MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 01.04.2015 tarih ve 2014/400-2015/235 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı şirket vekili, davalı ... vekili, fer"i müdahil ... vekili ve fer"i müdahil ... tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkili tarafından Suriye bayraklı “...” isimli geminin takyidatlarından arındırılmış olarak ve tüm yasal satış prosedürü yerine getirilerek söküm işlemi için satın alındığını, ....07.2012 tarihinde Liman Başkanlığı tarafından yanaşma ordinosu verildiğini ve geminin müvekkili şirkete ait gemi söküm parseline baştankara edildiğini, geminin eski donatanı Louay ... &... şirketinin alacaklısı olan davalı şirketin gerekli araştırmaları yapmadan müvekkiline ait gemi üzerine ihtiyati haciz talep ettiğini, davalı şirketin talebi doğrultusunda ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/182 D.iş sayılı dosyasında Louay ... &... şirketi aleyhine verilen ihtiyati haciz kararının hüküm fıkrasında geminin mülkiyetinin Louay ... &... olması halinde ihtiyati haczin uygulanmasına karar verildiğini, ancak icra müdürlüğünce gerekli araştırma yapılmaksızın müvekkilinin gemisi üzerine bütün uyarılara rağmen haksız olarak ihtiyati haciz kararının uygulandığını, ihtiyati haciz kararının uygulanması sırasında müvekkili tarafından istihkak iddiasında bulunulduğunu ancak icra müdürlüğünün iddia ile ilgili gerekli işlemleri yapmadığını, müvekkili tarafından tüm hukuki yollara başvurulmasına rağmen en son ihtiyati haczi tamamlayan merasim olan dava ve takip açılmadığından ihtiyati haciz kararının kendiliğinden mürtefi olduğunu, müvekkilinin 52 gün boyunca gemiyi sökemediğini ve büyük zarara uğradığını, haksız ihtiyati haciz nedeniyle oluşan müvekkilinin zararından davalıların birlikte sorumlu olduğunu ileri sürerek şimdilik 337.821,48 TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı şirket vekili; davacı şirketin hiçbir zaman geminin maliki olmadığını, davacının istihkak iddiasının ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2012/374 Esas sayılı dosyası ile değerlendirildiğini ve istihkak iddiasının reddine karar verildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili; davacı şirketin ihtiyati haczi öğrendiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde icra dairesine istihkak iddiasında bulunmadığını, bu nedenle hakkını kaybettiğini, icra müdürlüğünün ağır hizmet kusuru bulunması halinde idarenin sorumlu olacağını, somut olayda ağır hizmet kusurunun bulunmadığını, kasıt ve kusurlu bir eyleminin olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre; davacı şirketin menkul nitelikteki Suriye bayraklı ... isimli gemiyi 16.07.2012 tarihinde gemi satış sözleşmesi ile satın aldığı ve ....07.2012 tarihi itibarı ile geminin mülkiyetinin davacı şirkete geçtiği, ihtiyati haciz kararının alındığı tarih olan 27.07.2012 tarihinde geminin malikinin borçlu Louay ... &... şirketi olmayıp, davacı şirket olduğu, bu durumda ihtiyati haciz talep eden alacaklı davalı ... Establisment şirketinin gerçek maliki araştırarak deniz alacağı niteliğindeki alacağın temini için ihtiyaten haciz talep ederken ... m. 1369/1b.a’daki şartları da araştırması gerektiği, oysa davalı şirketin bu araştırmayı yapmaksızın haksız bir ihtiyati haciz talebinde bulunduğu,... İcra Müdürlüğü’nce infaz edilen ihtiyati haciz sırasında davacı şirket yetkilisi tarafından geminin mülkiyetinin kendilerine ait olduğu iddiası hiç değerlendirilmediği, oysa İİK’nın 99. maddesi gereğince haczedilen menkul malın haciz tarih itibarı ile borçlu dışında üçüncü kişinin zilyetliğinde bulunması nedeniyle istihkak davasının haciz talep eden alacaklı tarafından açılması gerektiği, ayrıca ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin vermiş olduğu 2012/182 D. İş sayılı kararında geminin asıl borçlunun mülkiyetinde olması halinde ihtiyati haciz kararı verildiği, ... .... İcra Müdürlüğü"nün talimat icra müdürlüğü olan... İcra Müdürlüğü’ne yazılan talimatlarda ihtiyati haciz kararının eksik bildirilmesi nedeniyle zararın oluşmasına sebebiyet verdiği, bu durumda ihtiyati haczin hatalı olduğunu gören ve geminin mülkiyetinin borçluda olmadığını tespit eden gerek davalı-alacaklının ve gerekse icra müdürlüğünün bu hatayı düzelterek ihtiyati haczin doğru olarak uygulanmasını sağlamak ve buna ilişkin işlemleri yerine getirmesi gerekirken, bu işlemleri yapmadıkları ve zararın büyümesine sebebiyet verdikleri, bu nedenle davalı şirket ve davalı ...’nın da oluşan zarardan sorumlu olduğu, davacı zararının 102.054,14 TL olarak tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 102.054,14 TL’nin davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı şirket vekili, davalı ... vekili, feri müdahil ... vekili ve feri müdahil ... temyiz etmiştir.
1- Mahkemece verilen karar feri müdahil ...’ye 26/04/2016 tarihinde tebliğ edilmiş, fer"i müdahil ... tarafından 12/05/2016 havale tarihli dilekçe ile karar temyiz edilmiş ise de, HUMK 432/1 madde ve fıkrasında belirtilen ... günlük yasal temyiz süresi geçtikten sonra kararın temyiz edildiği anlaşılmıştır. HUMK’nın 432/4. maddesine göre, süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01/06/1990 gün ve 1989/... Esas, 1990/4 sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararında, Yargıtay tarafından da bir karar verilebileceği öngörüldüğünden feri müdahil ...’nün HUMK’nın 432/4. maddesi uyarınca temyiz isteminin süre yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.
...- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
...- Dava, gemi üzerine konulan haksız ihtiyati haciz nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkin olup, işbu dava ... aleyhine İİK’nın 5. maddesi gereğince, icra ve iflas idaresi görevlilerinin kusuruna dayalı olarak açılmıştır. Mahkemece, icra müdürlüğüne, mahkemenin ihtiyati haciz kararının talimata eksik yazıldığı ve davacının istihkak iddiası üzerine gerekli işlemlerin usulüne uygun yapılmadığı gerekçesiyle kusur izafe edilerek yazılı şekilde ... aleyhine açılan davanın da kısmen kabulüne karar verilmiştir. Oysa, İİK’nın 5. maddesi gereğince açılacak tazminat davalarında da, genel tazminat hukukunda olduğu gibi, zarar görenin zararı önlemek veya azaltmak için kendisinden beklenebilecek olan işlemleri yapmış bulunması gerekir. Özellikle, şikayet yoluna başvurmayarak veya geç başvurarak zararı önleme imkanını kullanmayan, yani zararı doğuran hukuka aykırı işlem için şikayet yoluna zamanında başvurmayan kişinin icra müdürlüğünün işlemleri nedeniyle tazminat davası açma hakkı yoktur.
Dosya kapsamından, ... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/182 D.iş sayılı dosyasında dava dışı Louay ... &... şirketi aleyhine verilen 27.07.2012 tarihli ihtiyati haciz kararının hüküm fıkrasının ....... İcra Müdürlüğü tarafından... İcra Müdürlüğü’ne yazılan talimata eksik olarak yazıldığı, aynı gün... İcra Müdürlüğü’nün 2012/593 talimat sayılı dosyası üzerinde eksik talimata binaen dava konusu gemi üzerine ihtiyati haciz kararının uygulandığı, davacı tarafından ....... İcra Müdürlüğü’nün eksik olan talimatına karşı hemen şikayet yoluna başvurması mümkün iken 28.08.2012 tarihinde ... İcra Hukuk Mahkemesi nezdinde şikayet yoluna başvurduğu, ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin ....09.2012 tarihli 2012/387 esas ve 2012/415 karar sayılı ilamı ile şikayetin kabulüne ve talimatın düzeltilmesine karar verildiği, ancak ....09.2012 tarihinde alacaklı tarafından ihtiyati haczi tamamlayan merasimlerin yapılmaması üzerine ihtiyati haciz kararının kendiliğinden mürtefi olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, zamanında şikayet yoluna başvurmayarak zararın artmasına kendi kusuruyla sebep olan davacının İİK’nın 5. maddesi gereğince işbu davayı açması mümkün değildir.
Ayrıca,... İcra Müdürlüğü’nün 2012/593 talimat sayılı dosyası üzerinde yapılan ihtiyati haciz kararının infazı sırasında davacı tarafından istihkak iddiasında bulunulmuş ve istihkak iddiasına karşı alacaklı tarafından itiraz edilmesi üzerine, dosya İİK’nın 97. maddesi gereğince istihkak iddiası hakkında karar verilmek üzere icra mahkemesine gönderilmiştir. Bunun üzerine, ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 14.08.2012 tarih ve 2012/374 esas ve 2012/367 karar sayılı ilamı ile davacının istihkak iddiasının kesin ve inandırıcı bir belgeye dayanmadığı gerekçesiyle istihkak iddiasının reddine karar verilmiş ve istihkak davası açmadığı takdirde istihkak iddiasından vazgeçeceği ihtar edilmiş, buna rağmen davacı tarafından istihkak davası açılmamıştır. Bu itibarla, icra müdürlüğünün davacının istihkak iddiası üzerine yaptığı işlemlerin İİK’nın 96. ve 97. maddelerine uygun olduğu, mahkemenin kabulünün aksine somut olayda İİK’nın 99. maddesinin uygulanma imkanının bulunmadığı ve bu olay nedeniyle icra müdürlüğüne kusur izafe edilemeyeceği anlaşılmaktadır. Bu durumda, mahkemece, anılan hususlar gözetilerek somut olayda icra müdürlüğü görevlilerinin kusurlarının bulunmadığından bahisle ... aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
4- Bozma sebep ve şekline göre, davalı ... vekilinin ve fer"i müdahil ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, fer"i müdahil ...’nün temyiz isteminin hüküm tarihinde yürürlükte bulunan HUMK 432/4"üncü maddesi uyarınca süre yönünden REDDİNE, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile bu davalı yönünden kararın ONANMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve feri müdahil ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı ... yararına BOZULMASINA, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve feri müdahil ... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, aşağıda yazılı bakiye 5.229,32 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı şirketten alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden fer"i müdahiller ... ve ..."a iadesine, 19.03.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.