21. Hukuk Dairesi 2015/13265 E. , 2016/810 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, 01/10/1994-01/01/2000 tarihleri arasında Tarım ... sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 01/10/1994 tarihinden itibaren tarım ... sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01/10/1994-31/12/1994 ve 01/05/1996-31/12/1996 tarihleri arasında tarım ... sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, ...’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım ... sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Prim kesintisine (tevkifata) dayalı sigortalılık tescillerinde öncelikle mutlaka bir prim kesintisinin bulunması gerekmektedir. Bu nedenle tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği, bunlardan prim kesintisi yapılıp yapılmadığı gibi hususlar somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacının tarım ... sigortalısı olarak tescilinin bulunmadığı, 1994 yılında ürün tesliminin bulunduğu, 1996 yılında teslim ettiği ürünlerden prim kesintisinin yapıldığı, 1992 yılında ziraat odası kaydının başladığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, verilen karar 01/05/1996-31/12/1996 tarihleri arası dönem yönünden yerinde ise de, 1994 yılı yönünden hatalı olmuştur. Çünkü 1994 yılında davacı adına kesilmiş herhangi bir prim kesintisi bulunmamaktadır. Hükme esas alınan 1994 yılına ait belge ürün teslimine ilişkin olup, söz konusu belgede prim kesintisi yoktur. Yukarıda da belirtildiği gibi prim kesintisine (tevkifata) dayalı tespit davalarında öncelikle mutlaka bir prim kesintisinin bulunması gerekmektedir. Ürün teslimi tek başına sigortalılık tescili yönünden yeterli değildir. Bu nedenle 1994 yılı yönünden davanın reddi yerine yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece, yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 01/02/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
MG
