Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/6597 Esas 2017/24 Karar Sayılı İlamı

14. Hukuk Dairesi
Esas No: 2015/6597
Karar No: 2017/24
Karar Tarihi: 09.01.2017

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/6597 Esas 2017/24 Karar Sayılı İlamı

Özet:

Davacı vekili, davalıya karşı önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Davalı, davayı kabul etmiştir. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Davalı tarafından hükmün temyiz edilmesi sonucunda Yargıtay, önalım bedelinin tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibaret olduğunu belirterek hükmün bu nedenle bozulması gerektiğine karar vermiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 734/2. maddesi gereğince, önalım bedelinin hükümden önce mahkemece belirlenecek uygun bir zaman içinde depo edilmesi gerekmektedir. Davacıya verilen sürenin kesin olduğu durumlarda, sürenin kesin olduğuna da mahkeme tarafından karar verilebilir. 6100 sayılı HMK’nın 94. maddesi gereğince, işlemi süresinde yapmayan tarafın o işlemi hakkı ortadan kalkabilir. Ancak bu maddenin uygulanabilmesi için davacının davayı sürüncemede bırakacak davranışta bulunması gerekmektedir.

14. Hukuk Dairesi 2015/6597 E. , 2017/24 K.

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.08.2014 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.02.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davalı, davayı kabul etmiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir.
2-Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Önalım davasında dava konusu payın satış bedeli ile ödenmesi zorunlu harç ve masrafların toplamından ibaret olan önalım bedelinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 734/2. maddesi gereğince hükümden önce mahkemece belirlenecek uygun bir zaman içinde depo edilmesi için davacıya süre verilmesi gerekir. Davacıya verilen bu sürenin kesin olduğuna da mahkemece karar verilebilir. Kesin süre içerisinde öngörülen işlem yerine getirilmez ise 6100 sayılı HMK’nın 94. maddesi gereğince işlemi süresinde yapmayan tarafın o işlemi hakkı ortadan kalkar. Ancak anılan bu madde hükmünün uygulanabilmesi için davacının davayı sürüncemede bırakacak davranışta bulunması gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu payın tapudaki satış bedeli ile tapu harç ve giderleri toplamının önalım bedeli olarak depo edilmesi gerekirken mahkemece davalı tarafından ödenen satış bedeli ile harç ve masraflar depo ettirilmeden önalım hakkının tanınması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) No"lu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine; (2) No"lu bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.01.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.