21. Hukuk Dairesi 2015/5414 E. , 2016/531 K.
"İçtihat Metni"
Davacı, 09.12.1999 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi . tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 09.12.1999 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalılar tarafından davacı adına verilmiş işe giriş bildirgesinin bulunmadığı, davacının 1999 yılında davalılara ait odun istifleme işinde çalıştığı sırada iş kazası geçirdiğini iddia ettiği, davalılardan 1999 yılında 20 gün odun istifleme işinde çalıştığını, geçici iş olduğundan dosyası olmadığını, kazadan sonra çalışmadığını beyan ettiği, 1998-2002 arası isteğe bağlı Bağ-kur sigortalısı olduğu, davalı Kurumun kaza kaydı olmadığını ve geçici işgöremezlik ödeneği verilmediğini bildirdiği, mahkemece tanık dinlenmediği anlaşılmaktadır.
İş kazasının tespiti, giderek bundan kaynaklanan maddi ve manevi zararın giderilmesi istemine ilişkin bu tür davalar 506 sayılı Yasa"nın 11. maddesinden ( 5510 sayılı Yasa"nın 13.maddesinden ) kaynaklanmaktadır. Anılan maddeye göre, iş kazası, a) sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, c) sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, d) sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında sigortalıyı hemen veya bedence veya ruhça arızaya uğratan olaylardır.Zararlandırıcı sigorta olayının iş kazası sayılması için, 1) sigorta olayına maruz kalan kişinin sigortalı olması, 2) sigorta olayının maddede sayılı sınırlı olarak belirtilen hal ve durumlardan birinde meydana gelmesi koşuldur. Başka bir anlatımla, sigorta olayının, iş kazası sayılabilmesi için iki koşulun birlikte gerçekleşmesi zorunludur. Yapılan işin yürütüldüğü iş yerinde, yapılan iş sırasında ve iş süresi içerisinde gerçekleşmesi gerekir.
Yapılacak iş,öncelikle dava konusu işyerine ait sicil dosyasını Kurumdan getirtmek, işverenin kim olduğunu tespit etmek, Kanun kapsamında işyeri tespit edilemez ise davalı işverenin vergi kaydı, işyeri ruhsatı, elektrik aboneliği, su aboneliği gibi işyeri varlığına delil teşkil eden kayıtlarının olup olmadığını ilgili birimlerden sormak, işyerinin kanun kapsamında olduğu tespit edilirse bu işyerinin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarını getirtmek, ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi, beyanları ile yetinilmemesi veya kanun kapsamında işyeri tespit edilememesi halinde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerlerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek, davakonusu kaza, çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı, yönünde yöntemince beyanlarını almak,davaya esas tazminat dosyasını dosya arasına almak, varsa kaza ile ilgili hastane evraklarını getirtmek, davacının geçirdiği kaza ile ilgili olarak savcılık soruşturması veya ceza dosyası olup olmadığını araştırarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 21.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.