MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sonucu ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ... ada ... ve ... ada ... parsel sayılı 13.516.95, 16.350,68 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle tarla ve çayır vasıflarıyla davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazların mera olduğu iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, çekişmeli ... ada ... parsel sayılı taşınmaz tamamı ile ... ada ... parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişilerin 24.11.2014 tarihli krokili raporunda (K) harfi ile gösterilen kısmının tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... temsilcisi ve davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1- ... ada ... parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde; Mahkemece; davalı tarafın dayandığı tapu kaydının dava konusu taşınmaza uymakla birlikte taşınmazın kadim mera olup tapu kaydı ya da zilyetlikle kazanılamayacağı gerekçe gösterilmek suretiyle yazılı şekilde karar verilmiştir. Davalı tarafın dayandığı 05.05.1992 tarih ve 11 sıra numaralı 7.500,00 metrekare yüzölçümündeki tapu kaydı “çay”, “sırt”, “yayla ve kırmızıtaş” ve “çay” sınırlarını ihtiva etmektedir. Sözü edilen kayıt, sınırları itibari ile her yere uyabilecek nitelikte olduğu gibi, belirtilen hudutlar nedeniyle de gayri sabit sınırlı olup miktarı ile geçerlidir. Şu halde; fen bilirkişi raporunda “çay” olarak işaretlenen doğu ve kuzey sınır esas alınmak suretiyle tapu kaydına kapsam tayin edilse dahi kaydın miktarı ile çekişmeli taşınmazı kapsaması mümkün bulunmamaktadır. Kaldı ki; davalı taraf tapu kaydının maliki olmadığı gibi taşınmazın kendisine intikal ettiğine dair iddia ve ispatı da söz konusu değildir. Bu nedenlerle mahkemece anılan kayda değer verilmemesinde her hangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Diğer taraftan dosya kapsamı ile taşınmazın kadim mera niteliğinde bulunduğunun belirlenmiş olmasına göre davalı ...’nın sair temyiz itirazları da yerinde değildir. Ancak, 3402 sayılı Yasa"nın 16/B maddesi gereğince mera vasfındaki taşınmazın sınırlandırılarak özel siciline kaydına dair hüküm kurulması gerekirken tapuya tesciline karar verilmesi isabetsiz ise de, bu hususun düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hüküm fıkrasının 3 numaralı bendinin 2. satırındaki " bahse konu taşınmaz hissesinin davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline” ibaresinin hüküm yerinden çıkartılarak yerine, “taşınmazın mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedilmesine” sözlerinin yazılmasına ve hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
2- ... ada ... parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, ... Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 05.12.1984 tarih ve 1984/242 Esas, 1988/57 Karar sayılı mahkeme kararının 5. bendinde sınırları belirtilen yerin çekişmeli taşınmazın fen bilirkişi raporunda (L) harfi ile gösterilen kısmını kapsadığı, geriye kalan bölümün ise kadim mera niteliğinde bulunduğu belirtilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece; sözü edilen mahkeme kararının 5. sırasında sınırları belirtilen taşınmaz bölümünün tapuya tescil edilip edilmediği araştırılarak tapu kaydı oluşmuş ise tarih ve sıra numarası belirlenip tüm tedavülleri getirtilerek uygulanıp kapsamı belirlenmemiş, kayıt maliki ile davacı arasında ırsi ilişki bulunup bulunmadığı üzerinde durulmamış, anılan kaydın revizyon görüp görmediği araştırılmamış, yetersiz araştırma ve incelemeye dayalı olarak hüküm kurulmuştur. Eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; öncelikle mahkeme kararının 5. sırasında sınırları belirtilen taşınmaz bölümünün tapuya tescil edilip edilmediği araştırılarak tapu kaydı oluşmuş ise tarih ve sıra numarası belirlenip tüm tedavülleri getirilmeli, revizyon durumu araştırılmalı, ayrıca kayıt malikinin verasete esas nüfus kayıtları getirtilerek davacı ile arasında ırsi ilişki belirlenmeli, yine çekişmeli taşınmaza ait tespitten geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları getirtilerek dosya arasına konulmalıdır. Bundan sonra taşınmaz başında yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, komşu köylerde ikamet edip davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi ve aynı yöntemle belirlenecek taraf tanıkları, 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişi ve fen bilirkişi huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşifte davalı tarafın dayandığı mahkeme kararına istinaden tapu kaydı oluştuğunun ve davalı ile tapu malikinin ırsi ilişkisi bulunduğunun anlaşılması halinde tapu kaydı uygulanarak kapsamı 3402 sayılı ... Yasası"nın 20/A maddesi gereğince haritasına göre belirlenmeli, dayanak tapu kaydının taşınmazı kısmen veya tamamen kapsamaması halinde mahalli bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime ve nasıl intikal ettiği, öncesinin kamu orta malı mer"a niteliği taşıyıp taşımadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanak kayıtlarıyla denetlenmeli, beyanlar arasında çelişki bulunduğu takdirde çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli, 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde taşınmazın toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden komşu mera parselinden nasıl ayrıldığı, mera ile arada doğal ya da yapay ayırt edici bir sınır bulunup bulunmadığı ve taşınmazın meradan açılan bir yer olup olmadığını açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş somut verilere dayalı ayrıntılı; fen bilirkişisinden tapu kaydının sınırları ile birlikte kapsadığı alanı gösterir ve mümkünse gerektiğinde uydu fotoğrafı ile ... paftasının çakıştırılması suretiyle ve keşfi takibe imkan verir rapor düzenlettirilmeli, yukarıda tarihleri belirtilen hava fotoğrafları jeodezi ve fotogrametri uzmanına tevdi edilerek taşınmazın geçmişteki niteliği, sınırları ve mera ile ayırıcı unsurlar bulunup bulunmadığı hususlarında dosya üzerinden rapor alınmalı, taşınmazın niteliğinin tespiti açısından taşınmaza komşu bulunan ve aynı şekilde davalı oldukları anlaşılan komşu parsellerin kesinleşme durumları da göz önünde bulundurulmalı, öncesinin mera olduğunun anlaşılması halinde meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukukça bir değer taşımayacağı düşünülmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, bu hususlar yerine getirilmeksizin eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup; davacı ... temsilcisi ve davalı ...’nın temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 14.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.