MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen ....04.2016 tarih ve 2016/52-2016/82 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi asıl davada davacılar-birleşen davada davalı vekili ile asıl davada davalı-birleşen davada davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl davada davacılar vekili, müvekkili şirketin alüminyum panel ve bölme panel üretim ve satışıyla ilgili faaliyette bulunduğunu, diğer müvekkili ... adına tescilli panel/profil tasarımların tescil edildiğini, müvekkillerinden ..."in diğer müvekkilinin yetkilisi olduğunu, davalı şirketin tasarımların aynısını taklit ederek piyasaya sürdüğünü, davalının eyleminin tasarım hakkına tecavüz oluşturduğunu, müvekkillerinin piyasadaki itibarından hukuka aykırı olarak menfaat elde etmek istendiğini, ..."nın 54. maddesi uyarınca davalının benzerlik yaratarak müvekkili ürünlerini kataloglarda basmasının, üretmesinin dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğini ileri sürerek, tasarıma tecavüz ve haksız rekabetin tespitini ve önlenmesini, ....000 TL yoksun kalınan kazanç kaybı ile 5.000 TL maddi ve 5.000 TL manevi tazminatın tahsilini talep ve dava etmiş, birleşen davanın ise reddini istemiştir.
Asıl davada davalı birleşen davada davacı vekili, birleşen davada davacının tasarımlarının yeni ve ayırt edici nitelikte bulunmadığını, benzerlerinin daha önceden kamuya sunulduğunu ileri sürerek, davacı tasarımlarının hükümsüzlüğünü, haksız şekilde elde edilen tasarım tescil belgeleri ile yapılan tecavüzün ve haksız rekabetin tespitini, menini talep ve dava etmiş, asıl davanın ise reddini istemiştir.
Mahkeme uyulan Dairemiz bozma ilamı ve tüm dosya kapsamına göre, asıl davada davacı tarafa ait endüstriyel tasarımların hükümsüz sayılmış olsa bile bir işletmenin tescilsiz tasarımının başkası tarafından teknik bir zorunluluktan kaynaklanmadığı halde yanıltıcı benzerlik oluşturacak şekilde küçük farklılıklar dışında benzetilmesi haksız rekabet teşkil edeceği, somut olayda davalı tarafın davacıya ait profillerin iç kısımlarının zorunluluk olmadığı halde birebir aynı şekilde kullanımı olduğu, söz konusu kullanımın bilerek ve isteyerek meydana getirildiği ve haksız rekabeti önleyecek tedbirlerin alınmadığı gerekçesiyle taklit şekilde kullanıma konu ürünlerin haksız rekabet teşkil ettiği, bu nedenle davalı tarafın kullanımının engellenmesine, ürünlere ve üretim kalıplarına el konulmasına, imhasına, davalı tarafın ürünlerinin ne kadar kullanıldığı hususu tam olarak belli olmaması dikkate alındığında daha önceki mali bilirkişi raporu ve borçlar kanunu hükümleri hakkaniyet gereği talep ile bağlı kalınarak ....000 TL maddi tazminata, 5.000 TL manevi tazminata ve hükmün ilanına, birleşen davada verilen karar kesinleşmiş olduğundan karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararı, asıl davada davacılar-birleşen davada davalı vekili ile asıl davada davalı-birleşen davada davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Asıl dava, davacı adına tescilli tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespitine ve tazminat istemine, birleşen dava ise asıl davada davacı adına tescilli tasarımların hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Mahkemece, birleşen davada 554 sayılı KHK"nın .... maddesinde düzenlenen görünürlük unsurunun, dava konusu tasarımlarda bulunmadığı gerekçesi ile işbu tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmiş, asıl dava ise birleşen davada tasarımların hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerekçesi ile reddedilmiştir. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi ile birleşen davada dava konusu çoklu tasarımların hükümsüzlüğüne dair verilen karara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar verilerek kesinleşmiş bulunmaktadır.
Asıl davada verilen karar ise, hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirtilen davacının ürününün aynısının davalı tarafından taklit edildiğine dair eyleminin, ... 54, 55. maddeleri uyarınca haksız rekabet teşkil edip etmediği yönünde bir değerlendirme yapılması gerekçesi ile bozulmuştur. Bozma sonrası mahkemece bilirkişi görüşüne başvurulmadan yukarıda yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dairemizin yerleşik içtihatlarında kabul edildiği üzere (11HD. ....03.2008 tarih 2008-1816 E 2008-3687 K), tescilli sınai hak konusu olmayan bir ürünü Türkiye"de ilk defa kullanan kişi büyük emek ve para harcayarak tanıtmışsa, aynı ürün bir başkası tarafından sırf bu emek ve tanınmışlıktan istifadeye yönelik olarak ve iltibasa sebebiyet verecek şekilde kullanıldığı takdirde bu davranışın ticari dürüstlük kuralıyla bağdaşmayan bir davranış ve haksız rekabet oluşturacağının kabulü gerekmektedir. Ancak, ürünler üzerinde kullanılan tanıtıcı işaretler ve üretilen ürünlerin teknik nitelikleri itibariyle her iki ticari işletme arasında iltibasa meydan verilmeksizin, aynı ürünün piyasaya sunulması durumunda ise, sadece önceki firmanın ürünü ilk kez ürettiği, emek ve sermaye harcayarak tanıttığından bahisle üstün hak sahibi olduğu da kabul edilemeyecek, böyle bir davranış dürüstlük kuralıyla bağdaşmayan bir davranış olarak nitelendirilemeyecektir. Davacı adına tescilli çoklu tasarım tescil belgesinin hükümsüzlüğüne dair kesinleşen kararın sonuçları 554 sayılı KHK"nin 45/1. maddesi uyarınca geçmişe etkili sonuç doğuracağından, işbu asıl dava bakımından da tescilsiz tasarım haline gelmiştir.
Haksız rekabetin önlenmesindeki amaç, serbest piyasa düzeninde herkesin dürüstlük kuralları içerisinde hareket etmek suretiyle rekabet kurallarına uygun olarak piyasada faaliyet göstermesi ve sonuçta; mal ve hizmetlerin nihai tüketicilerinin aldatılmasına izin verilmeksizin kaliteli mal ve hizmetlerin piyasa kurallarına göre oluşan en uygun fiyatla satışa sunulmasıdır. Bu durumda, sonradan aynı sektörde faaliyet gösteren kişiler ticari hayatta dürüstlük ilkesine uygun bir şekilde ve iltibastan kaçınmak suretiyle piyasaya mal veya hizmet ürettikleri takdirde, piyasada ilk kez üretim yapan ürünün tanınmasını sağlayan kişinin üstün hakkı bulunduğundan bahisle, sonradan faaliyete başlayan kişilerin eylemleri haksız rekabet olarak nitelendirilemez. Böyle bir üstün hakkın varlığının kabulü aynı zamanda, rekabet hukuku ilkelerine aykırı olarak piyasada o
mal veya hizmetle ilgili tekel yaratılması ve serbest rekabetin ortadan kaldırılması suretiyle ekonominin sağlıklı bir biçimde gelişmesini engelleyeceğinden kabul edilemez. Mahkemece açıklanan hususlarda bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle sonuca gidilmesi gerekirken sadece ürünlerin benzer olduğundan bahisle haksız rekabetin olduğu gerekçesi ile karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün davalı yararına bozulması gerekmiştir.
...- Ayrıca kabule göre de münhasıran uyuşmazlık konusu ve tecavüz oluşturduğu kabul edilen ürünlerin üretiminde kullanılan kalıpların imhasına karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt oluşturacak şekilde üretim kalıplarının imhasına şeklinde hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
...- Bozma sebep ve şekline göre davacılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 ve ... nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile asıl davanın davalı yararına BOZULMASINA, ... nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davacı vekilinin asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 20.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.