22. Hukuk Dairesi 2017/12602 E. , 2018/10410 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının alacaklarının ödenmemesi ve çalışma koşullarındaki ağırlık nedeni ile iş akdini haklı nedenle feshettiğini beyanla kıdem tazminatı, hafta tatili, fazla mesai ücreti alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Savunmasının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş akdine istifa ederek son verdiğini, fazla çalışma yapmadığını ve fazla çalışma alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının ücret alacaklarının bulunmadığı gerekçesi ile davacının feshinin haklı nedene dayanmadığı ve fazla mesai ücretini, davacıya yapılan prim ödemelerinin karşıladığı gerekçesiyle davacının fazla mesai alacağının olmadığı yönünde karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davacı vekili süresinde temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının fazla mesai alacağı bulunup bulunmadığı ve iş akdinin feshinin haklılığı konusunda uyuşmazlık vardır.
Prim, çalışanı özendirici ve ödüllendirici bir ücret ödemesi olup işverence işçiye garanti edilmiş bir temel ücretin üzerine belirli bir usule bağlı olarak ödenen ek bir ücrettir. Fazla mesai ise, kural olarak 4857 sayılı Kanun"a göre, kanunda yazılı şartlar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçi kanuni çalışma saatleri dışında çalışsa da çalışmasa da koşulları oluştuğunda sözkonusu ek ücrete hak kazanacaktır. 4857 sayılı Kanun"un 41. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıdır. İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, sadece kalan yüzde elli kısmı ödenir. Bahşiş, yüzde usulü ya da parça başı ücret ödemesinin öngörüldüğü çalışma biçiminde, fazla çalışma ücretlerinin zamsız kısmının sabit ücret içerisinde ödendiği kabul edildiğinden, fazla çalışmalar, saat ücretinin %150 zamlı miktarına göre değil, sadece %50 zam nispetine göre hesaplanmalıdır.
Somut olayda, hesap edilen fazla mesai ücretlerinin, ödenen prim miktarlarından daha az olması gerekçesiyle fazla mesai ücreti talebi mahkemece reddedilmiştir. Dosyadan anlaşılan davalı işyerindeki prim sistemine göre, davacının sabit ücret yanında, bölge olarak hedefin tutturulması suretiyle prim aldığı, sistemin içeriğinin prim almak için daha fazla çalışılmasına yönelik olmadığı belirlenmekle, yapılan hesaplama doğrultusunda davacının fazla mesai karşılığı sabit ücret üzerinden fazla mesai alacağını almadığı kabul edilmesi ve bu ücret üzerinden fazla mesai ücreti hesaplanarak hüküm altına alınması gerekirken reddi hatalıdır. Davacının fesih nedenlerinden biri ücret alacaklarının ödenmemesidir. Yukarıdaki açıklamalar ışığında ödenmemiş fazla mesai alacağı tespit edildiği takdirde feshin haklı nedenle yapıldığı kabulü ile kıdem tazminatının karara bağlanması gerekmektedir. Mahkemece hatalı değerlendirme ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 02/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
