Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2012/16550 Esas 2012/23020 Karar Sayılı İlamı

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi  tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
TTK."nun 731 ve müteakip maddelerinde yer alan kanunlar ihtilafı normları, sadece çek hukukuna ilişkin hususlara uygulanır. Kambiyo ilişkisinin altında yatan asıl borç ilişkisine uygulanmaları ise söz konusu olmadığından bu ilişkiden doğan ihtilaflar MÖHUK. hükümleri esas alınarak çözümlenir(M.Ö.H.U.K. 24). TTK."nda çek ile ilgili kanun ihtilaflarını düzenleyen maddelerde, milletlerarası yetkili mahkemeyi ve yabancı mahkeme kararlarının tanınmasını düzenleyen kurallar yoktur. Bu durumda konuya MÖHUK."nun 40 ve devamı hükümlerinin uygulanması gerekir.
Çek üzerindeki her beyan, müstakil bir şekilde kurala bağlanır. Dolayısıyla duruma göre bir çek hakkında muhtelif ülkelerin hukukları uygulanabilecektir. Çek üzerindeki bir taahhüdün şekli ve hükümleri arasında bir ayırım yapmak gerekir. Çek, imza yeri veya ödeme yeri kanununa tabi kılınmış olabilir. Müracaat borçlularının beyanlarının hükümleri de aynı şekilde imza yeri kanununa göre tespit edilir(Prof.Dr.F. Ö, Kıymetli Evrak Hukuku, s.1369).
Hakim, Türk Kanunlar İhtilafı kurallarını ve bu kurallara göre yetkili olan yabancı hukuku re"sen tespit edip uygulamak zorundadır. Ayrıca, yabancı hukukun muhtevasının tespitinde de tarafların yardımını isteyebilir.
Tüm bu kurallar ışığında somut olayın incelenmesinde: Takip dayanağı senet yabancı dilde düzenlenmiştir. Mahkemece; Almancayı ve bu belgenin imza edildiği ülkenin ve ödeme yeri ülkesinin hukukunu inceleyebilecek yeterlikte bilen ve özellikle üniversiteden Ticaret ve Kambiyo Hukuku dalında bir hukukçu bilirkişiye inceleme yaptırılarak, belgedeki kayıtları kambiyo hukukundaki karşılıkları ile açıklayacak bir rapor alındıktan sonra, TTK."nun 731 ve müteakip maddeleri ile MÖHUK."nun 2. maddesi hükümlerine göre değerlendirme yapılarak sonuca gidilmesi gerekirken, senedin kambiyo vasfında olup olmadığı ve uygulanacak kurallar belirlenmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
Öte yandan HMK"nun 297. maddesinin (1). fıkrası gereği hükümde" Türk Milleti Adına" ibaresi ile "gerekçeli kararın yazıldığı tarihin" yer alması zorunlu olup, kanunun bu emredici hükmüne aykırı davranılması da doğru bulunmamıştır.
SONUÇ :Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK."nun 366. ve HUMK."nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28/06/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.