MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki davada ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, ihtiyati tedbir talepli olarak açılan icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun"un Ek 1.maddesinde, iki halde yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemeyeceği düzenlenmiş olup bunlar, ilk derece mahkemesi karar tarihi itibariyle yetkili olunması ile yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalarla ilgili olarak yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halleridir. Söz konusu düzenlemeden istinaf incelemesine konu edilen ilk derece mahkemesinin karar tarihi itibariyle yetkili olan Bölge Adliye Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucu her hangi bir eksiklik nedeni ile geri çevirme yapılmış olması, HMK’nun 353. maddesindeki kaldırma nedenlerinden birinin bulunması nedeni ile kararın kaldırılarak yeniden ilk derece mahkemesine gönderilmesi üzerine ilk derece mahkemesince kaldırma kararı gereğince yargılama yaparak yeni karar vermesi, ya da düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesi üzerine Yargıtay temyiz incelemesi sonucu kararın bozulması halinin anlaşılması gerekmektedir.
Somut olayda ilk derece mahkemesince 09/07/2019 tarih ve 2016/543 E., 2019/483 K. sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacılar vekilince istinaf isteminde bulunmuş olup dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere karar tarihi itibariyle ... Bölge Adliye Mahkemesi yetkili olduğundan Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi, davanın ihtiyati tedbir talepli olarak 22/08/2016 tarihinde açıldığı, ilk derece mahkemesince davacının tedbir talebinin 24/08/2016 tarihli ara kararı ile reddedildiği, bu karara karşı davacının kanun yoluna başvurduğu, dava dosyasının tedbir talebinin reddine ilişkin ara kararının incelenmesi için ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesine gönderildiği, dairece yapılan istinaf incelemesi sonucunda; istinaf talebinin HMK"nun 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine 27/10/2016 tarihinde karar verildiği,
İlk derece mahkemesine gönderilen dava dosyası üzerinde yapılan yargılama sonucunda 09/07/2019 tarihinde davanın reddine karar verdiği ve bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete"de belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılacağı dolayısıyla ... Asliye 2. Ticaret Mahkemesinin 09/07/2019 tarih ve 2016/543 E. 2019/483 K. sayılı kararına ilişkin istinaf incelemesi ile ilgili delilleri değerlendirmede ... Bölge Adliye Mahkemesinin yetkili olduğu gerekçesiyle dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nun 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nun 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmi Gazete"de belirlenen tarihten önce ilk
derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamından dava ihtiyati tedbir talepli olarak 22/08/2016 tarihinde açılmış olup ... 2. Asliye Ticaret Mahkemesince 24.08.2016 tarihli ara kararı ile ihtiyatı tedbir talebinin reddine karar verildiği, ilgili kararın istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda; istinaf başvurusunun HMK"nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine 27/10/2016 tarihinde karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 10/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.