.....

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 13.12.2016 Salı günü saat 9.45 de daireye gelmeleri için taraf vekillerine tebligat yapıldığı halde gelmedikleri anlaşıldı, incelemenin dosya üzerinde yapılmasına, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

-KARAR-


Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali-tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, mirasbırakan babasının 48 ve 307 parsel sayılı taşınmazlarını emanetçi kullanmak suretiyle mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak oğlu ..... olma erkek torunları davalılara aktardığını; mirasbırakanın başka taşınmazlarıyla ilgili temlikleri hakkında açtığı davaların kabulle sonuçlanıp kararların kesinleştiğini ileri sürerek miras payı oranında tapu iptali-tescile karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, muvazaa iddiasının kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.



./..

Getirtilen kayıt ve belgelerden, dava konusu 48 nolu parselin tamamı mirasbırakan ..... ait iken 22.08.1991 tarihinde ara malik ...... satıldığı, ..... de 29.08 1991 tarihinde satış yoluyla davalılara devrettiği; dava konusu 307 nolu parselin geldisi olan 177 nolu ana parsel mirasbırakan .... ait iken, mirasbırakan tarafından 15.02.1963"te "hibe" suretiyle oğlu ..... temlik edildiği, sonrasında ifrazen gittiği 307 nolu parselin ..... adına kayıtlandığı ve 18.07.2003 tarihinde ....... taşınmazı 12.08.2004 tarihinde eşit paylarla davalılara satış yoluyla devrettiği görülmektedir.
Diğer taraftan; mirasbırakanın 2. eşten olma erkek çocukları ile 1. eşten olma erkek çocuğuna toplam 13 parça taşınmazını ara malikler vasıtasıyla devrinden ötürü eldeki davanın davacısı tarafından muris muvazaası nedeniyle açılan ......nin 2005/332 es.s. davasının kabulle sonuçlandığı ve derecattan geçerek 02.04.2008"de kesinleştiği; yine murisin, 2. eşten olma erkek çocukları ile 1. eşten olma erkek çocuğuna 356 parsel sayılı taşınmazını ara malik vasıtasıyla devrinden ötürü davacı tarafından muris muvazaası nedeniyle açılan ...... 1. Asliye H.M.nin 2006/302 es.s. davasının kabulle sonuçlandığı ve temyiz edilmeksizin 12.10.2009"da kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Öte yandan, mirasbırakanın çok varlıklı olup köyün ağası konumunda bulunduğu, taşınmaz satmaya ihtiyaç duymadığı dinlenen taıklar tarafından ifade edilmiştir.
Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda, yerleşmiş Yargıtay İçtihatlarında ve 1.4.1974 tarih 1/2 sayılı İnançları Birleştirme Kararında vurgulandığı gibi, görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu"nun 706, Türk Borçlar Kanunu"nun 237. (Borçlar Kanunu"nun 213.) ve Tapu Kanunu"nun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki, bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün, diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun için de, Ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alış gücünün olup olmadığı hususlarının araştırılmasında ve satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki beşeri ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Öte yandan, "hibe" yoluyla yapılan temlikler yönünden 1.4.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İBK"nın uygulama yeri bulunmadığı, bu tür temliklerin tenkise tabi olduğu da tartışmasızdır.


./...
O halde, mirasbırakan tarafından "hibe" yoluyla temlike konu edilen (177 nolu parselin ifrazıyla oluşan) 307 nolu parsel bakımından 1.4.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İBK"nın uygulama yeri olmadığı, davada tenkis isteğinde de bulunulmadığı gözetilerek 307 nolu parsel hakkındaki davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Davacının bu parsele yönelik temyiz itirazı yerinde değildir, reddine.
Ne var ki, 48 nolu parsel bakımından da davanın reddedilmesinin isabetli olduğunu söyleyebilmek mümkün değildir. Nitekim, tüm dosya içeriği ve toplanan deliller yukarıda değinilen ilke ve olgularla birlikte değerlendirildiğinde, mirasbırakanın 48 nolu parseli mirastan mal kaçırmak amacıyla temlik ettiği sonuç ve kanaatine varılmaktadır.
Hal böyle olunca, 48 nolu parsel hakkındaki davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile reddedilmesi isabetsizdir.
Davacının anılan parsele yönelik temyiz itirazı yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesi yollamasıyla) 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 08/05/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.