundurulmak suretiyle, taşınmazın özel ... niteliğiyle tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde, davanın kısmen kabulüne, tapu kaydının iptaline, tescil isteminin ise reddine karar verilmiş olması doğru değildir.
SONUÇ: 1) Yukarıda bir numaralı bentde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının REDDİNE, temyiz harcının istek halinde iadesine,
2) İki numaralı bentde açıklanan nedenlerle, davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, Yargıtaydaki duruşma tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir edilen 1480.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak kendisini vekil ile temsil ettiren davacı ... verilmesine 13/06/2017 günü oy birliği ile karar verildi.
Bu alandan sadece bu kararla ilintili POST üretebilirsiniz. Bu karardan bağımsız tamamen kendinize özel POST üretmek için TIKLAYINIZ
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.