16. Hukuk Dairesi 2018/1720 E. , 2018/3151 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucunda ... Köyü çalışma alanında bulunan ... ada ..., ..., ..., ... ve ... parsel sayılı 100.51, 1.893.18, 241.52, 636.36 ve 400.13 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... ada ... parsel ..., ... ada ... parsel ... ve müşterekleri, ... ada ... parsel ..., ... ada ... parsel ... ve müşterekleri, ... ada ... parsel Dursun ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ..., çekişmeli taşınmazlar içinde kalan yolun haritasında gösterilmesi ve çekişmeli ... ada ... parsel sayılı taşınmazın bir bölümünün kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıda açıklanan nedenler dışındaki sair temyiz itirazları yerinde değildir. Davacı ..., çekişme konusu ... ada ..., ..., ..., ... ve .. parsel sayılı taşınmazların fen bilirkişileri tarafından hazırlanan rapor ve eki haritada (B), (E), (G), (K), (S) ve (T) harfleriyle gösterilen bölümlerinin birleştiği yola komşu ... ada ... parsel sayılı taşınmazın maliki olup, iddiasına konu kısmın kendisi ve tüm köylülerce kadimden beri yol olarak kullanıldığını ileri sürerek çekişme konusu bölümlerin köy umumi yolu olduğu iddiasıyla dava açmıştır. Mahkemece, davacının dava açmakta aktif husumeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya kapsamına ve yasal düzenlemelere uygun düşmemektedir. 3402 sayılı Kanun"un 16. maddesinde yolların ilke olarak özel mülkiyete konu olamayacağı, haritasında gösterilmekle yetinileceği hükme bağlanmıştır. Umumi köy yolları da bütün köylünün kullanımına açık kamu malı niteliğindedir. Hukuk Genel Kurulu"nun 15.11.2006 tarih, 2006/14-729 Esas, 2006/723 Karar sayılı ilamında da açıklandığı üzere tüm köylünün kullanımına açık kadim yolun özel mülkiyete konu edilmesi halinde; buradan yararlanan kişilerin meşru, kişisel ve güncel yararları, kısaca hukuki yararları ihlal edilmiş olmaktadır. Bu durumda da köy sakinlerinden bir ya da bir kaçının özel mülkiyete konu edilen yerin, yeniden yol olarak terkinini istemekte korunmaya değer hukuki yararları bulunduğu kuşkusuzdur. 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 16. maddesinde, yollar da kamu malları arasında sayıldığı için özel kanunlardaki hükümler dışında özel mülkiyete konu olamazlar ve zamanaşımı yoluyla kazanılması mümkün değildir. Bu açıklamalardan anlaşıldığı üzere tüm köyün ve köylünün yaşama düzenini, yerleşimini yakından ilgilendiren, bütün köylünün kullanımına açık kamu malı niteliğinde bulunan ve davalılar adına tapuya bağlanan dava konusu köy yolunun eski haline getirilmesinde ve bu yoldan köylülerin yararlanabilmesinin sağlanmasında, dolayısıyla tapu iptal ve terkin davasını açmakta köyde oturan ve kendi kullanımı engellenen davacının aktif husumet ehliyeti bulunduğu gibi; dava açmakta hukuki yararının bulunduğu da her türlü duraksamadan uzaktır. Hal böyle olunca, davacı ...’ın aktif dava ehliyetinin bulunduğunu kabulle işin esasına girilerek tarafların iddia ve delilleri toplanıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi isabetsiz olup, davacı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine,
09.05.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.