(Kapatılan)16. Hukuk Dairesi 2017/3877 E. , 2021/2750 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan 160 ada 1 parsel sayılı 5.439,83 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, Sulh Hukuk Mahkemesinde dava konusu olduğundan söz edilerek, malik hanesi açık bırakılmak suretiyle tespit edilmiştir. Davacılar ... ve ... tarafından, davalılar Hazine ve ... Köyü Tüzel Kişiliği aleyhine Sulh Hukuk Mahkemesinde taşınmazın farklı bölümleri hakkında ayrı ayrı açılan tapu iptali ve tescil davaları, dava konusu parsel hakkında tutanak düzenlenmiş olması nedeniyle Kadastro Mahkemesine aktarılmıştır. Kadastro Mahkemesinde, çekişmeli parsel tutanağı ile aktarılan dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda, davacı ...’ un davasının reddine, birleşen dosya davacısı ...’ın davasının kabulüne, çekişmeli 160 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 15.11.2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünün ..." ın murisi ... Kantar mirasçıları adına hüküm yerinde gösterilen paylar ile çekişmeli taşınmazın geri kalan bölümlerinin ise kadastro tespiti gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ve davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle dava konusu 160 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 15.11.2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümüne ilişkin usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- Davacı ... vekilinin, 15.11.2016 tarihli fen bilirkişi raporunda (E) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümü hakkındaki hükme yönelik olarak temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, çekişmeli bölümün 1970 yılında köy ihtiyar heyeti tarafından davacı ...’un babasına satıldığı ancak, köy ihtiyar heyetinin satış yetkisinin 1945 yılında kaldırılmış olması nedeniyle yapılan satışın geçersiz olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Davacı ..., çekişmeli bölümün köy ihtiyar heyeti tarafından babasına satıldığını ve kendileri tarafından kullanıldığını, çekişmeli bölümün idari yoldan davalı Hazine adına tescil edildiğini belirterek, bu bölümün tapu kaydının iptali ile babası Süleyman Konuk mirasçıları adına tescili istemiyle Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açmış, kadastro çalışması yapılmış olması nedeniyle dava Kadastro Mahkemesine aktarılmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sırasında bir kısım tanıklar usule
aykırı olarak duruşmada dinlenmiş, taşınmaz başında alınan beyanlar ile duruşmada alınan beyanlar arasında çelişki oluşmasına rağmen bu çelişki giderilmemiş, her ne kadar köy ihtiyar heyetinin satış yetkisinin kaldırıldığı belirtilmiş ise de satışın tam olarak ne zaman yapıldığı, satış tarihinden idari yoldan davalı Hazine adına tapunun oluşum tarihine kadar zilyetliğin devam edip etmediği, etmiş ise ne şekilde devam ettiği ve çekişmeli bölümün zilyetlikle iktisap edilebilecek yerlerden olup olmadığı araştırılmamış, zilyetlik süresinin belirlenmesinde esaslı unsur olan hava fotoğraflarından faydalanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca doğru sonucu ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, taşınmaza ait en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmazın bulunduğu köyü/mahalleyi/ mevkiyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre davalı Hazine adına idari yoldan tapu kaydının oluşum tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı taktirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Müdürlüğü"nden tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı, bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile daha önceki keşiflerde görev almamış, bir ... mühendisi, bir fen bilirkişi ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti eşliğinde yeniden keşif yapılmalı ve bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, köy ihtiyar heyeti tarafından ne zaman satıldığı, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kullanımın ne şekilde ve ne süreyle devam ettiği, evvelinde kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmaz bölümünün öncesinde imar ve ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi hâlinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellere ait tutanak ve dayanağı kayıtlarla denetlenmeli; fen bilirkişiden, keşfi takibe ve denetlemeye elverişli, dava konusu taşınmazı komşularıyla birlikte gösterir rapor ve kroki düzenlemesi istenilmeli; ... mühendisi bilirkişiden, çekişmeli taşınmazın toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, imar ve ihyaya konu edilmişse imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını da içerir, önceki raporları irdeler şekilde, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden, hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmazın sınırlarını ve niteliğini, kullanılan yerlerden olup olmadığını, kullanılan yerlerden ise niteliğinin ve kullanım şeklinin ne olduğunu, taşınmazda imar ve ihya tamamlanmış ise hangi tarihte tamamlandığını belirtir şekilde rapor alınmalı; taşınmazın zilyetlikle iktisap edilebilecek yerlerden olup olmadığı tespit edilmeye çalışılmalı, taşınmaz bölümü zilyetlik ile iktisap edilebilecek yerlerden ise, Hazine adına tapu kaydının oluşum tarihine kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddelerinde öngörülen koşulların davacılar yararına gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.