BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/630 Esas 2022/136 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/541 Esas - 2022/164
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/541 Esas
KARAR NO : 2022/164

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/10/2019
KARAR TARİHİ : 01/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 15/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, ... Bankası Beşevler Şubesine ait 31.03.2013 keşide tarihli, 39.700,00 TL tutarlı, 3114856 nolu çekinin kaybolduğunu, Ankara ...Asliye Ticaret Mahkemesi ... Esas sayılı dosya ile bahse konu çek hakkında zayi sebebi ile iptal ve ödeme yasağı koyulması talepli dava açtıklarını, söz konusu çekin 09.04.2013 tarihinde davalı ... tarafından bankaya ibrazının söz konusu olduğunu ... bu dava neticesinde öğrendiklerini, işbu davanın 14.10.2019 tarihli duruşmasında davalı tarafından bankaya ibraz edilen 31.03.2013 tarihli 3114856 seri nolu çek hakkında istirdat davası açmaları hususunda taraflarına 10 günlük süre verildiğini, bu nedenle işbu davayı açma zorunluluğunun doğduğunu, davacı müvekkilinin davalı ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını ve davaya konu çekin davalıya nasıl ulaştığı konusunda da hiçbir bilgisinin ve görgüsünün bulunmadığını, müvekkili ile davalı arasında hiçbir ticari ilişkinin söz konusu olmadığını, aralarında ticari ilişki olduğunu gösterir herhangi bir somut delil de bulunmadığını, davaya konu çek üzerinde müvekkili şirkete ait bir ciro işleminin de bulunmadığını, çekin iptali veya istirdadı kararı verilmemesi halinde davacı müvekkili şirketin mağdur olacağını bildirerek, ... Bankası Beşevler Şubesine ait 3114856 nolu çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davacı aşamalardaki beyanında özetle; davaya konu çekin kendisine dava dışı ... Enerji Petrol İnş. Tah. Mak. Nak. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından verildiğini, şirket sahibinin ricası üzerine karşılığının olup olmadığını öğrenmek amacıyla bankaya ibraz ettiğini, bankaya ibraz ettikten sonra karşılığı olmadığı yönünde şerh konulduktan sonra ilgili çeki dava dışı şirkete iade ettiğini, dava dışı şirket ile görüştüğünde de davacı şirket ile yaptıkları işte alacak verecek meselesinin kalmadığını beyan ettiklerini, davacı ile dava dışı şirket arasındaki mutabakat metnini de mahkemeye sunduklarını ve dava dışı şirket yetkilisinin tanık olarak dinlenmesini talep ettiklerini belirterek davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava TTK'nın 792. maddesi gereğince çekin istirdatı istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesine göre, "Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790'ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.'' Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bir diğer anlatımla davalının iktisabında çekin rıza dışı elden çıktığını bildiği veya bilebilecek durumda olduğunun ispat edilmesi gerekir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır. Keşideci ise kural olarak kaybolan çekin istirdatı davasını açamaz. (Emsal: Yargıtay 11. HD.'nin 12/12/2017 tarih ve 2016-5497/7138; 23/05/2007 tarih ve 2006-4917/7881 sayılı ilamları).
Somut olayda, davaya konu ... Bankası Beşevler Şubesine ait 31.03.2013 keşide tarihli, 39.700,00 TL tutarlı, 3114856 nolu çekin incelenmesinde, davacının keşideci olduğu, dava dışı çek lehdarı ... Enerji Petrol İnş. Tah. Mak. Nak. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. tarafından ciro edilmesi üzerine iktisap ettiği anlaşılan davalı tarafından bankaya ibraz edildiği, bunun üzerine banka tarafından karşılıksızdır işlemi yapılarak çek kanuni karşılığının ödendiği; davalı tarafından çekin elinde olmadığının beyan edildiği, davacı vekili tarafından sunulan 03/06/2021 tarihli beyan dilekçesinde de çekin davalıya ödendikten sonra teslim alındığının ve müvekkilinin elinde iken kaybolduğunun beyan edildiği anlaşılmakla; tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının yetkili hamil olup davalının iktisabında kötü niyetli ve ağır kusurlu olduğunun ispat olunamadığı gibi davalının davaya konu çeki elinde bulundurduğunun da ispat olunamadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan toplam 677,98 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 633,58 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-Talep halinde davacının ve davalının artan avansının iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 01/03/2022