16. Hukuk Dairesi 2018/1290 E. , 2018/3805 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., . Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 02.07.2014 havale tarihli ek fen bilirkişi raporunda (A) ve (B) harfi ile gösterilen 1.724,71 ve 156,54 metrekare yözölçümlü kısımların davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı Hazine ve davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Mahkemece; çekişmeli taşınmazın temyize konu bölümleri üzerinde davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiş ise de; tek kişilik ziraat bilirkişi raporu ile yetinilmiş, uyuşmazlığın çözümünde hava fotoğraflarından yararlanılmamış, bilirkişi ve tanıkların soyut beyanlarına itibar edilmiş, taşınmazın imar planı içerisinde kalıp kalmadığı belirlenmemiş, çekişmeli taşınmazın bir bölümünün dava tarihinden sonra ihdasen oluşan 979 parsel ile 737 parsel ile bu parselin ifrazı ile oluşan taşınmazlar içerisinde kalıp kalmadığı hususu kesin olarak belirlenmemiş, komşu parsel tutanak ve dayanakları getirtilmemiş ve keşifte uygulanmamış, taşınmazın tescil harici bırakılan yerde kalan bölümleri varsa bu bölümler yönünden Hazine yanında ilçe belediyesi ile birlikte taşınmazın bulunduğu yerin Büyükşehir Belediyesinin de davada taraf olması gerektiği düşünülmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için; öncelikle, 737 parsel sayılı taşınmazla ilgili tüm ifraz evrakları ve haritaları birlikte getirtilerek dosyasına konulmalı, ihdasen oluşan 979 parsel sayılı taşınmazın tesciline esas tüm evrakın getirtilerek dosyasına konulmalı, taşınmazın arz üzerindeki konumu kesin olarak belirlenmeli, davacının davasının tescil talebi ile açıldığı göz önünde bulundurularak, çekişmeli taşınmazın tescil harici kısımda kalan bölümleri varsa, bu bölümler yönünden ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nın davada yasal hasım olması gerektiği hususu gözetilerek davacı yana Büyükşehir Belediyesini davaya dahil etmesi için süre verilmeli, bundan sonra taşınmazın imar planı sınırları içinde kalıp kalmadığı, imar planı sınırları içinde kalıyorsa hangi yıl imar planı sınırları içine alındığı ve imar planının kesinleşip kesinleşmediği, ... Belediye Başkanlığı ve ... Büyükşehir Belediye Başkanlığından sorularak alınacak cevap ile tüm plan ve haritalar getirtilmeli, taşınmaz imar planı kapsamına alınmışsa bu tarihten, imar planı kapsamında değilse dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan getirilip dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişi katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Mahallinde yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği, taşınmazın mera niteliğinde olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; komşu taşınmazların varsa dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmazların yönünü ne okuduğu belirlenmeli; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli, çekişmeli taşınmazın 737 parsel sayılı taşınmazın ifrazı ile oluşan parsel veya parseller ile ihdasen oluşan 979 parsel sayılı taşınmaz içerisinde yer alıp almadığını belirtir krokili rapor alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan taşınmazın toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olabilecek yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir, önceki ziraat bilirkişi raporunu irdeleyen, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; 3402 sayılı Kanun"un 17. maddesi göz önüne alınarak taşınmaz imar planı kapsamında ise imar planının onay tarihinden önce, imar planı kapsamı dışındaysa dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, tescil harici kısımda kalan bölümleri yönünden TMK"nın 713. maddesi gereği yasal ilanların yaptırılması gerektiği düşünülmeli ve tüm deliller değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacı ve davalı Belediyeye ayrı ayrı iadesine, 07.06.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.