MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 28/01/2013 gününde verilen dilekçe ile önalım nedeniyle tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 11/06/2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

Davacı vekili; müvekkilinin hissedarı olduğu 315 ada 1 ve 316 ada 1 parsel sayılı taşınmazlarda, hissedarlardan ..., ...ve ..."in hisselerini 20/12/2012 tarihinde davalı alıcı ..."ya sattıklarını, satışın müvekkiline bildirilmediğini belirterek davalı adına kayıtlı hissenin iptali ile müvekkili adına tescil edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; her ne kadar söz konusu payın tapuda satış gösterilmiş ise de; gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmeleri gereği müvekkiline devredildiğini, asıl amacın satış olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla da kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkı alıcıya karşı ancak dava açmak suretiyle kullanılır. Türk Medeni Kanununun 733/3. maddesi hükmüyle yapılan satışın alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.
Önalım hakkı satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Bu süre hak düşürücü süre olup mahkemece kendiliğinden göz önünde bulundurulması gerekir.
Somut olayda;
Önalım hakkına konu payın ilişkin bulunduğu arsa vasıflı taşınmazların bir kısım paydaşları 20.12.2012 tarihinde paylarını davalıya satmışlardır.
Davalı her ne kadar söz konusu payın tapuda satış gösterilmiş ise de; gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmeleri gereği kendisine devredildiğini, asıl amacın satış olmadığını savunmuştur.
Dosyada bulunan belgelere göre; başlangıçta aralarında davacının murisi ..."ın da yer aldığı bir kısım paydaşlar ve yüklenici...İnş. Ltd. Şti. arasında... 7. Noterliğinde 10.12.1997 ve 12.12.1997 tarihli düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmeleri düzenlenmiş, yüklenici firmanın edimlerini yerine getirememesi üzerine arsa sahipleri... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/42 Esas sayılı dosyasında sözleşmenin feshi ve tapu iptali ve tescili istemli dava açmış, mahkemece sözleşmenin feshine ve yüklenici adına kayıtlı tapuların iptali ile arsa sahipleri adına tesciline karar verilmiş, bu karar Yargıtay denetiminden geçerek 23.02.2012 tarihinde kesinleşmiştir. Akabinde bir kısım paydaşlar ile aynı yüklenici şirket arasında 26.04.2011 tarihli adi yazılı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi imzalanmış olup bu sözleşme içeriğine göre; satış vaadinde bulunan paydaşlar 316 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki paylarının satışını vadetmişlerdir.
Taşınmaza ilişkin olarak öncesinde yaşanan gelişmeler ve son olarak davacının katılmadığı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ve kat karşılığı inşaat sözleşmeleri, davalının savunmaları doğrultusunda olsa da, davacının murisi ..."ın taraf olduğu kat karşılığı inşaat sözleşmesi feshedilmiştir. 26.04.2011 tarihli sözleşme ise; sadece 316 ada 1 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak paylarını devredenler ile dava dışı...İnş. Ltd. Şti. arasında yapılmıştır. Davacının tarafı olmadığı anlaşma nedeniyle kötüniyetli kabul edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle tapuda satış olarak yapılan işleme karşı taşınmazın paydaşı olan davacının önalım hakkını kullanmasında bir usulsüzlük bulunmamaktadır.
Bu durumda mahkemece, davacıya önalım bedelini depo etmesi için uygun süre tanınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.