Mahkemesi :İş Mahkemesi

Asıl dava, aksi Kurum işleminin iptali ile kesilen ölüm aylığının yeniden tahsisi, birleşen dava ise itirazın iptali ile takibin devamı istemine ilişkilidir.
Mahkemece, bozmaya uyularak, ilamında belirtildiği şekilde, asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Eldeki davada, mahkemece verilen 21.12.2015 tarihli karar, Dairemizin 26.01.2017 günlü ve 2016/10751 Esas, 2017/562 Karar Sayılı ilamı ile ""Öncelikli olarak yargılama sırasında emniyet vasıtası ile yaptırılan araştırma üzerine tutulan tutunak içerikleri birbiri ile çelişmektedir; 09.11.2015 tarihli emniyet tutanağında ... adresinde araştırma yapılmış "... muhtarı ... beyanı ile dava dışı eş ..."in ... adresinde annesiyle birlikte oturduğu davacı ile birlikte oturmadığı" bilgisine yer verilmiş, 11.11.2015 tarihli emniyet tutanağında ise "Haziran 2013 ten beri ... ile ..."nın ... mah birlikte yaşadığı" bilgisine yer verilmiştir. Yine Kurumun yaptırdığı emniyet araştırmasında 30.05.2015 tarihli tutanakta davacının dava dışı eski eşi ... ile ... Mah birikte yaşadıkları bilgisine yer verilmiştir. Çelişkili bu raporlar karşısında davacının boşanma tarihi olan 17.07.2009 dan itibaren adres değişikliğini yıl yıl gösterir nüfus adres bilgi formu getirtilmemiştir... Mahkemenin yaptırmış olduğu emniyet araştırması sonucu ortaya konan tespitlerin birbiriyle çelişmesine rağmen bu çelişkinin Mahkeme tarafından giderilmeden karar verildiği görülmekle, mahkemece yapılması gereken iş, öncelikle Kurum tarafından tanzim olunan denetim raporunun aksi ispat oluncaya değin geçerli belgelerden olduğu gözetilmek suretiyle, davacının öncelikle yıl yıl adres değişikliği gösterir nüfus kaydı ve davacı ve eski eşin seçmen kayıtlarındaki adresinin getirtilmesi ve buradan tespit edilecek adreslerde ve kurum raporunda tespit edilen adreslerde binadaki komşuların, yönetici yada kapıcının dinlenmesi ve adreslerde tarafları bilen esnafların kimliklerinin tespit edilerek tanık sıfatıyla dinlenilmeleri ...” gereğine işaret edilerek, bozulmuştur.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı kararı)
Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK)
Eldeki davada ise, bozmaya uyulmuş ise de bozma gereklerinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir.
Somut olay incelendiğinde; Mahkemece, ... adresinde hiç araştırma yapılmadığı gibi, davacının adres kayıt sisteminde kayıtlı olan ... Mah. 1435. Sokak adresinde ise, davacı ile boşandığı eşinin birlikte yaşayıp yaşamadığının tespitine yönelik herhangi bir araştırma yapılmamıştır. Mahkemece, özellikle ... ve ... Mah. 1435. Sokaktaki adreslerde olmak üzere, davacının ve boşandığı eşinin resmi kurumlara beyan etmiş oldukları adreslerinde tarafların birlikte yaşayıp yaşamadığına ilişkin geniş kapsamlı Emniyet Müdürlüğü araştırması yapılmalı, “boşanılan eşle eylemli olarak birlikte yaşama” olgusunun gerçekleşip gerçekleşmediği, toplanan kanıtlar ışığı altında değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece açıklanan bu maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden yanılgılı değerlendirme ile yazılı biçimde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve sair hususlar incelenmeksizin hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacı birleşen dava davalısı"na iadesine, 03.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.