Mahkemesi :İş Mahkemesi


Dava, yersiz ödenen aylıklardan dolayı istirdat istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamda belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinde; davalının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak 06.11.2002 tarihinde vefat eden eşi ... üzerinden 09.09.2010 tarihli tahsis talebine istinaden 01.01.2010 tarihinden itibaren kendisine ölüm aylığı bağlandığı, Kurumca yapılan güncelleme neticesinde, ölen sigortalının ek-19 terk süresinin yanlış hesaplandığını söyleyerek, 31.12.1988 tarihli ek-19 terk tarihini silerek yerine 31.07.1987 tarihinin yazıldığı, güncelleme işleminden sonra ölen eşin 210 gün Tarım Bağ-Kur, 100 gün 4/1-a hizmeti, 360 gün askerlik borçlanması olmak üzere toplam 670 gün sigortalılık süresinin kaldığı, bu nedenle Kurumca, yaşlılık aylığı tahsis şartlarını sağlamadığı gerekçesiyle davalıya 01.10.2010-01.07.2015 tarihleri arası ödenen 29.160,76 TL maaş ödemesi ile o dönem yapılan 2.665,82 TL sağlık giderinin sarf ve ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek Yasal faizi ile beraber tahsilinin talep edildiği, anlaşılmaktadır.
Davanın Yasal dayanağı, 1479 sayılı Kanunun “Ölüm aylığından yararlanma koşulları” başlığını taşıyan 41’inci maddesidir. Anılan maddede, ölüm tarihinde en az üç tam yıl sigorta primi ödemiş olan sigortalının hak sahibi kimselerine yazılı istemleri üzerine aylık bağlanacağı yönünde düzenleme yer almakta iken, maddedeki “üç tam yıl” ibaresi, 04.10.2000 tarihinde yürürlüğe giren 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 19 uncu maddesi ile “beş tam yıl” olarak değiştirilmiş, daha sonra söz konusu Kararname Anayasa Mahkemesi’nin 26.10.2000 gün ve 2000/61-34 sayılı kararı ile iptal edilerek 08.08.2001 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmıştır. Sonrasında, 02.08.2003 günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4956 sayılı Kanunun 21’inci maddesi ile, süre “beş tam yıl” olarak yeniden düzenlenmiş ve aynı Kanunun 57’nci maddesinin (b) bendi ile bu düzenlemenin 08.08.2001 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlüğe gireceği belirtilmiş ise de, bu kez yürürlük bendi Anayasa Mahkemesi’nin 23.05.2005 günü yürürlüğe giren 24.06.2004 gün ve 2004/18-89 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Şu hale göre 02.08.2003 tarihinden önceki ölümlerde 3 yıl esas alınmalıdır.
Yukarıdaki açıklamalar ışığı altında inceleme konusu dava incelendiğinde; Mahkemece, özellikle 06.11.2002 günü yaşamını yitiren sigortalı yönünden hakkı doğuran ölüm tarihi itibarıyla yürürlükte olan 1479 sayılı Kanunun 41. madde hükümleri esas alınmalı, ölen sigortalı tarafından 2926 sayılı Kanun kapsamında ödenen 12.100,00 TL prim ödemesinin karşıladığı prim gün sayısının kaç gün olduğu hususunda bilirkişinden ek rapor alınmak suretiyle yapılacak inceleme neticesinde bir karar verilmelidir.
Mahkemenin, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."e iadesine, 03/02/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.