MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında, ... İlçesi ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ... ada ... ve ... parsel sayılı 1.136,00 ve 740,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduklarından sözedilerek malik haneleri açık bırakılmak suretiyle tespit edilmişlerdir. Davacı ... tarafından davalılar ... ve ... aleyhine açılan tescil davası sonucunda verilen red kararı Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 27.02.1984 tarih ve 1984/2114 Esas, 1984/1935 Karar sayılı ilamıyla bozulmuştur. Yargıtay bozma ilamında özetle “davalı ..."ye ait tapu kaydının oluşumuna esas tescil krokisinin yöntemine uygun şekilde mahalline uygulanarak kapsamının tespit edilmesi” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sırasında davaya konu taşınmaz hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle tescil davası görevsizlik kararı verilerek ... Mahkemesine aktarılmıştır. ... Mahkemesinde, çekişmeli parsel tutanağı ile aktarılan dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda verilen karar bu kez Dairemizce usule ilişkin nedenlerle bozulmuş, bozma ilamına uyan Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, dava konusu ... ada ... parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (J) harfiyle gösterilen 186,19 metrekarelik kısmının bu taşınmazdan ifrazı ile davalı ... adına tapuya tesciline, kalan bölüm ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazın ise davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişme konusu ... ada ... parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (J) harfiyle gösterilen kısmının davalı ..."nin dayandığı tapu kaydının kapsamında kaldığı, taşınmazın geri kalan bölümü ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazın ise davalı ..."nin dayandığı tapu kaydının kapsamı dışında kalıp, davacı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davacı ... genel mahkemeye sunduğu dava dilekçesinde, kuzeyi ..., doğusu ..., batısı hakim lojmanları ve güneyi özel idare memurluğu ile çevrili yaklaşık 600,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümünün kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ve satın almaya dayanılarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama devam ederken çekişmeli taşınmazlar hakkında ... tutanağı düzenlenmesi nedeniyle genel mahkeme tarafından görevsizlik kararı verilerek dosya ... Mahkemesine aktarılmıştır. Tespit gününden önce genel mahkemeye açılan davanın görevsizlik kararı verilerek ... mahkemesine aktarıldığı dikkate alındığında, öncelikle aktarılan davanın kapsamının yöntemine uygun bir biçimde belirlenmesi zorunlu olduğu halde davanın kapsamı belirlenmemiş olduğu gibi zilyetlikle kazanım hususunda yapılan araştırma ve soruşturma da yetersizdir. Davalı ..."nin dayandığı tapu kaydı ... Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 24.05.1962 tarih ve 1962/1 sayılı tescil ilamına ve yine aynı mahkemenin 28.03.1963 tarih ve 1963/8 sayılı yüzölçümün düzeltilmesine ilişkin ilamına dayanmakta olup, her iki ilamın de ekinde tescil krokisi bulunduğuna göre 3402 sayılı ... Kanunu"nun 20/A maddesi hükmü uyarınca tapu kaydının kapsamının haritasına göre belirlenmesi icap eder. Mahkemenin hükme esas aldığı fen bilirkişi raporunda davalı kurumun dayandığı tapu kaydının kapsamının tescil krokisine göre belirlendiği belirtildiği halde, tescil krokisi ve tapu kaydında belirtilen sınırlar kroki üzerinde tek tek gösterilmemiş, basit ve ayrıntı içermeyen fen bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmiş; yine, bir taşınmazın niteliğini, kullanım şekli ve süresini ve varsa imar-ihya durumunu en iyi ve sağlıklı belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde hava fotoğraflarından yararlanılmamış, dava niteliği itibariyle tescil davası olmasına ve çekişmeli taşınmaz üzerinde çok sayıda bina ve yeşil alan bulunmasına rağmen mahallinde yapılan keşfe ziraat ve inşaat bilirkişisi götürülmemiş, çekişmeli taşınmaz bölümünün bulunduğu bölgeye ilişkin imar planı örneği dosya arasına konulmasına rağmen çekişmeli taşınmazın hangi tarihte imar planı kapsamına alındığı ve imar planının kesinleşme tarihi ilgili Belediye Başkanlığı’ndan sorulmamış, çekişmeli taşınmazlara komşu taşınmazların ... tespit tutanakları ile varsa dayanağı belgeler getirtilerek yöntemince mahalline uygulanmamış, keşif sırasında taraf tanıkları ve tespit bilirkişileri dinlenilmeyerek tek mahalli bilirkişinin taraflar arasındaki uyuşmazlığı çözmekten uzak ve hüküm kurmaya elverişli bulunmayan beyanlarına dayanılarak karar verilmiş olması nedeniyle yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için öncelikle, çekişmeli taşınmazın ilk defa hangi tarihte imar planı kapsamına alındığı ve bu planın kesinleşme tarihi ...’ndan sorularak, imar planı ve imar durumuyla ilgili tüm belge ve haritalar dosyasına konulmalı, genel mahkemede açılan dava tarihinden (taşınmazlar davadan önce imar planı kapsamına alınmış ise imar planına alınma tarihinden) geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait farklı tarihlerde çekilmiş en az 3 adet yüksek çözünürlüklü stereoskopik hava fotoğrafı, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları ilgili kurumlardan getirtilerek dosyasına konulmalı, çekişmeli taşınmazlara komşu tüm taşımazların ... tutanakları ve varsa dayanaklarının onaylı örnekleri dosyasına konulmalı, dosya bu şekilde keşfe hazır hale getirildikten sonra da mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, tespit bilirkişilerinin tümü ve taraf tanıkları ile 1 fen, 1 jeodezi ve fotogrametri uzmanı, 1 inşaat ve 3 kişilik ziraatçi bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılmalıdır.
Yapılacak keşifte; öncelikle aktarılan davanın kapsamı, bir başka deyişle çekişmeli taşınmazların tümünün aktarılan davaya konu edilip edilmediği sağlıklı biçimde belirlenmeli, davanın aktarılan davanın kapsamı ile sınırlı olarak çözümleneceği, kapsam dışında kalan taşınmazlar yönünden tespitin olağan usulle kesinleştirileceği göze alınmak, bu kapsamda, aktarılan davanın dayanağı olan dava dilekçesindeki sınırlar yerel bilirkişiler ve tanıklara ayrıntılı biçimde okunarak sorulmalı, yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen sınırlar fen bilirkişisi tarafından ... paftasına işaretlenerek davanın kapsamı sağlıklı biçimde belirlenmeli, çekişmeli taşınmazların aktarılan dosyanın kapsamında kaldığının tespiti halinde davalı Hazinenin tutunduğu ve tescil ilamlarıyla oluşan tapu kaydının haritası zemine uygulanarak kapsamı 3402 sayılı ... Kanunu"nun 20/A maddesi hükmü uyarınca öncelikle haritasına göre, haritanın uygulanabilir olmaması halinde ise tapu kaydının sınırları ayrı ayrı okunarak yerel bilirkişilerce zeminde tek tek göstertilmek suretiyle belirlenmeli; bilirkişilerin gösteremediği hudutların tespiti için
taraflara tanık dinletme imkânı sağlanmalı, sınırlar komşu parsel tutanak ve varsa dayanağı kayıt ve belgelerle denetlenmeli, bu şekilde tapu kaydının çekişmeli taşınmazları kapsayıp kapsamadığı ve kapsamının neresi olduğu kesin olarak belirlenmeye çalışılmalı, teknik bilirkişiye uygulanan tapu kaydının kapsadığı alanı gösterir keşfi takibe imkan verir ayrıntılı kroki düzenlettirilmelidir.
Dayanılan tapu kaydının kısmen veya tamamen çekişmeli taşınmazları kapsamaması halinde yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından çekişmeli taşınmazların dava ve imar planına alınma tarihinden önceki nitelikleri, ilk zilyetlerinin kim olduğu, kimden kime nasıl intikal ettikleri, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldıkları, varsa imar-ihya işleminin kim tarafından ne zaman ve ne şekilde yapıldığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle, tespite aykırı sonuçlara ulaşılması halinde ise tüm tespit bilirkişileri dinlenerek çelişkiler giderilmeye çalışılmalı, ziraatçi bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların toprak yapılarını, bitki örtülerini, önceki ve şimdiki niteliklerini, zirai durumlarını, kültür arazisi niteliğinde olup olmadıklarını, taşınmazlar üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, imar-ihyaya konu edilmişlerse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı, inşaat bilirkişisine çekişmeli taşınmazlar üzerindeki binaların niteliği ve yapılış tarihleriyle ilgili ayrıntılı rapor düzenlettirilmeli, çekişmeli taşınmazların değişik yönlerden ve komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde çekilmiş yakın plan renkli fotoğrafları hakim tarafından onaylandıktan sonra dosyasına konulmalı, yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları, memleket haritaları ve uydu fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki nitelikleri, ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadıkları ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu, imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmışsa hangi tarihte tamamlandığı, kullanıma ara verilip verilmediği hususlarında ayrıntılı rapor aldırılmalı, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir rapor ve kroki düzenlettirilmeli, çekişme konusu taşınmazların davalı ..."nin dayandığı tapu kaydının kapsamı dışında kalan bölümleri yönünden genel mahkemede açılan dava tarihi itibariyle, eğer taşınmazlar daha önce imar planına alınmış ise imar planına alınma tarihleri itibariyle davacı yararına zilyetlikle iktisap şartlarının oluşup oluşmadığı kesin olarak saptanmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 21.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.