18. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/16105 Karar No: 2015/3426 Karar Tarihi: 05.03.2015
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/16105 Esas 2015/3426 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava, Kemal Kızılaslan'ın gaipliğine karar verilmesi isteğiyle açılmıştır. Mahkeme, görevsizlik kararı vermiş ve karar temyiz edilmiştir. Yargıtay kararında, dava 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun çekişmesiz yargı işleri kapsamında olduğundan, sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle görev hususu değerlendirilmeden yetkisizlik kararı verilmesinin doğru olmadığı vurgulanmıştır. Kararda ayrıca, çekişmesiz yargı işleri ve görevin belirlenmesi ile ilgili kanun maddeleri detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Bu kanun maddeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 382/1, 382/2-a.4 ve 383. maddeleridir.
(Kapatılan) 18. Hukuk Dairesi 2014/16105 E. , 2015/3426 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, gaiplik kararı verilmesi istenilmiştir. Mahkemece yetkisizlik karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dava dilekçesinde, ... hakkında gaiplik kararı verilmesini istemiş, ... 3. Sulh Hukuk Mahkemesince 16.05.2013 tarih ve 2012/334 Esas 2013/366 Karar sayılı ilamı ile görevsizlik kararı verilerek dosyanın görevli ve yetkili ... Asliye Hukuk Mahkemesi"ne gönderilmesine karar verilmiş, bu karar 17.06.2013 tarihinde taraflarca temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir. ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından açılan davada ise ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin yetkili olduğu gerekçesi ile dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun "Görevin Belirlenmesi ve Niteliği" başlıklı 1. maddesinde, mahkemelerin görevinin ancak kanunla düzenleneceği ve göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu belirlendiğinden bu hususun mahkemelerce yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gerekir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 382/1. maddesine göre; "Çekişmesiz yargı, hukukun, mahkemelerce, aşağıdaki üç ölçütten birine veya birkaçına göre bu yargıya giren işlere uygulanmasıdır: a-ilgililer arasında uyuşmazlık olmayan haller, b-ilgililerin, ileri sürebileceği herhangi bir hakkının bulunmadığı haller, c-hakimin re’sen harekete geçtiği haller." olmak üzere bu üç ölçütle çekişmesiz yargının genel çerçevesi belirlenerek mümkün olduğunca çekişmesiz yargı işleri sayılarak belirtilmiştir. Aynı Yasanın 382/2-a 4. maddesinde "Gaiplik kararı" açıkça kişiler hukukundaki çekişmesiz yargı işleri arasında sayılmıştır. Yine adı geçen Kanunun 383. maddesinde "Çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesidir." hükmü yer almaktadır. Somut olayda; dava "Kemal Kızılaslan"ın" gaipliğine karar verilmesi istemine ilişkin olup dava 15.05.2012 tarihinde ikame edilmiştir. Gaipliğe karar verilmesi davasında 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 382/1, 382/2-a.4 ve 383. maddeleri gereğince sulh hukuk mahkemesi görevli olduğundan, sulh hukuk mahkemesince verilen görevsizlik kararı da temyiz edilmeksizin kesinleşmiş olup, gönderildiği asliye hukuk mahkemesini bağlamayacağından karşı görevsizlik kararı verilmesi yerine görev hususu değerlendirilmeksizin yetkisizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 05.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.