BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/160 Esas 2022/150 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO: 2022/160 Esas
KARAR NO: 2022/150
DAVA: Sigorta (Yangın Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ: 19/04/2019
KARAR TARİHİ: 08/03/2022
DAVA:Davacı vekili Mahkememize sunduğu --- havale tarihli ve aynı tarihte harçlandırdığı dava dilekçesinde özetle; --- tarihinde meydana gelen yangında hasar gören --- bina için, eksik ödenen hasar bedeli için ---konut yönünden kazanç kaybı için---- tazminatın olay tarihinden itibaren mevduatlara uygulanacak en yüksek avans faizi ile tahsilinin talep edildiğini,--- tarihinde meydana gelen yangında hasar gören --- eksik ödenen hasar bedeli için ---, hasar onarım süresi boyunca---------- masrafı için ----- tazminatın olay tarihinden itibaren mevduatlara uygulanacak en yüksek avans faizi ile tahsilinin talep edildiğini, arabulucunun düzenlediği belgeler geçerli mazeretin değerlendirilmesinde esas alınır sebeplerinden ötürü dava açma zaruretinin doğduğunu, --- meydana gelen yangında fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile, eksik ödenen hasar bedeli --- bina eskime payı için------ tazminatın olay tarihinden itibaren mevduatlara uygulanacak en yüksek avans faizi ile tahsiline karar verilmesi talebi ve yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinin davacı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
Davacı vekili ---- tarihli duruşmada/esas hakkındaki beyanında; önceki beyanlarını tekrarla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA :
Davalı vekili Mahkememize sunduğu --- havale tarihli cevap dilekçesinde özetle: davacı sigortalının mülkiyetinde bulunan ----- sigortalandığı, poliçenin mevcudiyetinin sigorta tazminatının her halde ve otomatik olarak ödeneceği manasına gelmediği, sorumluluğun ---- tarihinde ihbar edildiği ve hasar dosyasının açıldığı, hasarın nedeni ile ekonomik boyutu için dosyanın ---- tevdi edildiği, aynı sigorta poliçesinden---- talepte bulunulduğundan her hasar kalemi için ayrı ayrı cevap verildiği ve hasara ilişkin yanıtların şöyle olduğunu, bina hasarı talebine ilişkin ---- raporunun hukuki niteliği belirtilmiş olduğu,---- raporundaki detaylarda ----- Davacıya ödendiği, ödenen sigorta tazminatının gerçek zararını karşılamadığını ispat külfeti olduğu, bilirkişilere tevdi edildiği taktirde adreste inceleme yapılması gerektiği, aleyhte karar çıkması halinde poliçe bakiye limitinin nazara alınmasını talep ettiklerini, hasar---- Davacıya ödendiği, ödenen sigorta tazminatının gerçek zararını karşılamadığını ispat külfeti olduğu, bilirkişilere tevdi edildiği taktirde adreste inceleme yapılması gerektiği, aleyhte karar çıkması halinde poliçe bakiye limitinin nazara alınmasını talep ettiklerini, bina ----talebine karşılık olarak teminat dışı olduğu, sigortalı konutun----- olduğu, --- üzerinden hesaplama yapılarak ve yeni değer esasına göre hesap yapılarak hasar bedeli tespit edildiği---bedeli ödendiğinden ayrıca eskime payı talep edilmesinin mümkün olmadığı ve teminat dışı olduğu, değerlendirilse de poliçe bakiyesinin ---olduğunu, kazanç/Kira kaybı talebine ilişkin geçerli kira ilişkisinin varlığının ispat edilmesi gerektiği, kontratları dosyaya ibraz etmesi gerektiği, --- olacağını, alternatif----olacağını, cam kırılması talebine ilişkin yangın teminatı dışında değerlendirildiği, yangın neticesindeki cam kırılmasının teminat dışı olduğu, cam kırılması için verilen teminata ilişkin poliçe limitinin --- olduğunu, elektronik cihaz hasarı talebine ilişkin ev eşyası teminatının --- aldığı, elektronik cihazın bozulması halinde içindeki ----olduğu, bu iddianın ispata muhtaç olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili ------tarihli duruşmada/esas hakkındaki beyanında; önceki beyanlarını tekrarla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık Konusu : Taraflar arasındaki ihtilaf, temelde davacının maliki olduğu taşınmazda meydana gelen yangın nedeniyle zararının tamamının karşılanıp karşılanmadığı, talep olunan zarar kalemlerinin teminat kapsamında olup olmadığı, talep olunan kalemlerle ilgili olarak zararın oluşup oluşmadığı, sigorta poliçesindeki teminat limitleri, muafiyet ile sigorta kapsamında noktasındadır.
Davanın Hukuki Niteliği: Dava, davacının maliki olduğu taşınmazda meydana gelen yangın nedeniyle oluşan zararın tazmini davasıdır.
Mahkememizin--- gönderilmiş, ---- mahkememize gönderilmiş, dosyamız bozma gereği --- kaydedilmiştir.
DELİLLER :
Dosyada mübrez ----- giriş katın salonu ile yatak odasının tamamen yandığı, diğer katlardaki eşyaların hararetten kavrularak zarar gördüğünün tespit edildiğinin rapor edildiği anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez --- hazırlamış olduğu statik değerlendirme raporunda; "Mevcut yapı bu haliyle daha riskli hale gelmiştir. Bu haliyle mevcut binanı tamamının yıkılıp yeniden yapılması veya tamamına güçlendirme yapılması gerekmekte olup bu haliyle oturulması can ve mal güvenliği açısından risk teşkil etmektedir." şeklinde rapor edilmiştir.
Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan --------- raporunda; "Dairenin tapusunun istendiği ------- ekindeki ahsap ev tapusunun sigortalı tarafından iletildiği, sigortalının ------ dolayı başka tapu bulunmadığını beyan ettiği belirtilmiştir. ---- yangının oluşturduğu alev ve ısıdan binanın statik bütünlüğünün bozulmasının kaçınılmaz olduğu, binanın güçlendirilmesinin zorunlu olduğu, --- üç kat daha olduğu, dolayısıyla binanın güçlendirilmesi gerektiği belirtilmiş, --- tespiti lisanslı denetleme firmasının hazırladığı raporunda da binanın komple riskli olduğunun tespit edildiği---olduğu, Sigortalı yapımcının daha gerçekçi talebinin ise -- olduğu, ------ belirtilmiş olup acentelerinden temin edilen eski tarihli dask poliçesinden de durum teyit edildiği belirtilerek binaya ---- şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili tarafından dosyaya ödemeye ilişkin dekont incelendiğinde; davalı --- tarihinde davacı ----- ödeme yaptığı anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez kira kontları incelendiğinde; bodrum katın----- kiraya verildiği anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez---- incelendiğinde; poliçenin ------- teminatı altına alındığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyeti mahkememize sunduğu tarihli kök raporunda özetle; --- binanın giriş katındaki dairesinin arka yatak odası kısmında ve ----bağlantılarda------olarak başladığı görüş ve kanaatine varıldığını, --- yangının arka ---- başlaması ardından açığa ------- de yangın sonucunda hasar meydana geldiği, yine bodrum kat dairenin arka cephe balkon içinde kalan eşyaların tamamen yanmak, söndürme esnasında ----- ---- suretiyle hasar gördüğü-------- eşyalarda kavrulma ve daire içlerinde ise ---- sonucu hasar olduğu tespit edildiğini, yangında buzdolabı içerisinde yer aldığı varsayılan ------- gelişme olması sebebi ile tüketilemeyecek durumda oldukları ve ----- oluşturduklarından insan sağlığı bakımından tüketilemeyecek özellikte olduğunu, elektronik cihaz hasarı talebine ilişkin---- teminat dışı olduğu, ayrıca teminat kapsamındaki elektronik cihazların ev eşyası teminatının --- limitlendirildiği, Poliçede ev eşyası teminatının----olduğu, Davalı sigorta şirketi tarafından, bu bedelin sigorta kapsamına davacı sigortalı ödendiği, bu nedenle davacı sigortalının talebinin yerinde olmadığını, davacı tarafın davalı sigorta şirketinden--- talebinde bulunabileceğini, davacı tarafın Her ne kadar dava değeri ---- üzerinden dava açılmış ise de yapılan teknik incelemeler neticesin de davacının davalıdan talep edebileceği ---- binanın giriş katındaki dairesinin arka yatak odası kısmında ve --- belirtildiği gibi ----- kaynaklı olarak başladığı görüş ve kanaatine varıldığını,---- kayıtlarından yangının arka --- başlaması ardından açığa çıkan ---------- hasar meydana geldiği, yine------ tamamen yanmak, söndürme esnasında sıkılan sulardan bodrum kattaki eşyalar ıslanmak suretiyle hasar gördüğü,---- yine arka balkonlardaki eşyalarda kavrulma ve daire içlerinde ise islenme/kirlenme sonucu hasar olduğu tespit edildiğini, yangında ------ aldığı varsayılan gıdaların yüksek sıcaklıktan -----ile tüketilemeyecek durumda oldukları ve ------oluşturduklarından insan sağlığı bakımından tüketilemeyecek özellikte olduğunu, elektronik cihaz hasarı talebine ilişkin, ---yaşından büyük cihazların teminat dışı olduğu, ayrıca teminat kapsamındaki elektronik cihazların ev eşyası teminatının --- limitlendirildiği, Poliçede ev eşyası teminatının ----- olduğu, Davalı sigorta şirketi tarafından, bu bedelin sigorta kapsamına davacı sigortalı ödendiği, bu nedenle davacı sigortalının talebinin yerinde olmadığını, davacı tarafın davalı sigorta şirketinden -- gıda bozulması + Kira kaybı olarak kontratı olan iki daire için ---+----- masrafları teminatı için --- olmak üzere toplam-- tazminat talebinde bulunabileceğini, davacı tarafın Her ne kadar dava değeri---- üzerinden dava açılmış ise de yapılan teknik incelemeler neticesin de davacının davalıdan talep edebileceğini beyan ve rapor etmiştir.
Bilirkişi heyeti mahkememize sunduğu--- tarihli ek raporunda özetle; yangının binanın giriş katındaki dairesinin arka yatak odası kısmında ve --- belirtildiği gibi elektrik tesisatındaki bağlantılarda elektrik kaynaklı olarak başladığı görüş ve kanaatine varıldığını, ---kayıtlarından yangının arka yatak odasında başlaması ardından açığa çıkan alevlerin üst kat yatak odasına sirayeti ile --- de yangın sonucunda hasar meydana geldiğini, yine ----- eşyaların tamamen------- suretiyle hasar gördüğünü,---- de yine arka-----olduğunun tespit edildiğini, ----- varsayılan gıdaların ------- sebebi ile tüketilemeyecek durumda oldukları ve------ oluşturduklarından insan sağlığı bakımından tüketilemeyecek özellikte olduğunu, ------ yaşından büyük cihazların teminat dışı olduğunu, ayrıca teminat kapsamındaki elektronik cihazların ev eşyası teminatının --- limitlendirildiğini, poliçede ----- ----teminatının ise --- olduğunu, davalı sigorta şirketi tarafından bu bedelin sigorta kapsamına davacı sigortalıya ödendiğini, bu nedenle davacı sigortalının talebinin yerinde olmadığını, davacı tarafın davalı sigorta şirketinden ------- bozulması+Kira kaybı olarak kontratı olan iki daire için----- masrafları teminatı için ---olmak üzere toplam ---tazminat talebinde bulunabileceğini, davacı tarafın her ne kadar dava değeri --- üzerinden dava açılmış ise de yapılan teknik incelemeler neticesinde de davacının davalıdan talep edebileceği alacak tutarının---- olabileceğini beyan ve rapor etmişlerdir.
Bilirkişi kök ve ek raporu taraflara usulüne uygun tebliğ edilmiştir.
Mahkememizce davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin verilen karar,-----sayılı ilamı ile uyuşmazlığın çözümünde tüketici mahkemesinin görevli olduğu ve mahkememizce görevsizlik kararı verilmesi gerekirken uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle, kaldırılmış ve mahkememizce yeniden esas alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT :
Dava konut sigortası poliçesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında --- dönemlerini kapsar şekilde düzenlenen konut sigorta poliçesinin incelenmesinde, sigortalı konutun-- adresinin ---- olarak belirtilmiştir.
Usule ilişkin aykırılıklar konusunda da öncelikli olarak ve mahkemece re'sen dikkate alınması gereken husus ise, mahkemenin görevli olup olmadığı sorunudur. Zira görev, kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden dikkate alınabileceği gibi, taraflarca da davanın her aşamasında ileri sürülebilir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 2. maddesinde; "Bu Kanun, her türlü tüketici işlemin ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsar. Aynı kanunun 3/1-h maddesinde; "Mal: Alışverişe konu olan ; taşınır eşya, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallar ile elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi malları, "3/1-k maddesinde, "Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi," hükmünü; aynı kanunun 3/i maddesinde, "Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi," hükmünü; aynı kanunun 3/1-l maddesinde ise, "Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve her türlü hukuki işlemi," ifade ettiği düzenlenmiştir .
6502 sayılı TKHK'nın 73. maddesi uyarınca, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğacak uyuşmazlıklara ilişkin davalarda, tüketici mahkemesi görevli kılınmıştır.
Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar, TTK'nun 4/1. maddesinde bentler halinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), İcra İflas Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31), Ticari İşletme Rehni Kanunu (m.22) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır.
Nispi ticari davalar, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan davalardır. TTK'nun 4/1. maddesine göre, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır. Bu hükme göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir.
6502 sayılı TKHK'nın 73. maddesi uyarınca, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğacak uyuşmazlıklara ilişkin davalarda, tüketici mahkemesi görevli kılınmıştır. Bunun yanında, Kanunun 83. maddesinde de, taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olmasının, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu Kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemeyeceği belirtilmiştir.
6502 sayılı Kanun'un 3.maddesinde tanımlandığı üzere davacı tüketici ile davalı sigorta şirketi arasındaki ilişki konut niteliğindeki taşınmaza ilişkin poliçeden kaynaklı hasarın tazmini olduğundan tüketici işlemidir. Bu durumda davanın Tüketici Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerektiğinden, mahkememizin görevsizliği nedeniyle 6100 sayılı HMK'nun 114/1.c ve 115 maddeleri uyarınca davanın usulden reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE, bu nedenle 6100 sayılı HMK'nın 115/2. Maddesi uyarınca dava şartı noksanlığından davanın usulden REDDİNE,
2-Taraflardan birinin, karar süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Mahkememize başvurarak, dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın görevli --------Nöbetçi Tüketici Mahkemesi'ne gönderilmesine,
3-Yasal süre içinde Mahkememize başvurarak, dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi talep edilmediği takdirde, Mahkememize davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin iş bu kararın tefhim/tebliği ile İHTARINA,
4-Dava dosyasının talep üzerine gönderilmesi halinde yargılama giderlerine görevli mahkemece hükmedilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2(iki) hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere bulunulan yer yada başka bir yer Asliye Ticaret Mahkemesine verilecek bir dilekçe ile başvurmak ve istinaf harç ve masraflarını karşılamak koşulu ile----- Adliye Mahkemesi'ne istinaf yolunun açık olduğu, istinaf dilekçesinde istinaf edilen hususlar ile nedenlerinin belirtilmesinin gerektiği, süresi içerisinde kararın istinaf edilmemesi halinde hükmün kesinleşeceği ve infaz edilebileceği açıklanmak suretiyle açık duruşmada verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.08/03/2022