7. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

İLK DERECE
MAHKEMESİ : .. Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 02.12.2015 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 16.07.2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı vekili tarafından talep edilmiştir. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince istinaf talebinin feragat nedeniyle reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin 13528 ada 38 parsel sayılı taşınmazda hissedar olduğunu, dava dışı hissedar Reha Erata"nın 04.08.2015 tarihinde 1/8 hissesini 10.000,00TL, 2/8 hissesini de 950.000,00TL bedelle davalıya sattığını, tapuda gösterilen bedelin şufa hakkının kullanılmasını önlemeye yönelik olarak yüksek gösterildiğini ve müvekkiline noterden herhangi bir bildirim yapılmadığını belirterek önalım hakkı nedeniyle davalı adına kayıtlı payın iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Yerel mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu 13528 ada 38 parsel sayılı taşınmazda davalı adına kayıtlı 3/8 payın iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir.
Davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuş, ancak 13.03.2019 tarihli dilekçesiyle istinaf talebinden feragat ettiğini beyan etmiştir. Davacı vekili 12.03.2019 tarihli dilekçesiyle, davacı ile davalının anlaşmış olması nedeniyle davacı tarafından davalı aleyhine açılan davadan feragat ettiklerini beyan etmiştir. Bu beyanlar üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince, davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK"nın 349/2.son cümlesi gereğince feragat nedeniyle reddine, resen gözetilen sebeplerden (davacının davasından feragat etmesi) ötürü Antalya 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 16.07.2018 tarih ve 2015/767 E. 2018/485 K. Sayılı ilamının kaldırılmasına ve yeniden hüküm tesisine, davacının davasının HMK"nın 307. maddesi uyarınca feragat nedeniyle reddine, Harçlar Yasası"nın 22. maddesi uyarınca 2/3 oranında harç alınacağından bu miktarda 24.625,046 TL olduğundan, davacı tarafça dosyaya yatırılan 9.235,33 TL"nin mahsubu ile bakiye 15.389,716 TL harcın davacı taraftan hazine adına tahsiline karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili harç yönünden usul ve yasaya aykırılık iddiasıyla temyiz etmiştir.
Uyuşmazlık, feragat nedeniyle davanın reddi halinde, alınacak ilam harcının (maktu) mu, yoksa (nispi) mi olduğu noktasında toplanmaktadır. Bilindiği gibi, 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre, yargı harçları (1) sayılı Tarifede yazılı işlemlerden, nispi ya da maktu olarak alınır (madde 15, 21). Nispi harç, konusu belli bir değerle ilgili davalarda, hüküm altına alınan değer üzerinden tarifedeki belli nispete göre alınan harçtır (1 sayılı tarife, madde III/1-a). Maktu harç ise, konusu belli bir değer ile tespit edilemeyen davalarda ve davanın reddine ilişkin kararlardan alınan harçtır (1 sayılı tarife III/2-a). Öte yandan, anılan Yasanın 22. Maddesinde, davadan feragat veya davayı kabul veya sulh, muhakemenin ilk celsesinde vuku bulursa karar ve ilam harcının üçte biri, daha sonra olursa üçte ikisinin alınacağı hükmüne yer verilmiştir. Temyiz incelemesine konu olan bu davada davacı, istinaf aşamasında karar kesinleşmeden önce davasından yani netice-i talebinden vazgeçmiş ve istinaf mahkemesince buna dayanılarak davanın reddine karar verilmiştir. Bu durumda davacıdan, davayı kaybetmesi halinde ödeyeceği maktu karar ve ilam harcının üçte ikisi alınacaktır. Aksi görüşün kabulü, yani davacının nispi harç ödemekle yükümlü tutulması halinde, dava feragat olmadan redle sonuçlandığı takdirde maktu harç alınırken, mahkeme daha az uğraştırılmak suretiyle, yapılan feragat sebebiyle verilen red kararında nispi harç alınması gibi, hak ve adalete uygun olmayan bir sonuç doğacaktır.
Yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca somut olaya gelince; Bölge Adliye Mahkemesince feragat nedeniyle davanın reddine karar verildiğinden, o tarihte yürürlükte bulunan (1) sayılı Tarifenin III/2-a maddesi ile anılan Yasanın 22. maddesi hükmü gözetilerek maktu red harcının üçte ikisinin alınması gerekirken nispi harcın üçte ikisi üzerinden belirlenen harcın alınmasına karar verilmesi doğru görülmemiş ise de bu husus kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Yasanın 370. maddesinin (2). fıkrası uyarınca hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi tarafından verilen hükmün B bendinin 3. maddesinin hüküm sonucundan çıkartılarak yerine "Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 29,60 TL maktu harcın mahsubu ile bakiye yatan kısmın istek halinde yatıran davacıya iadesine," yazılması suretiyle düzeltilmesine, hükmün DÜZELTİLMİŞ ve DEĞİŞTİRİLMİŞ bu şekli ile ONANMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, kararın bir örneğinin İLK DERECE MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE, 22.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.