5. Hukuk Dairesi 2019/5402 E. , 2020/9961 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı davacı idare vekilince yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 8 . Hukuk Dairesince esastan reddine, davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun ise kabulü ile HMK"nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay"ca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare vekilince yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 8 . Hukuk Dairesince esastan reddine, davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun ise kabulü ile HMK"nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılmak suretiyle yeniden esas hakkında hüküm kurulmuş, bu karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; arsa niteliğindeki ... İli, ... İlçesi ... Mahallesi, ... ada ... parsel sayılı taşınmazın zeminine 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 11/1-g maddesi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak; üzerindeki yapılara aynı Kanunun 11/1-h maddesi uyarınca resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesine ve tespit edilen bedelin bloke ettirilerek hükmün kesinleşmesi beklenmeden davalı tarafa ödenmesine karar verilmesine ilişkin ilk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı idare vekili tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine,
davalı vekilince yapılan istinaf başvurusunun ise kabulü ile HMK"nun 353/1-b-2 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak; ilk derece mahkemesince %35 oranında DOP uygulamasını kabul ederek dava konusu taşınmazın m2 birim fiyatını bu miktar oranında artırmış ise de belediye yazı cevabına göre, dava konusu taşınmazdan kesilen zayiat oranının % 46,9"u olduğunun anlaşıldığı, ancak İmar Kanunu 18/2.maddesi gereğince yasal olarak DOP uygulamasının en fazla % 40 olması gerektiğinden kamulaştırma bedeli belirlenirken dava konusu taşınmazın belirlenen m2 birim fiyatına %40 oranında düzenleme ortaklık payı ilave edilmek suretiyle hesaplama yapılarak yeniden hesaplanan bedel üzerinden karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu ... ili ... ilçesi ... mahallesi ... ada ... parsel sayılı taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesi yöntem itibariyle doğrudur. Ancak;
1-Aynı bölgeden intikal eden ve Dairemizin 2017/6404 Esas sayılı ilamı ile denetimden geçen ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/246 E-2015/347 K sayılı dava dosyasında dava konusu taşınmaza yakın konumda olup aynı amaçla kamulaştırılan benzer nitelikteki ... ada ... parsel sayılı taşınmazın metrekaresine 23/12/2011 değerlendirme tarihi itibariyle 1.540,00-TL, değer biçildiği halde dava konusu taşınmaza 29.12.2015 tarihi itibariyle 1.685,00-TL/m2 değer biçildiğinden rapor inandırıcı bulunmamıştır.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkan tanınması, lüzumu halinde re"sen emsal celbi yoluna gidilmesi, taşınmazın, değerlendirme tarihi itibariyle, emsal alınacak taşınmazın ise satış tarihi itibariyle imar ya da kadastro parselleri olup olmadığı ilgili Belediye Başkanlığı ve Tapu Müdürlüğünden sorulması, ayrıca dava konusu taşınmazın; imar planındaki konumu, emsallere ve değerini etkileyen merkezi yerlere olan uzaklığını da gösterir krokisi ve dava konusu taşınmaz ile emsal taşınmazların resen belirlenen vergi değerleri ve emsal taşınmazların satış akit tablosu getirtilerek, dava konusu taşınmazın değerlendirmeye esas alınacak emsallere göre ayrı ayrı üstün ve eksik yönleri ve oranları açıklanmak suretiyle yapılacak karşılaştırma sonucu değerinin belirlenmesi bakımından, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
Kabule göre de;
2-... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince tespit edilen kamulaştırma bedelinden, ilk derece mahkemesince belirlenen ve derhal ödenmesine karar verilen bedelin mahsubu ile kalan fark 14.774,40 TL"nin 3"er aylık vadeli mevduatta nemalandırılmasına ve karar kesinleştikten sonra davalıya ödenmesine karar verilmiş olup, fark bedel davalıya karar tarihi itibariyle ödenemeyeceğinden, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10/9. fıkrası uyarınca işletilecek yasal faizin bitiş tarihinin kararın kesinleşme tarihi olması gerektiği düşünülmeden yazılı şekilde karar tarihine kadar faiz işletilmesi,
3-Dava konusu taşınmazda bulunan haciz şerhinin hükmedilen bedele yansıtılması gerektiğinin gözetilmemesi,
Doğru olmadığı gibi;
4-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 gün 30791 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan kararı da göz önüne alınarak davacı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinden,
... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin hükmünün açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin temyiz itirazları doğrultusunda HMK"nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harçlarının Hazineye irad kaydedilmesine, 12/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.